مجازات جرم افترا

افترا به معنی تهمت زدن و به دروغ کارهای ناروا را به کسی نسبت دادن است. در این نوشتار از گروه حقوقی لاوین به بررسی مجازات جرم افترا و نکات مربوط به آن می‌پردازیم.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

ثبت نام وکلا

افترا چیست؟

در قانون مجازات اسلامی دو نوع افترا پیش‌بینی شده است: افترای کلامی و افترای عملی.

1- افترای کلامی چیست؟

مطابق با ماده 697 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هر کس امری را‌ صراحتاً به دیگری نسبت دهد که آن امر مطابق قانون جرم محسوب می‌شود و نتواند صحت آن را ثابت نماید، مرتکب جرم افترا شده است. برای مثال شخصی از طریق روزنامه دیگری را کلاهبردار خطاب می‌نماید. از آنجایی که مطابق با قانون کلاهبرداری جرم است، چنانچه این شخص نتواند کلاهبردار بودن فرد مذکور را ثابت نماید، مرتکب جرم افترا شده است و در نتیجه قابل مجازات است.

2- افترای عملی چیست؟

مطابق با ماده 699 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هر کس به عمد و به قصد متهم نمودن دیگری آلات و اَدَو‌ات جرم یا اشیایی را که یافت شدن آن در تصرف یک نفر موجب اتهام او می گردد بدو‌ن اطلاع آن شخص در منزل یا محل کسب یا جیب یا اشیایی که متعلق به او‌ست بگذارد یا مخفی کند یا به نحوی متعلق به او قلمداد نماید و در اثر این عمل شخص مزبور تعقیب گردد، مرتکب جرم افترای عملی گردیده است.

برای مثال اگر شخصی مقداری موارد مخدر را بدون اطلاع دیگری در خودرو متعلق به او بگذارد و در اثر این عمل شخص مزبور تعقیب گردد، مرتکب جرم افترای عملی شده است.

مجازات جرم افترا چیست؟

مجازات جرم افترای کلامی و مجازات جرم افترای عملی متفاوت است.

1- مجازات جرم افترای کلامی

طبق ماده 697 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هرکس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جرائد یا نطق درمجامع یا به هر وسیله دیگر به کسی امری را صریحاً نسبت دهد یا آن‌ها را منتشر نماید که مطابق آن امر جرم محسوب می‌شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید جز در مواردی که موجب حد است به جزای نقدی درجه شش محکوم خواهد شد.

بنابراین مجازات جرم افترا کلامی جز در مواردی که موجب حد است، جزای نقدی درجه شش می‌باشد. به عبارت دیگر مجازات جرم افترا عبارت است از شصت میلیون ریال (۶۰.۰۰۰.۰۰۰) تا دویست و چهل میلیون ریال(۲۴۰.۰۰۰.۰۰۰) جزای نقدی.

لازم به ذکر است، در مواردی که نشر آن امری که به دیگری نسبت داده شده است و طبق قانون جرم است، اشاعه فحشا محسوب گردد، مرتکب به مجازات مذکور محکوم خواهد شد حتی اگر بتواند صحت اسناد را اثبات نماید.

2- مجازات جرم افترای عملی

ماده 699 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) در رابطه با مجازات جرم افترای عملی بیان می‌دارد:

«هر کس عالماً عامداً به قصد متهم نمودن دیگری آلات و اَدَو‌ات جرم یا اشیایی را که یافت شدن آن در تصرف یک نفر موجب اتهام او می گردد بدو‌ن اطلاع آن شخص در منزل یا محل کسب یا جیب یا اشیایی که متعلق به او‌ست بگذارد یا مخفی کند یا به نحوی متعلق به او قلمداد نماید و در اثر این عمل شخص مزبور تعقیب گردد، پس از صدو‌ر قرار منع تعقیب و یا اعلام برائت قطعی آن شخص، مرتکب به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه و یا تا (۷۴) ضَربه شلاق محکوم می شود».

بنابراین مجازات جرم افترای عملی عبارت است حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه و یا تا (۷۴) ضَربه شلاق.

شرایط تحقق جرم افترا کلامی

برای تحقق جرم افترا کلامی حصول شرایط زیر لازم است:

1- انتساب جرم به دیگری

جهت تحقق جرم افترا، باید رفتاری که به دیگری منتسب می‌شود، مطابق قانون جرم باشد. نسبت دادن رفتارهایی که قانونا جرم محسوب نمی‌شوند بلکه خلاف شرع یا شان هستند، افترا محسوب نمی‌شود. مثل اینکه کسی به دیگری بگوید: دروغگو.

2- صراحت انتساب

برای حصول افترا مرتکب باید عنوان مجرمانه را صریحاً به دیگری نسبت دهد، وگرنه رفتار او افترا محسوب نمی‌شود. منظور از صراحت کلام آن است که مرتکب به طور صریح عنوان مجرمانه‌ای را به دیگری نسبت دهد و استفاده از الفاظ کلی و مبهم مانند جانی و مجرم و غیره برای حصول افترا کفایت نمی‌کند. زیرا فرد در این مثال‌ها، جرم مشخصی را به طرف مقابل نسبت نداده است و بیان الفاظ کلی از این قبیل را نهایتا می‌توان توهین دانست.

3- ناتوانی مرتکب از اثبات صحت انتساب

هرگاه متهم بتواند درستی نظر خود را در مورد ارتکاب جرم از سوی شخصی که به او اتهام زده را به اثبات برساند، وی به عنوان مرتکب جرم افترا قابل مجازات نخواهد بود.

شرایط تحقق جرم افترای عملی

رفتار مجرمانه در جرم افترای عملی فعل مثبت است. مطابق با قانون مجازات اسلامی این فعل مثبت باید یکی از موارد زیر باشد:

الف- گذاشتن؛

ب- مخفی نمودن؛

ج- متعلق به دیگری قلمداد نمودن.

بنابراین برای تحقق جرم افترای عملی باید علم و عمد مرتکب در انجام یکی از سه فعل مذکور اثبات شود. منظور از علم، آگاهی مرتکب جرم از اتهام‌آور بودن وسایلی است که در منزل یا محل کسب یا جیب دیگر می‌گذارد یا مخفی می‌کند و یا متعلق به دیگری قلمداد می‌نماید. برای مثال اگر شخصی بدون اطلاع از محتویات یک چمدان حاوی موارد مخدر، آن را در منزل دیگری بگذارد، مرتکب جرم افترای عملی نشده است.

لازم به ذکر است، جرم افترای عملی جرمی مقید است و در نتیجه علاوه بر عامدانه بودن عمل گذاشتن یا مخفی نمودن یا متعلق به دیگری قلمداد نمودن، تحت تعقیب قرار گرفتن بزه دیده نیز برای تحقق این جرم لازم است. برای مثال اگر شخصی اسلحه‌ای بدون مجوز را در جیب دیگری بگذارد اما شخص مذکور تحت تعقیب قرار نگیرد، جرم افترای عملی اتفاق نیفتاده است.

توجه داشته باشید، از طریق سایت گروه حقوقی لاوین شما به سادگی می‌توانید با وکیل کیفری در ارتباط باشید. گروه حقوقی لاوین کیفیت خدمات ارائه شده را تضمین می‌نماید.

پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– ملیکا میرزایی- سجاد اسفندیاری”