مسئولیت سازنده در خسارت وارد به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت
در اکثر قراردادهای مشارکت در ساخت، سازنده به‌عنوان مجری پروژه موظف است اصول فنی و ایمنی را رعایت کند. این اصول شامل استفاده از روش‌های استاندارد گودبرداری، نصب سازه‌های نگهبان و نظارت دقیق بر مراحل ساخت است. بر اساس عرف حقوقی، مسئولیت هرگونه خسارت وارد به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت که ناشی از عملیات ساختمانی باشد، بر عهده سازنده قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، اگر در اثر سهل‌انگاری یا عدم رعایت نکات ایمنی، آسیبی به املاک مجاور وارد شود، سازنده باید پاسخگو باشد.
علاوه بر این، سازنده معمولاً ملزم به تهیه بیمه مسئولیت مدنی است. این بیمه می‌تواند خسارت‌های مالی و جانی به کارکنان یا همسایگان را پوشش دهد. اما اگر سازنده در اخذ بیمه کوتاهی کند، این موضوع از مسئولیت مستقیم او کم نمی‌کند و همچنان باید هزینه‌های جبران خسارت را بپردازد.
مسئولیت مالک در خسارت وارد به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت
مالک در قرارداد مشارکت در ساخت، معمولاً وظیفه تحویل زمین و فراهم کردن شرایط اولیه را بر عهده دارد و دخالتی در اجرای عملیات ساختمانی ندارد. به همین دلیل، در حالت عادی، مسئولیت خسارت وارد به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت متوجه او نیست و سازنده به‌عنوان مجری پروژه پاسخگو خواهد بود.
با این حال، شرایطی وجود دارد که مالک نیز ممکن است مسئول شناخته شود. اگر مالک به‌طور آگاهانه مانع اجرای اصول ایمنی شود یا در تخلفاتی مانند عدم اخذ مجوزهای لازم مشارکت داشته باشد، دادگاه می‌تواند او را به‌صورت مشترک با سازنده مسئول بداند. همچنین، در صورت صدور حکم قضایی و پرداخت خسارت توسط مالک، او حق رجوع به سازنده را برای جبران هزینه‌ها خواهد داشت.
اقدامات پیشگیرانه برای کاهش ریسک خسارت
پیشگیری همیشه بهتر از جبران است. برای کاهش احتمال بروز خسارت وارد به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت، طرفین می‌توانند اقدامات زیر را انجام دهند:
1- مستندسازی وضعیت اولیه املاک مجاور: پیش از شروع پروژه، سازنده با همکاری مالک می‌تواند با کمک کارشناس رسمی، وضعیت کنونی املاک همجوار را ثبت کند. این کار در صورت ادعای کاذب همسایگان، مدرکی برای اثبات وجود آسیب‌های قبلی خواهد بود.
2- رعایت اصول فنی گودبرداری: استفاده از روش پله‌کانی و نصب سازه‌های نگهبان، خطر ریزش یا نشست زمین را به حداقل می‌رساند.
3- بیمه جامع پروژه: بیمه مسئولیت مدنی و پوشش حوادث کارگاهی، بهترین سپر مالی در برابر خسارت‌های احتمالی است.
این اقدامات نه‌تنها ریسک مالی را کاهش می‌دهند، بلکه از بروز اختلافات حقوقی نیز جلوگیری می‌کنند.
چرا باید به وکیل ملکی اعتماد کنید؟
وقتی صحبت از خسارت وارد به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت می‌شود، پیچیدگی‌های حقوقی ممکن است هر دو طرف را سردرگم کند. مراجعه به وکیل ملکی می‌تواند ناجی شما در این شرایط باشد. وکیل با تسلط بر بندهای قرارداد، تنظیم لوایح دفاعیه و ارائه نظرات کارشناسی، می‌تواند مسئولیت را به‌درستی مشخص کند و از حقوق شما دفاع کند. چه مالک باشید و بخواهید از خود در برابر ادعاهای نادرست سلب مسئولیت کنید، چه سازنده‌ای که به‌دنبال انتقال بار خسارت به بیمه باشد، وکیل ملکی راهنمای شما در این مسیر پرچالش خواهد بود.
جمع‌بندی
خسارت وارد به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت یکی از مسائل رایج در پروژه‌های ساختمانی است که می‌تواند به اختلافات جدی بین مالک، سازنده و همسایگان منجر شود. در حالت عادی، سازنده به‌عنوان مسئول اجرای پروژه، وظیفه جبران خسارت را بر عهده دارد، اما کوتاهی مالک نیز می‌تواند او را درگیر مسئولیت کند. با مستندسازی، رعایت اصول ایمنی و استفاده از بیمه، می‌توان این ریسک‌ها را مدیریت کرد. در نهایت، همکاری با وکیل ملکی می‌تواند تضمین‌کننده حقوق شما در این مسیر باشد. اگر تجربه‌ای در این زمینه دارید، در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید!
پرسش و پاسخ مرتبط
در صورت بروز خسارت به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت، چه کسی باید هزینه را بپردازد؟
به‌طور کلی، سازنده به‌عنوان مجری پروژه مسئول جبران خسارت وارد به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت است، مگر اینکه ثابت شود مالک در تخلف یا کوتاهی نقش داشته است. بیمه مسئولیت مدنی نیز می‌تواند بخشی از هزینه‌ها را پوشش دهد.
چگونه می‌توان از بروز خسارت به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت جلوگیری کرد؟
مستندسازی وضعیت اولیه املاک مجاور، رعایت اصول ایمنی در گودبرداری و بیمه کردن پروژه از جمله اقداماتی هستند که ریسک خسارت وارد به همسایه در قرارداد مشارکت در ساخت را کاهش می‌دهند.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– مهدی باقری وکیل پایه یک دادگستری”
