مطابق با قانون مدنی ایران، زوجه نمی‌تواند درخواست طلاق بدهد جز در مواردی که در قانون آمده است. از منظر قانونگذار طلاق حق زوج است و زن فقط در موارد استثنائی می‌تواند از دادگاه درخواست کند که مرد را ملزم به طلاق بنماید. در این موارد اگر زوج، زوجه خود را طلاق ندهد، زن با حکم قاضی دادگاه خانواده طلاق داده می‌شود. در این نوشتار به بررسی موارد درخواست طلاق از طرف زوجه می‌پردازیم.
توصیه می‌شود اگر در رابطه با مباحث مربوط به طلاق نیاز به مشاوره حقوقی آنلاین با وکیل خانواده دارید، به سایت گروه حقوقی لاوین وارد شوید. لازم به یادآوری است که امکان دریافت مشاوره حقوقی حضوری یا ارجاع پرونده شما به وکلای متخصص حقوق خانواده از طریق تماس با دفتر گروه حقوقی لاوین فراهم است. دپارتمان تخصصی حقوق خانواده و امور حسبی گروه حقوقی لاوین متشکل از وکلای متخصص در امور خانوادگی آماده‌ی ارائه خدمات تخصصی حقوقی با کیفیتی ممتاز به شما است.
فهرست مطالب
طلاق از طرف زوجه به دلیل نپرداختن نفقه
امکان طلاق از طرف زوجه به دلیل نپرداختن نفقه وجود دارد. مطابق با ماده 1129 قانون مدنی در صورتی که شوهر از دادن نفقه به همسر خود خوداری نماید، زن می‌تواند از دادگاه درخواست طلاق کند. در این شرایط دادگاه مرد را به دادن نفقه ملزم می‌کند. در صورتی که مرد با وجود حکم دادگاه نفقه همسر خود را نپردازد یا توانایی پرداخت آن را نداشته باشد، دادگاه مرد را به طلاق همسر خود ملزم می‌نماید.
طلاق از طرف زوجه به دلیل مفقودالاثر بودن مرد
امکان طلاق از طرف زوجه در صورت مفقود الاثر بودن مرد وجود دارد.اگر مردی مفقودالاثر باشد، همسر او با رعایت شرایط زیر می‌تواند تقاضای طلاق بنماید:
1- مرد چهار سال تمام مفقود باشد؛
2- زن به دادگاه خانواده رجوع نماید؛
3- در یکی از جراید محلی یا روزنامه‌های کثیر الانتشار این موضوع آگهی شود. در این آگهی از کسانی که ممکن است هر اطلاعی از شخص مفقود داشته باشند، درخواست می‌شود به دادگاه اطلاع دهند؛
4- یک سال از تاریخ آگهی بگذرد.
پس از پایان این یک سال، قاضی دادگاه خانواده از جانب مرد مفقودالاثر همسر او را طلاق می‌دهد.
طلاق از طرف زوجه به دلیل عسر و حرج
امکان طلاق از طرف زوجه به دلیل عسر و حرج وجود دارد.در صورتی که شرایط زندگی زوجین به نحوی باشد که ادامه زندگی مشترک برای زن غیر قابل تحمل باشد، او می‌تواند از دادگاه درخواست صدور حکم الزام زوج به طلاق را بنماید. دادگاه این درخواست را بررسی می‌کند و در صورت احراز این موضوع که ادامه زندگی مشترک برای زوجه غیر قابل تحمل است، حکم طلاق را صادر می‌کند.
ماده 1130 قانون مدنی در این رابطه است. مطابق با این ماده اگر ادامه‌ی ازدواج، موجب عسر و حرج زوجه باشد، او می‌تواند به دادگاه خانواده مراجعه و تقاضای طلاق کند. در صورتی که این موضوع در دادگاه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را ملزم به طلاق نماید. چنانچه الزام ممکن نباشد، قاضی دادگاه خانواده از جانب مرد، زن را طلاق می‌دهد.
مفهوم عسر و حرج
مطابق با تبصره ماده 1130 قانون مدنی، منظور از عسر و حرج، به وجود آمدن وضعیتی است که ادامه‌ی زندگی را برای زن با سختی همراه می‌سازد. این سختی به نحوی است که تحمل آن مشکل است. در این تبصره، قانون مواردی از عسر و حرج را به عنوان مثال ذکر می‌کند. این موارد عبارت‌اند از:
الف) ترک زندگی خانوادگی توسط مرد حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه؛
ب) اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلا وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد. امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک مواد مخدر یا مشروبات الکلی در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم است، در احراز این مورد مؤثر است؛
ج) محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر؛
د) ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار مستمر مرد که عرفاً با توجه به وضعیت زن قابل تحمل نباشد؛
ه) ابتلای زوج به بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه‌ی صعب‌العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید.
شایان ذکر است که این موارد تمثیلی است و دادگاه اگر به هر دلیل دیگری تشخیص دهد که ادامه زندگی مشترک برای زن غیر قابل تحمل است، می‌تواند مرد را به طلاق همسر خود ملزم کند.
از دیگر موضوعاتی که در اینجا باید به آن توجه نمود این است که اگر عسر و حرج ناشی از امری نامشروع باشد، دادگاه حکم طلاق را صادر نمی‌نماید. برای مثال اگر زن ادعا نماید که به دلیل اجبار به پوشیدن حجاب از سوی شوهر ادامه زندگی برای او دشوار است، دادگاه حکم طلاق را صادر نمی‌کند.
وکالت در طلاق
اگر زن از جانب همسر خود وکالت در طلاق داشته باشد، می‌تواند از دادگاه درخواست طلاق نماید. ماده 1119 قانون مدنی در این رابطه بیان می‌دارد: «طرفین عقد ازدواج می‌توانند هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد، در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر بنمایند. مثل اینکه شرط شود هر گاه شوهر، زن دیگر بگیرد یا در مدت معینی غایب شود یا ترک انفاق نماید یا بر علیه حیات زن سوء قصد کند یا سوء رفتاری نماید که زندگانی آن‌ها با یکدیگر غیر قابل تحمل شود، زن، وکیل و وکیل در توکیل باشد که پس از اثبات تحقق شرط در محکمه و صدور حکم نهایی خود را مطلقه سازد».
بنابراین اگر در ضمن عقد ازدواج شرط شود که زن به دلایلی مانند غیبت بیش از یک سال همسر، ازدواج مجدد همسر و غیره حق طلاق داشته باشد، می‌تواند با اثبات این شرط در دادگاه، درخواست طلاق دهد. همچنین ممکن است زن به صورت مطلق، وکیل یا وکیل در توکیل طلاق خود باشد، در این صورت نیز او می‌تواند با اثبات این شرط در دادگاه، خود را طلاق دهد.
دادگاه صالح طلاق
دادگاه صالح جهت درخواست صدور حکم طلاق توسط زن، مانند درخواست طلاق توافقی، دادگاه خانواده است. زن می‌تواند در دادگاه خانواده محل اقامت همسرش یا محل سکونت خود، دعوای طلاق را طرح کند. در این راستا او باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کند و دادخواست خود را خطاب به هر یک از این دادگاه‌ها تنظیم نماید.
پرسش و پاسخ مرتبط
آیا امکان درخواست طلاق از طرف زن وجود دارد؟
مطابق با قانون مدنی ایران، زن در مواردی مانند عدم پرداخت نفقه، اعتیاد شوهر و به طور کلی هر موردی که باعث شود ادامه زندگی برای زن غیر قابل تحمل باشد، می‌تواند از دادگاه خانواده درخواست طلاق بنماید.
دادگاه صالح جهت درخواست طلاق از طرف زن، کدام دادگاه است؟
زن می‌تواند دادخواست طلاق خود را به دادگاه خانواده محل اقامت همسرش یا محل سکونت خود تقدیم کند. در این راستا او باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کند.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”
