وکیل دادگستری

دشواری مسائل حقوقی و پیچیدگی­‌های دادرسی، اهمیت استفاده از وکیل دادگستری در دعاوی را بیش از پیش نمایان می‌سازد. اهمیت این موضوع برای قانونگذار به حدی است که وکالت اشخاص، غیر از وکیل دادگستری در این امر ممنوع است. علاوه بر این موضوع، از آنجایی که وکالت یکی از دو بال فرشته ­عدالت است، وکلا در راستای انجام این امر نیازمند حمایت‌های قانونی هستند. در مقابل حمایت مذکور، وکلا باید حدودی را رعایت نماید تا نه­ تنها امکان سؤ‌استفاده از این امتیاز قانونی به حداقل کاهش یابد، بلکه شأن امر این حرفه نیز رعایت شود. در ادامه این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین با نحوه اخذ پروانه وکالت، حقوق وکیل دادگستری و حدود و وظایف آن آشنا می‌شویم.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

پروانه وکالت پایه یک دادگستری

متقاضیان پروانه وکالت پایه یک دادگستری پس‌ از اخذ مدرک تحصیلی در رشته حقوق یا فقه و مبانی حقوق، باید در آزمون ورودی وکالت پذیرفته شوند. این افراد پس از قبولی در آزمون وکالت، یک دوره کارآموزی را طی می‌کنند و پس از آن در آزمون اختبار شرکت خواهند نمود. اگر کارآموز وکالت آزمون اختبار را با موفقیت پشت سر بگذارد، پروانه وکالت دادگستری به وی اعطا می‌شود.

1- شرایط اخذ پروانه وکالت دادگستری

برای اخذ پروانه وکالت دادگستری باید فرد متقاضی دارای شریطی باشد. این شرایط عبارت است از:

الف- اعتقاد و التزام عملی به احکام و مبانی دین مقدس اسلام؛

ب- اعتقاد و تعهد به نظام جمهوری اسلامی ایران، ولایت فقیه، قانون اساسی؛

ج- نداشتن پیشینه محکومیت مؤثر کیفری؛

د- نداشتن سابقه عضویت و فعالیت در گروه‌های الحادی و فرق ضاله و معاند با اسلام و گروه‌هایی که مرامنامه آن‌ها مبتنی بر نفی ادیان الهی می‌باشد؛

ه- عدم وابستگی به رژیم منحوس پهلوی و تحکیم پایه‌های رژیم طاغوت؛

و- عدم عضویت و هواداری از گروهک‌های غیرقانونی و معاند با جمهوری اسلامی ایران؛

ز- عدم اعتیاد به مواد مخدر و استعمال مشروبات الکلی.

2- تقاضای پروانه وکالت دادگستری

متقاضیان پروانه­ کارآموزی وکالت و پروانه­ وکالت پایه یک باید تقاضای خود را به دفتر کانون وکلای مربوطه تقدیم نمایند. کانون وکلا موظف است حداکثر تا شش ماه در خصوص درخواست مذکور تصمیم‌­گیری نماید. اگر این درخواست توسط کانون وکلا رد شود، متقاضی می‌تواند در مهلت ده روز از تاریخ ابلاغ تصمیم هیئت‌مدیره کانون وکلا، به دادگاه عالی انتظامی قضات شکایت نماید. در صورتی که دادگاه عالی انتظامی قضات نظری خلاف نظر هیئت‌مدیره­ کانون داشته باشد، حکم به صدور پروانه­ مورد تقاضا و تسلیم آن به متقاضی را صادر می­‌نماید و در غیر این صورت تصمیم کانون وکلا را تأیید می‌کند.

3- موارد ممنوعیت اشتغال به وکالت

به اشخاص زیر پروانه وکالت پایه یک دادگستری اعطا نمی‌شود:

الف- اتباع خارجه؛

ب- قضات و مستخدمین دولتی و بلدی و مملکتی و بنگاه‌هایی که تمام یا قسمتی از سرمایه آن متعلق به دولت است در حین اشتغال به خدمت به استثناء استادان دانشکده حقوق که اشتغال به تدریس در یکی از شعب حقوقی دارند در صورت اجازه شورای دانشگاه؛

ج- محجورین و همچنین کسانی که سن آن‌ها کمتر از ۲۵ سال باشد؛

د- محکومین به انفصال ابد از خدمات دولتی؛

ه- اشخاص مشهور به فساد اخلاق و تجاهر به استعمال مسکر، افیون و اعمال منافی عفت؛

و- محکومین به جنایت مطلقاً و محکومین به جنحه‌هایی که منافی با امانت و عفت و شئون وکالت است به تشخیص هیئت‌مدیره کانون و یا آن‌که به موجب قانون مستلزم محرومیت از بعضی حقوق اجتماعی است؛

ز- کسانی که به اتهام و ارتکاب جنایت یا جنحه‌های مذکور در ماده فوق تحت محاکمه هستند؛

ح- اشخاصی که طبق حکم محکمه از وکالت محروم شده‌اند.

4- اعتبار پروانه وکالت

اعتبار پروانه­ وکالت سه سال است و تمدید آن با درخواست وکیل و احراز شرایط مقرر در قانون کیفیت اخذ پروانه­ وکالت دادگستری صورت می‌­پذیرد. اگر کانون وکلا، وکیلی را فاقد شرایط مقرر در قانون مذکور تشخیص دهد، مراتب را به دادگاه انتظامی اعلام و درخواست رسیدگی می‌کند. دادگاه مذکور پس از رسیدگی رأی مقتضی را صادر می‌نماید. شایان ذکر است که تا زمان صدور حکم قطعی توسط دادگاه انتظامی وکلا، پروانه­ وکالت معتبر باقی خواهد ماند مگر آن که دادگاه با توجه به ضرورت تصمیم بگیرد که حکم تعلیق پروانه را صادر نماید.

حقوق وکلای دادگستری

از آنجایی که وکیل دادگستری نقشی انکار‌ناپذیر در تأمین عدالت و امنیت قضایی دارد، باید بتواند بدون ترس از تعقیب و توقیف وظیفه خود را انجام دهد. از­ این رو است که قانون در راستای انجام هر چه بهتر امر وکالت توسط وکلا، حقوقی را برای آن­‌ها در نظر گرفته است. از جمله­ این حقوق می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1- ممنوعیت تعلیق وکیل

 به موجب ماده­ ۱۷ لایحه­ قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری هیچ وکیلی را نمی‌توان از شغل وکالت معلق یا ممنوع نمود. مگر به موجب حکم قطعی دادگاه انتظامی.

2- برخورداری از احترام و تأمینات شاغلین شغل قضا

مطابق با تبصره­ ماده واحده­ انتخاب وکیل توسط اصحاب دعوا مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام «وکیل در موضع دفاع، از احترام و تأمینات شاغلین شغل قضا برخوردار می­‌باشد».

3- حمایت کیفری

 برابر با ماده­ ۲۰ لایحه­ قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری «هرکس نسبت به وکیل دادگستری در حین انجام وظیفه وکالتی یا به سبب آن توهین نماید به حبس تأدیبی از پانزده روز الی سه ماه محکوم خواهد گردید».

مسئولیت وکیل دادگستری

در برابر حقوقی که وکلای دادگستری از آن برخوردار هستند، مسئولیت‌هایی نیز دارند و باید حدودی را رعایت نمایند. عدم رعایت این مسئولیت‌ها می‌تواند مجازات‌های انتظامی را به دنبال داشته باشد. مطابق با ماده­ ۱۱۹ آیین­‌نامه­ اجرایی لایحه­ قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب ۱۴۰۰ «مجازات‌های انتظامی به ترتیب درجات زیر است:

۱ – توبیخ کتبی بدون درج در پرونده؛

۲ – توبیخ کتبی با درج در پرونده؛

۳ – توبیخ کتبی با درج در پرونده، مجله و پایگاه اطلاع ‌رسانی کانون؛

۴ – تنزل پایه وکالت؛

۵ – ممنوعیت موقت از وکالت به مدت سه ماه تا سه سال؛

۶ – ابطال پروانه و محرومیت دائم از وکالت».

برای مثال:

الف) اگر وکیلی مرتکب اعمال و رفتاری شود که خلاف شئون این حرفه است به مجازات انتظامی درجه ۴ محکوم می‌شود. از جمله موارد رفتار خلاف شئون عبارت است از فعل یا ترک فعلی که مطابق قانون جرم است و یا موجب وهن جامعه وکلا و یا مغایر عرف مسلم آن باشد به ‌نحوی ‌که اغلب وکلا آن را مذموم بدانند.

ب) در صورتی‌ که طی انجام مراحل وکالت، وکیل موجب هر گونه خسارتی نسبت‌ به موکل با اموال و دارایی او شود باید آن را جبران کند. چون وکیل دادگستری هنگام قبول وکالت و انجام مراحل قانونی کار در مراکز قضایی حتماً باید مصلحت موکل خود را مدنظر قرار دهد و تمام تلاش خود را برای وصول آن به کار بگیرد.

در پایان لازم به ذکر است، دپارتمان‌های تخصصی گروه حقوقی لاوین متشکل از وکلای متخصص، آماده‌ی ارائه خدمات تخصصی حقوقی به شما می‌باشند. اگر نیاز به مشاوره حقوقی آنلاین دارید، به اپلیکیشن حقوقی لاوین وارد شوید. همچنین می‌توانید جهت مشاوره حقوقی حضوری یا ارجاع پرونده به وکلای دادگستری با دفتر گروه حقوقی لاوین تماس بگیرید.

‌پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”