منظور از عملیات مقدماتی ثبت املاک، مجموعه اقداماتی است که پس از انجام آن، اداره ثبت اسناد و املاک، آمادگی صدور سند مالکیت را دارد. عملیات مقدماتی ثبت در مجموع شامل 8 مرحله میشود. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک را مورد بررسی قرار خواهیم داد. توصیه میشود این نوشتار را مطالعه کنید.
فهرست مطالب
8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک چیست؟
مطابق با قانون ثبت اسناد و املاک 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک عبارتاند از:
1- انتشار آگهی ثبت عمومی؛
2- انتشار آگهی مقدماتی؛
3- اقدام به نصب پلاک و شماره گذاری؛
4- توزیع اظهارنامه؛
5- تقاضای ثبت؛
6- انتشار آگهی نوبتی؛
7- انتشار آگهی تحدید حدود؛
8- عملیات تحدید حدود.
انتشار آگهی ثبت عمومی
انتشار آگهی ثبت عمومی نخستین مرحه از 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک است. در واقع به هنگام ثبت هر ملکی انتشار آگهی مقدماتی لازم است. این آگهی در جراید کثیر الانتشار درج میشود.
مطابق با ماده 5 آیین نامه قانون ثبت املاک زمانی که اداره ثبت قطعه یا بخشی را برای ثبت عمومی در نظر میگیرد باید پیشنویس آگهی ماده ۹ قانون ثبت را در شش نسخه تهیه و برای امضا و انتشار به اداره کل ثبت بفرستد و در ضمن این مدت بایستی وسایل مقدمات توزیع اظهارنامه را از انتشار آگهی ماده ۱۰ در محل و تهیه پلاک از مرکز و غیره در نظر گرفته که در موقع مقرر بتواند نماینده در محل حاضر شده و تأخیری در کار پلاککوبی و توزیع اظهارنامه نشود.
یکی از اقداماتی که در این مرحله از ثبت املاک انجام میشود اطلاع دادن به اداره اوقاف است. مطابق با ماده 25 آییننامه قانون ثبت:
«در هر موقع که اداره ثبت اجرا ثبت عمومی را در بخش معینی در نظر میگیرد باید لااقل پانزده روز قبل انتشار آگهی مقرر در ماده۱۰ قانون ثبت به نماینده اوقاف آن محل اطلاع دهد تا نماینده مزبور به متولیان موقوفات عامالمنفعه محل اخطار کند که در ظرف ۳۰روز از تاریخ نشر اولین آگهی نامبرده در ماده ۱۰ قانون ثبت نسبت به املاک موقوفه که در آن بخش واقع و تحت تصدی و تولیت آنها میباشد درخواست ثبت نمایند.»
انتشار آگهی مقدماتی
انتشار آگهی مقدماتی دومین مرحله از 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک است. انتشار این آگهی برای اعلام و اطلاع اشخاصی است که حق درخواست ثبت ملک واقع در بخش معینه را دارند. آگهی مقدماتی ظرف مهلت سی روز و سه مرتبه در جراید کثیرالانتشار منتشر میشود. انتشار در روز اول، پانزدهم و سی ام ماه انجام خواهد شد. ماده 10 قانون ثبت در این خصوص بیان میدارد:
«قبل از اقدام به ثبت عمومی املاک هر ناحیه حدود ناحیه مزبور و این که املاک واقعه در آن ناحیه باید به ثبت برسد به وسیله اعلان در جراید باطلاع عموم خواهد رسید. اعلان مزبور در ظرف ۳۰ روز ۳ مرتبه منتشر میشود.»
در نظر داشته باشید در آگهی مقدماتی میبایست:
الف- حدود ناحیهای که باید به ثبت برسد درج شود؛
ب- ذکر شود که از تاریخ انتشار نوبت اول آن آگهی عملیات مقدماتی ثبت شروع خواهد؛
ج- به اشخاصی که حق درخواست ثبت را دارند اخطار شود که ظرف مهلت شصت روز از تاریخ انتشار نوبت اول آگهی مذکور با تسلیم اظهارنامه به اداره ثبت محل درخواست ثبت کنند؛
د- تذکر داده شود که در صورت عدم درخواست ثبت، ملک به عنوان مجهولالمالک معرفی میشود.
اقدام به نصب پلاک و شماره گذاری
اقدام به نصب پلاک و شماره گذاری سومین مرحله از 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک است. در این مرحله مأمور اداره ثبت میبایست در قطعه یا بخشی که ثبت آن در آگهی درج شده است حاضر شود و از یک طرف شروع و برای هر ملک به ترتیب شمارهای تعیین و پلاک مخصوصی نصب نماید.
توزیع اظهارنامه
توزیع اظهارنامه چهارمین مرحله از 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک است. اظهارنامه ثبتی فرم مخصوصی است که از طرف سازمان ثبت تهیه و در اختیار متقاضیان ثبت به منظور درخواست ثبت ملک گذاشته میشود. آییننامه قانون ثبت جهت تسهیل تقاضای ثبت و اجرای ثبت عمومی توزیع اظهارنامه را توسط اداره ثبت لازم میداند.
تقاضای ثبت
تقاضای ثبت پنجمین مرحله از 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک است. تقاضای ثبت به وسیله اظهارنامه انجام میشود. ماده 11 قانون ثبت در این خصوص مقرر میدارد:
«از تاریخ انتشار اولین آگهی مذکور در ماده ۱۰ تا شصت روز باید متصرفین به عنوان مالکیت و اشخاص مذکور در دو ماده ۲۷ و ۳۲ نسبت به املاک واقع در آن ناحیه به وسیله اظهارنامه درخواست ثبت نمایند.»
بنابراین متصرفین به عنوان مالکیت و همچنین کسانی که حق تقاضاي ثبت ملک را داشته باشند مانند ولی، قیم، متولی موقوفه و امثال آن باید ظرف مهلت 60 روز از تاریخ نشر اولین آگهی مقدماتی اظهارنامه خود را طبق مقررات تنظیم و به اداره ثبت مربوطه که در آگهی مقدماتی ذکر گردیده تسلیم کنند. لازم به ذکر است، مطابق با ماده 29 آیین نامه قانون ثبت اسناد تا وقتی که آگهی نوبتی مذکور در ماده 11 قانون ثبت منتشر نشده اظهارنامه را میتوان پذیرفت.
انتشار آگهی نوبتی
انتشار آگهی نوبتی ششمین مرحله از 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک است. در واقع اداره ثبت مکلف است تا 90 روز پس از انتشار اولین آگهی مقدماتی، آگهی دیگری که اصطلاحاً آگهی نوبتی نامیده میشود در مورد املاک واقع در بخش مندرج در آگهی مقدماتی منتشر نماید.
این آگهی فقط در دو نوبت به فاصله 30 روز منتشر خواهد شد. انتشار آگهی نوبتی براي این است که اسامی اشخاصی که درخواست ثبت کردهاند با مشخصات آنچه درخواست ثبت آن شده است به اطلاع عموم برسد تا هر کس نسبت به درخواست ثبت مذکور اعتراضی داشته باشد در مهلت مقرر در آگهی مزبور اعتراض نماید. این اعتراض، اعتراض به ثبت ملک نام دارد.
لازم به ذکر است، حقوق ارتفاقی در آگهی هاي نوبتی ذکر نمیگردد ولی باید در زیر آگهی قید شود که حقوق ارتفاقی در موقع تعیین حدود و در صورتمجلس مربوطه منظور و اگر کسی به حقوق مذکور اعتراضی داشته باشد میتواند ظرف مدت 30 روز از تاریخ تنظیم صورت مجلس مربوطه دادخواست اعتراض خود را به ثبت محل تقدیم دارد.
انتشار آگهی تحدید حدود
انتشار آگهی تحدید حدود هفتمین مرحله از 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک است. مطابق با ماده 14 قانون ثبت:
«تحدید حدود املاک واقعه در هر ناحیه متدرجاً به ترتیب نمره املاک مطابق نظامنامه وزارت عدلیه به عمل میآید و تقاضاکنندگان ثبت و مجاورین برای روز تحدید حدود به وسیله اعلان احضار میشوند. این اعلان لااقل بیست روز قبل از تحدید حدود یک مرتبه در جرائد منتشر میشود. بهعلاوه مطابق نظامنامه وزارت عدلیه در محل نیز اعلانی منتشر خواهد شد.»
لازم به ذکر است، آگهی تحدید حدود بعد از آگهی نوبتی منتشر میشود و باید موارد زیر در آن درج شود:
نام و نام خانوادگی، شماره پلاك و نوع ملک تحدید حدود، محل وقوع ملک و مساحت آن، روز و ساعت انجام تحدید ذکر.
در نظر داشته باشید فاصله تاریخ نشر آگهی تحدیدي با روز تحدید حدود نباید کمتر از 20 و زیادتر از 60 روز باشد.
عملیات تحدید حدود
عملیات تحدید حدود آخرین مرحله از 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک است. مطابق ماده 70 آییننامه ثبت «درخواست کننده یا نماینده او حدود ملکی را که میخواهد ثبت کند به طور مشخص معرفی کرده و صاحبان املاك مجاور و دخالت کنندگان چنانچه ایراد و اعتراض دارند بیان میکنند.»
تعیین حدود ملک با معرفی تقاضا کننده ثبت به عمل میآید. ولی این معرفی وقتی مورد قبول نماینده و مهندس ثبت قرار میگیرد که با دو شرط همراه باشد:
الف- ابنیه و اراضی که مالک نسبت به تعیین حدود آن اقدام میکند باید در حدود مندرج در اظهارنامه واقع شده باشند؛
ب- نماینده و مهندس باید تصرفات تقاضا کنده ثبت را در نظر بگیرند و چنانچه تمام آنچه را وی معرفی میکند متصرف نباشد ولو در اظهارنامه هم باشد، از انجام عمل تحدید حدود خودداري و صورتمجلس را منتفی معرفی کند.
لازم به ذکر است، اگر تقاضا کننده در موقع تحدید حدود، خود یا نماینده اش حاضر نباشد، ملک مورد تقاضا با حدود اظهار شده از طرف مجاورین تحدید خواهد شد.
در نظر داشته باشد، مطابق با ماده 72 آییننامه قانون ثبت برای تعیین حدود صورتمجلس تنظیم میشود. این صورتمجلس باید حاوی مطالب زیر باشد و به امضاء نماینده و نقشهبردار و کلیه حاضرین برسد:
الف- تعیین روز و ماه و یا روزهایی که عملیات تحدید حدود در آن واقع شده؛
ب- نام و مشخصات محل اقامت اشخاصی که حضور داشتهاند؛
ج- اشخاصی که اعتراض نمودهاند؛
د- ذکر حقوقی که دیگران در ملک مورد تحدید دارند و یا مورد تحدید در ملک دیگران دارد؛
ه- ذکر حدود و مشخصات با علامات و عده و نوع فواصل آنها و شمارههای مجاورین؛
و- ذکر عبارت آگهی تحدید حدود و شماره روزنامهای که آگهی در آن درج شده و گواهی صحت انتشار آگهی و یا ذکر اشتباه در آگهی مزبور.
پس از پایان عملیات تحدید حدود، نماینده ثبت میبایست صورتمجلس تحدید حدود را با پروندههای مجاورین تطبیق و پس از تکمیل آن پیشنویس سند مالکیت تهیه و ضمیمه و به شعبه بایگانی تسلیم کند.
پرسش و پاسخ مرتبط
8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک چیست؟
مطابق با قانون ثبت اسناد و املاک 8 مرحله عملیات مقدماتی ثبت املاک عبارتاند از:
1- انتشار آگهی ثبت عمومی؛
2- انتشار آگهی مقدماتی؛
3- اقدام به نصب پلاک و شماره گذاری؛
4- توزیع اظهارنامه؛
5- تقاضای ثبت؛
6- انتشار آگهی نوبتی؛
7- انتشار آگهی تحدید حدود؛
8- عملیات تحدید حدود.
منظور از عملیات مقدماتی ثبت املاک چیست؟
منظور از عملیات مقدماتی ثبت املاک، مجموعه اقداماتی است که پس از انجام آن، اداره ثبت اسناد و املاک، آمادگی صدور سند مالکیت را دارد. عملیات مقدماتی ثبت در مجموع شامل 8 مرحله میشود.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”