دعوای اصلی همواره از سوی خواهان علیه خوانده اقامه میگردد. معمولاً دعوا با مشارکت همین دو شخص رسیدگی و در خصوص آن رأی صادر میشود. با این وجود امکان دارد شخص ثالثی در دعوایی که بین خواهان و خواندهی دعوا در جریان است بهعنوان ثالث ورود نماید. در واقع شخص ثالث به اختیار خود در دعوایی که بین دو شخص دیگر در جریان است وارد میشود تا از صدور رأی احتمالی که ممکن است در حقوق او خللی ایجاد نماید، جلوگیری کند. در این نوشتار موضوع ورود ثالث به دعاوی حقوقی را مورد بررسی قرار میدهیم.
پیشنهاد میشود، اگر در رابطه با موضوع وروود شخص ثالث به مشاوره حقوقی آنلاین با وکیل حقوقی نیاز دارید، به سایت گروه حقوقی لاوین وارد شوید و درخواست خود را ثبت نمایید. همکاران ما آمادهی ارائه خدمات حقوقی در این زمینه با کیفیتی متفاوت به شما میباشند. همچنین میتوانید جهت دریافت مشاوره حقوقی حضوری یا ارجاع پرونده به وکیل حقوقی با دفتر گروه حقوقی لاوین تماس بگیرید. وکلای متخصص ما در دپارتمان های تخصصی گروه حقوقی لاوین، خدمات حقوقی را با کیفیتی متفاوت به شما ارائه میدهند.
فهرست مطالب
انواع ورود ثالث به دعوا
وروود ورود ثالث به دعوا ممکن است اصلی باشد یا تبعی.
۱. ورود ثالث اصلی
ورود شخص ثالث به دادرسی در صورتی اصلی است که شخص ثالث در موضوع دعوای اصلی (دعوایی که میان خواهان و خوانده در جریان است) برای خود مستقلاً حقی قائل باشد. بهعبارتدیگر ثالث حق مورد بحث در دعوا را جزئاً یا کلاً متعلق به خود میداند.
برای مثال علی علیه رضا با درخواست مالکیت ملکی که در ید رضا است اقامه دعوا مینماید و شما که این ملک را متعلق به خود میدانید بهعنوان ثالث وارد دادرسی میشود تا نه تنها صدور حکم محکومیت رضا را که ملک در اختیار اوست از دادگاه درخواست نمایید بلکه محکومیت علی به بی حقی را نیز در خصوص ملک خواستار شوید.
۲. ورود ثالث تبعی
ورود ثالث در صورتی تبعی است که ثالث پیروزی یکی از طرفین دعوا را به نفع خود بداند.
برای مثال علی دعوایی را با ادعای مالکیت ملکی که در تصرف رضا است، علیه او اقامه مینماید و او را غاصب معرفی میکند. محمود که حق عبور از ملک مزبور را از رضا انتقال گرفته، خود را در پیروز شدن رضا ذینفع میداند. بنابراین با ورود به دادرسی، سعی دارد که موضع رضا را تقویت نماید تا با محکوم شدن علی در دعوا، حق عبورش از ملک در معرض خطر قرار نگیرد.
شرایط ورود ثالث به دعوا
۱- اقامه دعوا
شخص ثالث جهت ورود به دادرسی که میان خواهان و خواندهی دعوا در جریان است باید اقامه دعوا نماید. بنابراین:
الف) جهت ورود به دعوا باید دادخواست خود را تقدیم دفتر دادگاه کند: در لزوم تنظیم دادخواست و تقدیم آن به دادگاه باید این نکته را مدنظر قرار داد که میان ورود ثالث اصلی و تبعی تفاوتی وجود ندارد؛
ب) شخص ثالث جهت ورود به دعوا باید در دعوای اصلی ذی نفع باشد: بدین معنا که اگر این دعوا به صدور حکم علیه خواهان یا خواندهی دعوای اصلی بینجامد، قابلیت این را دارد که سودی به او برساند.
۲- عدم تبانی یا قصد تأخیر در رسیدگی
دعوای ورود ثالث به قصد تبانی و یا تأخیر در رسیدگی به دعوای اصلی اقامه نشده باشد. اگر دادگاه تشخیص دهد که قصد ثالث از طرح دعوا تبانی یا تأخیر در رسیدگی به دعوای اصلی است، دعوای ثالث را از دعوای اصلی تفکیک مینماید. در این موارد دادگاه به هر دعوا جداگانه رسیدگی میکند.
3- وجود منشاء واحد یا ارتباط کامل میان دو دعوا
دعوای اصلی و دعوای وارد ثالث باید دارای منشأ واحدی باشند یا با هم ارتباط کامل داشته باشند. در غیر این صورت دادگاه به هر دعوا جداگانه رسیدگی مینماید. منظور از منشأ، رابطه حقوقی مشخصی است که بر مبنای عمل حقوقی مانند قرارداد خریدوفروش، قرارداد اجاره، طلاق یا واقعه حقوقی مانند اتلاف، غصب و یا بر مبنای قانون مانند دعوای افراز به وجود میآید و بر اساس آن خواهان خود را مستحق مطالبه حقی میداند و یا خوانده، خواهان را بی حق مینماید.
همچنین بین دو دعوا زمانی ارتباط کامل وجود دارد که تصمیم گیری در هر یک مؤثر در دیگری باشد.
4- صلاحیت دادگاه در رسیدگی به دعوای ورود ثالث
در رابطه با رعایت قواعد صلاحیت ذاتی و محلی (نسبی) دادگاه ها در دعوای ورود ثالث میبایست لاین نکته را مد نظر قرار داد که عدم صلاحیت محلی دادگاه مانع رسیدگی به دعوای ورود ثالث نیست. اما در صورتی که دادگاه صلاحیت ذاتی جهت رسیدگی به دعوا را نداشته باشد، باید پرونده را به مرجع صالح یا مرجع تعیین صلاحیت ارسال نماید.
5- مهلت وروود شخص ثالث
مهلت ورود شخص ثالث به دعوای اصلی که میان دو شخص دیگر در جریان است، تا زمانی است که ختم دادرسی اعلام نشده است. در این خصوص تفاوتی ندارد که دعوا در مرحله نخستین (بدوی) در جریان باشد یا در مرحله تجدیدنظر. شایانذکر است تاریخ آگاهی ثالث از دادرسی، تأثیری در پذیرش دعوای ورود ثالث ندارد و ثالث در هر صورت تا زمانی که ختم دادرسی اعلام نشده است، میتواند به دعوای اصلی ورود نماید. این در حالی است که اعتراض ثالث دارای مهلت نیست.
6- استرداد دادخواست یا دعوای اصلی
مواردی چون استرداد دادخواست دعوای اصلی، استرداد دعوای اصلی، ابطال دادخواست دعوای اصلی، رد دعوای اصلی، عدم استماع دعوای اصلی و زوال دعوای اصلی هیچ اثری بر دعوای ورود ثالث اصلی ندارند و دادگاه مکلف است به این دعوا رسیدگی نماید.
شایان ذکر است که موارد مذکور دعوای ورود ثالث تبعی را تحت تأثیر قرار میدهد. در این صورت دادگاه حسب مورد قرار رد دادخواست یا رد دعوا را صادر میکند.
پرسش و پاسخ مرتبط
دعوای ورود شخص ثالث چیست؟
مطابق با ماده 130 قانون آیین دادرسی مدنی هرگاه شخص ثالثی در موضوع دادرسی اصحاب دعوای اصلی برای خود مستقلاً حقی قائل باشد و یا خود را در محق شدن یکی از طرفین ذینفع بداند، میتواند تا وقتی که ختم دادرسی اعلام نشده است، وارد دعوا گردد، چه اینکه رسیدگی در مرحله بدوی باشد یا در مرحله تجدیدنظر. در این صورت نامبرده باید دادخواست خود را به دادگاهی که دعوا در آنجا مطرح است تقدیم و در آن منظور خود را به طور صریح اعلان نماید.
مهلت ورود شخص ثالث به دعوا تا چه زمانی است؟
تا زمانی که ختم دادرسی اعلام نشود شخص ثالث میتواند به دادرسی وارد شود. در این خصوص تفاوتی ندارد که دعوا در مرحله نخستین (بدوی) در جریان باشد یا تجدیدنظر.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”