نام تجاری

نام تجاری که در قانون تجارت از آن تحت عنوان اسم تجارتی یاد شده است، اسم یا عنوانی است که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی یا حقوقی می‌باشد. نام تجاری با علامت تجاری متفاوت است. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین در رابطه با موضوع نام یا اسم تجاری با یکدیگر به بحث و گفت و گو می‌پردازییم.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

نام تجاری چیست؟

مطابق با بند ج ماده 30 قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری «نام تجارتی یعنی اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی یا حقوقی باشد». به عبارت دیگر اسم تجاری عبارت است از نام یا اسمی که بر یک مؤسسه تجاری دلالت دارد و موجب تمایز آن مؤسسه با دیگر مؤسسات مشابه می‌گردد. این اسم دارای ارزش مالی است و از جمله حقوقی به شمار می‌رود که در زمره حقوق مالکیت صنعتی و تجاری قرار دارد.

انتخاب اسم تجاری

در رابطه با این موضوع می‌بایست این نکته را مد نظر قرار دهید که نمی‌توان هر اسمی را به عنوان نام تجاری انتخاب نمود. ماده 46 قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری در این رابطه مقرر می‌دارد:

«اسم یا عنوانی که ماهیت یا طریقه استفاده از آن برخلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد و یا موجبات فریب مراکز تجاری یا عمومی را نسبت به ماهیت مؤسسه‌ای فراهم کند که اسم یا عنوان معرف آن است، نمی‌تواند به عنوان یک نام تجارتی به کار رود».

بنابراین نام‌های زیر را نمی‌توان به عنوان اسم تجاری انتخاب نمود:

الف- نامی که ماهیت یا روش استفاده از آن برخلاف موازین شرعی باشد؛

ب- اسمی که ماهیت یا روش استفاده از آن برخلاف نظم عمومی است؛

ج- نامی که ماهیت یا روش استفاده از آن با اخلاق حسنه مخالف باشد؛

د- اسمی که سبب فریب مراکز تجاری یا عمومی نسبت به مؤسسه‌ای شود که اسم یا عنوان معرف آن می‌باشد.

تفاوت نام تجاری و علامت تجاری

اسم تجاری و علامت تجاری یا برند با یکدیگر تفاوت دارند. برند (علامت تجاری) در واقع کالاها و خدمات اشخاص را از یکدیگر متمایز می‌نماید. در حالی که اسم تجاری موجب تمایز میان بنگاه‌های مختلف می‌شود. در این خصوص توجه داشته باشید که اسم تجاری و علامت تجاری در برخی موارد ممکن است در یک عنوان با هم جمع شوند. برای مثال در رستوران y، این نام همزمان برای اسم تجاری و علامت تجاری استفاده می‌شود. یعنی نام تجاری رستوران y و علامت تجاری رستوران نیز y باشد.

این در حالی است که یک بنگاه تجاری معمولاً دارای اسم تجاری واحدی است. اما ممکن است دارای علائم تجاری متعددی باشد. در واقع چنین بنگاهی برای کالاهای مختلف خود از علائم گوناگونی استفاده می‌کند. برای مثال ممکن است اسم تجاری شرکتی x باشد اما دارای علائم تجاری a، b و c باشد و محصولات خود را تحت عنوان این علائم تجاری به بازار ارائه نماید.

ثبت اسم تجاری

از نام تجاری در قانون تجارت به عنوان اسم تجارتی یاد شده است. مطابق با ماده 576 قانون تجارت ثبت اسم تجارتی اختیاری است. مطابق با قانون تجارت اسم تجارتی در صورتی مورد حمایت قرار می‌گیرد که ثبت شود. ماده 578 قانون تجارت در این خصوص بیان می‌دارد:

«اسم تجارتی ثبت شده را هیچ شخص دیگری در همان محل نمی‌تواند اسم تجارتی خود قرار دهد ولو اینکه اسم تجارتی ثبت شده با ‌اسم خانوادگی او یکی باشد».

با وجود این ماده قانونی، در حال حاضر هیچ سازوکاری برای ثبت اسم تجاری وجود ندارد و نمی‌توان این نام‌ها را ثبت نمود.

حمایت از نام تجاری

پرسشی که در اینجا با آن مواجه می‌شویم این است که آیا اسم تجاری مورد حمایت قانون گذار قرار دارد یا خیر؟

ماده 47 قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری در این خصوص بیان می‌دارد:

«با رعایت قوانین و مقررات ثبت اجباری نام‌های تجارتی، این قبیل نام ها حتی بدون ثبت، در برابر عمل خلاف قانون اشخاص ثالث حمایت می‌شوند. هرگونه استفاده از نام تجارتی توسط اشخاص ثالث، به صورت نام تجارتی یا علامت یا علامت جمعی، یا هرگونه استفاده از آن‌ها که عرفاً باعث فریب عموم شود، غیرقانونی تلقی می‌شود».

همچنین ماده 8 کنوانسیون پاریس در این خصوص بیان می‌دارد که اسم تجاری اعم از این که جزئی از علامت تجاری را تشکیل دهد یا خیر، بدون الزام به اظهارنامه یا ثبت آن در همه کشورهای عضو کنوانسیون حمایت خواهد شد. شایان ذکر است، ایران نیز عضو این کنوانسیون است.

بنابر آنچه گفته شد، اسم تجاری برای این که در ایران مورد حمایت قرار گیرد نیازی به ثبت ندارد. در واقع اسم تجاری بدون ثبت نیز مورد حمایت قانون گذار قرار دارد. از این رو هر نوع استفاده از نام تجاری دیگری یا هر نوع استفاده از اسم تجاری دیگری که عرفاً موجب فریب عموم شود ممنوع است.

در پایان پیشنهاد می‌شود جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با موضوع مورد بحث و همچنین دریافت مشاوره حقوقی آنلاین از وکیل مالکیت فکری، اپلیکیشن حقوقی لاوین را نصب نمایید. در اپلیکیشن حقوقی لاوین علاوه بر دریافت خدمات حقوقی به صورت آنلاین، امکان ثبت درخواست پذیرش وکالت نیز وجود دارد.

پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”