کلاهبرداری یعنی استفاده از وسایل متقلبانه و فریب اشخاص برای ربودن مال آنها. مجازات کلاهبرداری بسته به میزان مال مورد کلاهبرداری، در قانون تعیین شده است. در این نوشتار، در خصوص مجازات جرم کلاهبرداری به شما اطلاعات جامعی را ارائه میدهیم. توصیه میشود اگر در رابطه با موضوع مجازات کلاهبرداری نیاز به مشاوره حقوقی آنلاین با وکیل کلاهبرداری دارید، به سایت گروه حقوقی لاوین وارد شوید. همچنین میتوانید جهت مشاوره حقوقی حضوری یا ارجاع پرونده به وکیل دادگستری با دفتر گروه حقوقی لاوین تماس بگیرید. وکلای متخصص ما در دپارتمان حقوق کیفری آمادهی ارائهی خدمات حقوقی با کیفیتی در رابطه با موضوعات جزایی و کیفری به شما میباشند و شما میتوانید از مشاورهی تخصصی آنها بهرهمند شوید.
فهرست مطالب
مجازات کلاهبرداری سنتی
اگر شخصی مرتکب کلاهبرداری سنتی شود، قربانی کلاهبرداری میتواند با تنظیم شکوائیه کلاهبرداری علیه کلاهبردار مجازات او را از دادگاه درواست نماید. مجازات کلاهبرداری سنتی در حال حاضر مطابق با قانون به شرح زیر است:
1- رد اصل مال به صاحبش؛
2- حبس از یک تا ۷ سال؛
3- پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است.
شایان ذکر است، اگر ارزش مال مورد کلاهبرداری صد میلیون یا کمتر باشد، جرم کلاهبرداری قابل گذشت است. در این صورت مجازات حبس آن نصف میشود. یعنی به حبس از 6 ماه تا سه سال و نیم تبدیل میگردد. در این خصوص باید این نکته را مدنظر قرار دهیم که اگر ارزش مال مورد کلاهبرداری بیش از صد میلیون تومان باشد، جرم کلاهبرداری غیرقابل گذشت است و مجازات آن کاهش نمییابد.
مجازات کلاهبرداری اینترنتی
مطابق با ماده 741 قانون مجازات اسلامی بخش جرایم رایانه ای هرکس به طور غیرمجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه، وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون(۲۰.۰۰۰.۰۰۰)ریال تا یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰)ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. همانطور که مشاهده میشود مجازات جرم کلاهبرداری اینترنتی متفاوت از کلاهبرداری سنتی است.
مجازات شریک در جرم کلاهبرداری
اگر چند نفر با همکاری با یکدیگر و با توسل به وسایل متقلبانه مال دیگری را بربایند، شریک در جرم کلاهبرداری محسوب میشوند. در واقع شریکهای جرم کسانی هستند که مطابق با قانون، جرم به همگی آنها منتسب میشود. لازمهی شرکت در کلاهبرداری این است که توسل به وسایل یا عملیات متقلبانه، فریب دیگری و بردن مال دیگری، قابل انتساب به عمل همهی شرکا باشد.
مجازات هر یک از شرکای جرم کلاهبرداری، مانند مجازات فردی است که به تنهایی مرتکب جرم کلاهبرداری میشود. به عبارت دیگر، اگر ارزش مال مورد کلاهبرداری در جرم کلاهبرداری بیش از صد میلیون تومان باشد، هر یک از شرکا علاوه بر رد مال به ۱ تا ۷ سال حبس و جزای نقدی معادل مال مورد کلاهبرداری محکوم میشوند. همچنین اگر ارزش مال مورد کلاهبرداری صد میلیون تومان یا کمتر باشد، هر یک از شرکا به ۶ ماه تا ۳ سال و نیم حبس و جزای نقدی معادل مال مورد کلاهبرداری محکوم میشوند.
مجازات معاون کلاهبرداری
معاون جرم کلاهبرداری کسی است که ارتکاب این جرم را برای کلاهبردار آسان میکند یا اینکه وسایل ارتکاب جرم کلاهبرداری را برای وی فراهم مینماید یا نحوه ارتکاب جرم را به کلاهبردار آموزش میدهد و یا او را به انجام کلاهبرداری، ترغیب، تهدید، تحریک یا تطمیع مینماید.
اگر ارزش مال بردهشده در جرم کلاهبرداری بیش از صد میلیون تومان باشد، مجازات معاون، مجازات تعزیری درجه 5 یا 6 به انتخاب قاضی خواهد بود و اگر ارزش مال بردهشده در جرم کلاهـبرداری، صد میلیون تومان یا کمتر باشد، مجازات معاون، مجازات تعزیری درجه 6 یا 7 به انتخاب قاضی خواهد بود.
مجازات تکمیلی جرم کلاهبرداری
مجـازات کلاهـبرداری از نوع تعزیری میباشد. به استناد ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی، دادگاه میتواند در مورد فردی که مرتکب جرم تعزیری میشود، علاوه بر مجازات اصلی، مجازات تکمیلی را نیز تعیین نماید. بنابراین دادگاه میتواند برای مرتکب جرم کلاهـبرداری علاوه بر مجازات اصلی، مجازات تکمیلی نیز تعیین کند. لازم به ذکر است، جرم کلاهبرداری مجازات تبعی به همراه ندارد.
مجازات جایگزین حبس در کلاهبرداری
امکان استفاده از مجازاتهای جایگزین حبس در جرم کلاهـبرداری وجود ندارد. زیرا امکان استفاده از مجازاتهای جایگزین حبس در جرائم عمدی با حداکثر مجازات تا یک سال حبس امکانپذیر است. در حالی که حداکثر مجازات این جرم اگر میزان مال مورد کلاهبرداری بیش از صد میلیون تومان باشد، 7 سال و اگر صد میلیون یا کمتر باشد، 3 سال و 6 ماه حبس است.
تشدید مجازات کلاهبرداری
در مواردی مجازات کلاهبرداری تشدید میشود. این موارد عبارتاند از:
الف- اگر کلاهبردار بر خلاف واقعیت عنوان یا سمت ماموریت از طرف سازمانها و مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت یا شرکتهای دولتی یا شوراها یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی و بطور کلی قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و نهادها و مؤسسات مامور به خدمت عمومی اتخاذ نماید؛
ب- اگر کلاهبردار جرم را با استفاده از تبلیغ عمومی از طریق وسایلی مانند رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجله یا نطق در مجامع و یا انتشار آگهی چاپی یا اینترنتی انجام دهد؛
ج- کلاهبردار از کارکنان دولت یا مؤسسات و سازمانهای دولتی یا وابستهی به دولت یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی به خدمت عمومی باشد.
در مواردی که مجازات کلاهبرداری تشدید میشود، مجازات آن به شرح زیر است:
– رد اصل مال به صاحبش،
– حبس از ۲ تا ده سال،
– انفصال ابد از خدمت دولتی،
– پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است.
تخفیف مجازات درکلاهـبرداری
در صورت وجود جهات تخفیف مجازات مقرر در ماده 38 قانون مجازات اسلامی، مانند گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، دادگاه میتواند در مجازات جرم کلاهبرداری، به مرتکب تخفیف دهد.
اگر ارزش مال مورد کلاهبرداری بیش از صد میلیون تومان باشد، تنها امکان کاهش مجازات حبس وجود دارد اما اگر ارزش مال مورد کلاهبرداری کمتر از صد میلیون تومان باشد، علاوه بر امکان کاهش حبس، امکان تبدیل مجازات به جزای نقدی نیز وجود دارد.
تعلیق مجازات جرم کلاهبرداری
تعلیق مجازات جرم کلاهبرداری بلا مانع است. منظور از تعلیق مجازات این جرم این است که دادگاه میتواند اجرای تمام یا قسمتی از مجازات را از یک تا پنج سال معلق نماید. همچنین دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری یا محکوم نیز پس از اجرای یک سوم مجازات میتوانند از دادگاه صادرکننده حکم قطعی، تقاضای تعلیق کنند.
نظام نیمه آزادی در مجازات کلاهـبرداری
منظور از نظام نیمه آزادی این است که دادگاه صادرکنندهی حکم میتواند مشروط به گذشت شاکی و سپردن تأمین مناسب و تعهد به انجام یک فعالیت شغلی، حرفهای، آموزشی، حرفه آموزی، مشارکت در تداوم زندگی خانوادگی یا درمان اعتیاد یا بیماری که در فرآیند اصلاح یا جبران خسارت وارد بر بزه دیده مؤثر است، محکوم را با رضایت خود او، تحت نظام نیمه آزادی قرار دهد. همچنین محکوم میتواند در طول دوره تحمل مجازات، در صورت دارا بودن شرایط قانونی، صدور حکم نیمه آزادی را تقاضا نماید. در این صورت دادگاه موظف به رسیدگی است.
اگر ارزش مال مورد کلاهبرداری کمتر از صد میلیون تومان باشد و محکوم یک چهارم دوران محکومیت خود را گذرانده باشد، امکان اعطای نظام نیمه آزادی به وی وجود دارد. شایان ذکر است اگر ارزش مال مورد کلاهبرداری بیشتر از صد میلیون تومان باشد، چنین امکانی وجود ندارد.
آزادی مشروط در مجازات کلاهبرداری
دادگاه صادرکننده حکم میتواند برای محکومان به حبس بیش از ده سال بعد از از تحمل نصف حبس و در سایر موارد پس از تحمل یک سوم حبس، به پیشنهاد دادستان یا قاضی اجرای احکام با رعایت شرایط زیر حکم آزادی مشروط را صادر کند:
الف- محکوم در مدت اجرای مجازات همواره از خود حسن اخلاق و رفتار نشان دهد.
ب- حالات و رفتار محکوم نشان دهد که پس از آزادی، دیگر مرتکب جرمی نمیشود.
پ- به تشخیص دادگاه، محکوم تا آنجا که استطاعت دارد ضرر و زیان مورد حکم یا مورد موافقت مدعی خصوصی را بپردازد یا قراری برای پرداخت آن ترتیب دهد.
ت- محکوم پیش از آن از آزادی مشروط استفاده نکرده باشد.
با توجه به اینکه مجازات کلاهبرداری، حبس تعزیری کمتر از ده سال است، قاضی دادگاه صادرکنندە حکم قطعی میتواند حکم آزادی مشروط مرتکب کلاهبرداری را صادر کند.
در پایان توصیه میشود جهت دریافت مشاوره حقوقی آنلاین در رابطه با این جرم، از طریق سایت گروه حقوقی لاوین با وکیل کیفری در تماس باشید.
پرسش و پاسخ مرتبط
مجازات حبس جرم کلاهـبرداری بعد از قانون کاهش حبس تعزیری چقدر است؟
6 ماه تا سه سال و نیم حبس، در مواردی که ارزش مال مورد کلاهبرداری، کمتر از صد میلیون تومان باشد.
جرایم قابل گذشت چه نوع جرایمی هستند؟
جرم قابل گذشت جرمی است که رسیدگی به آن فقط با شکایت شاکی خصوصی آغاز میشود. اگر در هر مرحله از رسیدگی، شاکی رضایت خود را اعلام کند، مجازات و رسیدگی متوقف میشود.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– ملیکا میرزایی”