در قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی، فناوری از واحدی به واحد دیگر انتقال داده میشود و قراردادهای متنوعی از جمله قرارداد خرید ابزار و تجهیزات، قرارداد ارائه خدمات فنی، قرارداد لیسانس یا مجوز بهره برداری، فرانچایز، قراردادهای تجارت متقابل، قراردادهای پیمانکاری و غیره را شامل میشود. برای انعقاد قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی طرفین قرارداد نیاز به مشاور مجرب در زمینه فناوری موضوع قرارداد دارند تا امکان تبیین جزییات قرارداد وجود داشته باشد.
در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین با مفهوم قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی و احکام خاص آن آشنا خواهیم شد. توصیه میشود در صورتی که در خصوص قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی به دریافت مشاوره حقوقی از وکیل شرکت یا پذیرش وکالت در دادگاه نیاز دارید، بر روی آیکون مناسب در زیر کلیک نمایید.
فهرست مطالب
قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی چیست؟
برای آشنایی و درک بهتر این قرارداد لازم است قرارداد انتقال فناوری و قرارداد دانش فنی را به صورت جداگانه بررسی نماییم. در زیر به تعریف این دو قرارداد میپردازیم که عبارت است از:
الف- قرارداد انتقال فناوری
به موجب قرارداد انتقال فناوری ، یک شخص حقیقی یا حقوقی که دارای فناوری در یک حوزه خاص است، فناوری خود را به واحد یا نهاد یا شخص دیگر منتقل کند، به نحوی که طرف انتقال گیرنده بتواند از فناوری جدید استفاده نماید. انتقال فناوری میتواند متضمن قرارداد لیسانس و مجوز بهره برداری نیز باشد که در این صورت بدیهی است که هزینه بیشتری برای انتقال گیرنده خواهد داشت. به طور کلی قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی، بهرمند شدن نهادی دیگر از دانش فنی است که در ازای دریافت مبلغ و یا امتیاز خاصی انجام میگیرد و میتواند در ابعاد داخلی و کوچک منعقد شود و یا بین دو دولت مختلف و در قالب قراردادهای بینالمللی.
ب- قرارداد انتقال دانش فنی
قرارداد دانش فنی از روشهای اصلی انتقال است که به دانش فنی مربوط میشود. چنانچه شرایط مربوط به دانش فنی در یک نوشته یا سند مستقل و مجزا تنظیم شود، آن سند یا نوشته «قرارداد دانش فنی» نامیده می شود که به موجب آن، یک طرف یعنی عرضه کننده دانش فنی، متعهد میشود فناوری خود را برای استفاده به طرف دیگر انتقال دهد.
روش های انتقال دانش فنی
انتقال دانش فنی به به دو روش امکان پذیر میباشد که در نوع خود با یک دیگر تفاوتهایی دارند. این دو روش عبارتاند از:
الف- انتقال ملموس دانش فنی
دانش فنی ممکن است به شکل ملموس انتقال داده شود که گاهی به آن اطلاعات با داده های فنی گفته میشود. اسناد، عکسها، نقشه ها، کارتهای رایانهای و سایر موارد نمونههایی از شکلهای ملموس هستند، نظیر نقشههای مهندسی ساختمان یک کارخانه، طرحهای جانمایی تجهیزات در کارخانه، کتابچههای راهنما یا دستورالعملهای به کارگیری ماشین آلات یا مونتاژ قطعات، فهرستها و غیره.
ب- انتقال غیر ملموس دانش فنی
دانش فنی ممکن است به صورت غیر ملموس منتقل شود. به طور مثال، آموزش فنی کارکنان دریافت کننده دانش فنی در کارخانه دریافت کننده یا در شرکت عرضه کننده.
انواع دانش فنی غیر ملموس
1- دانش فنی از طریق به نمایش گذاشتن یا ارائه مشاوره در زمینه تولید یا دیگر عملیات اجرایی که گاه خدمات فنی نامیده میشود؛
2- دانش از طریق آموزش فنی که گاه دستیاری فنی نامیده میشود؛
3- دانش فنی شامل هدایت عملی عملیات ساخت و تولید یا عملیات دیگری از قبیل طراحی یا مدیریت مالی و پرسنلی یا بازاریابی که گاه خدمات مدیریتی نامیده میشود.
روش انعقاد قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی
استفاده از فناوری و دانش فنی که به صورت اختراع ثبت شده است، نیاز به اجازه مالک دارد. البته گاه صرف اجازه مالک کافی نیست و لازم است که انتقال گیرنده، انتقال دهنده را ملزم به انتقال دانش فنی نیز بنماید؛ گاهی نیز دانش فنی در قالب اختراع ثبت شده است؛ نکته حائز اهمیت این است که در هر حال و در تمام فروض نیاز به انعقاد قرارداد فناوری داریم.
انواع قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی
قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی انواع مختلف دارد. تشخیص آنکه کدام قالب و نوع قرارداد انتقال فناوری مناسب کسب و کار شخص است، نیازمند تخصص میباشد. مهم ترین انواع قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی عبارت است از:
الف- قرارداد لیسانس و مجوز بهره برداری اختراع؛
ب- قرارداد لیسانس دانش فنی؛
ج- قرارداد لیسانس علامت تجاری؛
د- قرارداد لیسانس کپی رایت؛
ه- قرارداد فرانچایز و توزیع؛
و- قرارداد سرمایه گذاری مشترک؛
ز- قرارداد پروژه آماده بهره برداری؛
ح- قرارداد تحقیق و توسعه؛
ط- قرارداد طراحی و خدمات مهندسی؛
ی- قرارداد خدمات مدیریت؛
ک- قرارداد همکاری فنی؛
ل- قرارداد خدمات فنی؛
م- قرارداد مشاوره؛
ن- قرارداد ساخت بهره برداری و انتقال؛
س- قرارداد سازنده با طراح اجزاء اصلی؛
ع- قرارداد پیمانکاری فرعی؛
ف- قراردادهای خرید کالاهای سرمایه ای؛
ی- سرمایه گذاری مستقیم خارجی؛
ق- قرارداد بازسازی و نوسازی؛
ر- قرارداد تعمیر و نگهداری؛
ش- کسب و ادغام؛
ت- اتحاد استراتژیک؛
ث- قراردادهای مربوط به رایانه نرم افزار یا سخت افزار؛
خ- قراردادهای مهندسی تامین و ساخت؛
ذ- قراردادهای تجارت متقابل.
نکات مهم در انعقاد قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی
در زمان انعقاد قرارداد انتقال فناوری و دانش فنی، ذکر نکات ذیل به طور دقیق الزامی است:
الف- طرفین قرارداد؛
ب- موضوع قرارداد؛
ج- مبلغ قرارداد و نحوه پرداخت؛
د- تعهدات انتقال دهنده؛
ه- تعهدات انتقال گیرنده؛
و- تعهدات مشترک؛
ز- مکاتبات؛
ح- مدت قرارداد؛
ط- جبران خسارت؛
ی- اقامتگاه و مشخصات طرفین؛
ک- اصلاح، فسخ و واگذاری قرارداد؛
ل- محل تنظیم قرارداد؛
م- حل اختلاف و تعیین داور؛
ن- سایر ضوابط حاکم بر قرارداد؛
س- اعتبار هریک از نسخه های قرارداد.
پرسش و پاسخ مرتبط
قرارداد انتقال فناوری چیست؟
قراردادی است که به موجب آن یک شخص حقیقی یا حقوقی که دارنده فناوری در یک حوزه خاص است، فناوری خود را به واحد، نهاد یا شخص دیگر منتقل میکند، به نحوی که طرف انتقال گیرنده میتواند از فناوری جدید استفاده نماید.
قرارداد انتقال دانش فنی چیست؟
قرارداد انتقال دانش فتی قراردادی است که با انعقاد آن یک طرف یعنی عرضه کننده دانش فنی، متعهد میشود فناوری خود را برای استفاده به طرف دیگر انتقال دهد
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین- فروغ رضایی وکیل پایه یک دادگستری”