قرارداد اجاره نامه یکی از رایج‌ترین قراردادهای حقوقی است که در زندگی روزمره با آن مواجه می‌شویم. چه به عنوان مستأجر به دنبال خانه‌ای جدید باشیم و چه به عنوان موجر قصد اجاره دادن ملک خود را داشته باشیم، درک مفاهیم و بندهای قرارداد اجاره نامه بسیار مهم است. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین، به زبان ساده و روان، همه آنچه که باید در این قرارداد آورده شود را بررسی می‌کنیم. توصیه می‌شود این نوشتار را تا پایان مطالعه کنید.
لازم به ذکر است در صورتی که نیاز به تنظیم قرارداد اجاره نامه دارید پیش از هر اقدامی از وکیل ملکی متخصص مشاوره حقوقی دریافت نمایید و یا تنظیم این قرارداد را به او بسپارید. به این منظور می‌توانید بر روی آیکون مناسب در زیر کلیک نمایید.
فهرست مطالب
قرارداد اجاره نامه چیست؟
قرارداد اجاره نامه یک توافقنامه حقوقی بین مالک (موجر) و فردی است که ملک را اجاره می‌کند (مستأجر). این قرارداد شرایط اجاره یک ملک، مانند خانه یا مغازه را مشخص می‌کند. در این قرارداد مواردی مانند مشخصات ملک، مدت اجاره، مبلغ اجاره، شرایط پرداخت، تعمیرات و نگهداری، نحوه تخلیه و شرایط فسخ قرارداد ذکر می‌شود. تنظیم قرارداد اجاره برای حفاظت از حقوق هر دو طرف و جلوگیری از بروز اختلافات ضروری است.
در ادامه مهمترین مواردی که می‌بایست در قرارداد اجاره ذکر شود را با ذکر مثال مورد تحلیل و بررسی قرار خواهیم داد.
طرفین قرارداد اجاره نامه
طرفین قراداد اجاره نامه موجر و مستاجر هستند. موجر شخصی از که ملک خود را به دیگری اجاره می‌دهد و مستاجر شخصی است که ملک دیگری را اجاره می‌کند. در قرارداد اجاره نامه باید مشخصات موجر و مستاجر با توجه به مدارک هویتی ایشان نوشته شود.
برای مثال در این قرارداد اطلاعات موجر می‌تواند به ترتیب زیر ذکر گردد:
آقای علی نادری فرزند محمود به شماره شناسنامه 1؛ صادره تهران؛ حوزه تهران؛ متولد 01/01/1370؛ به شماره ملی 111111111؛ مقیم تهران؛ کدپستی 1111111111.
مورد اجاره
یکی از مهمترین مواردی که باید در قرارداد اجاره نامه ذکر شود، مورد اجاره است. برای مثال در قراداد اجاره نامه یک آپارتمان، مورد اجاره آپارتمان مذکور است. در این قرارداد مشخصات مورد اجاره باید مطابق با سند رسمی ملک تکمیل شود.
در نظر داشته باشید، پیش از امضا قرارداد مدارک هویتی موجر را با سند رسمی ملک مورد اجاره تطبیق دهید و سپس مبادرت به امضای قرارداد نمایید.
برای مثال مشخصات مورد اجاره می‌تواند به صورت زیر تکمیل شود:
مورد اجاره عبارتست از یک دستگاه آپارتمان واقع در (آدرس دقیق آپارتمان) دارای پلاک ثبتی به شماره 1 فرعی از 1 اصلی 1 بخش 1 به مساحت 400 متر مربع دارای سند مالکیت به شماره 1 مورخ 01/01/1380 به نام (موجر) مشتمل بر 3 اتاق خواب با حق استفاده از آب/ برق/ گاز به صورت اختصاصی و شوفاژ و کولر و پارکینگ 1 فرعی به متراژ 12 متر مربع و انباری فرعی 1 به متراژ 9 متر مربع و تلفن دایر به شماره 02111111111 و سایر لوازم و منصوبات و مشاعات مربوطه که جهت استفاده به روئیت مستاجر رسیده و مورد قبول قرار گرفته است.
مدت اجاره
مدت اجاره باید در قرارداد اجاره نامه به صورت دقیق ذکر شود. باید توجه داشت در صورتی که مدت اجاره در این قرارداد ذکر نشود، قرارداد باطل است. ماده 468 قانونمدنی در این خصوص بیان می‌دارد:
« در اجاره اشیاء مدت اجاره باید معین شود و الا اجاره باطل است.»
برای مثال مدت اجاره را می‌توان به این صورت نوشت: مدت اجاره 12 ماه کامل شمسی از تاریخ 01/01/1403 تا 01/01/ 1404 می‌باشد.
اجاره بها
مبلغ اجاره بها نیز می‌بایست در قرارداد اجاره ذکر گردد. باید توجه داشت در صورتی که مبلغ اجاره بها در این قرارداد ذکر نشود، موجر مستحق اجرت المثل است. برای مطالبه اجرت المثل باید در دادگاه دعوای حقوقی مطرح کرد و میزان آن با نظر کارشناس مشخص می‌شود.
برای نمونه میزان اجاره بها را به این صورت می‌توان در قرارداد اجاره ذکر نمود: مبلغ 123000000ریال وجه رایج برای تمام مدت اجاره (به قرار ماهی مبلغ 10250000 ریال) که مستأجر متعهد گردیده اجاره بها ماهانه مزبور را در آخر هر ماه مطابق با قبض رسمی به موجر تأدیه نماید و عدم پرداخت هر قسط از اجاره بها بعضاً یا تماماً ظرف 2 ماه از تاریخ سررسید موجب خیار فسخ از طرف موجر خواهد بود.
شروط اجاره
در قرارداد اجاره نامه می‌توان شروطی را نیز قرار داد. از جمله این شروط می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
1- مالیات مستغلاتی، تعمیرات کلی، رنگ‌آمیزی و نقاشی مورد اجاره جهت استفاده بهتر به عهده موجر است؛
2- تعمیرات جزئی بر عهده مستاجر است؛
3- مستأجر حق انتقال مورد اجاره را مشاعاً یا مفروزاً، جزئاً یا کلاً به هیچ صورت حتی به صورت مشارکت، نمایندگی، صلح حقوق و وکالت و غیره ندارد؛
4- مستأجر مکلف به رعایت موازین اسلامی در مورد اجاره می‌باشد؛
5- مستأجر متعهد به جبران خسارات وارده به اعیان مورد اجاره و جبران کسر و انکسار درب، پنجره و شیشه، قفل و دستگیره‌ها و سایر متعلقات مورد اجاره می‌باشد؛
6- چنانچه بعد از انقضای مدت اجاره و یا بعد از فسخ، مستأجر مورد اجاره را سالماً تخلیه نموده و بخواهد تحویل موجر بدهد لیکن موجر از تحویل گرفتن آن خودداری ورزد مستأجر حق دارد با ارائه مفاصاحساب های برق و آب و گاز منصوبه جهت تخلیه و تحویل مورد اجاره به موجر، به دادگاه صالحه رجوع نماید؛
7- عدم تأدیه بدهی‌های ناشی از مصارف آب و برق و گاز منصوبه که تأدیه آن به عهده مستاجر است موجب حق فسخ برای موجر خواهد بود و در عین حال موجر با ارائه قبوض اثبات کننده حق وصول آن را از مستأجر دارد؛
8- از تاریخ فسخ یا از انقضای مدت اجاره، مستأجر متعهد به پرداخت اجرت‌المثل معادل اجرت‌المسمی به موجر با أخذ رسید کتبی می‌باشد؛
9- تخلف از هر یک از مفاد و شروط این سند موجب خیار فسخ برای ذی‌نفع خواهد بود.
پرسش و پاسخ مرتبط
قرارداد اجاره نامه چیست؟
قرارداد اجاره نامه یک توافقنامه حقوقی بین مالک (موجر) و فردی است که ملک را اجاره می‌کند (مستأجر). این قرارداد شرایط اجاره یک ملک، مانند خانه یا مغازه را مشخص می‌کند.
در صورتی که در قرارداد اجاره مدت قرارداد ذکر نشود، وضعیت قرارداد چگونه است؟
در این صورت قرارداد باطل است.
چنانچه در قرارداد اجاره نامه اجاراه بها معین نشود، وضعیت قرارداد چگونه است؟
در این صورت موجر مستحق اجرت المثل است و برای مطالبه آن باید دعوای حقوقی مطرح نماید.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”
