ضرب و جرح

در جامعه کنونی ما موارد متعددی از پرونده‌­های کیفری مربوط به جرایم ضرب و جرح می­‌باشد. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین ضمن ارائه تعریفی در رابطه با ضرب و جرح در خصوص مجازات این جرم، ضرب و جرح با چاقو، معاونت در ضرب و جرح و تعیین دیه در جرم مذکور به بحث و گفتگو می‌پردازیم. همچنین به پرسش‌های شما در رابطه با این جرم پاسخ خواهیم داد.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

ضرب و جرح چیست؟

به طور ساده منظور از ضرب یعنی زدن و در عرف حقوقی یعنی زدن­‌هایی که نتیجه آن‌­ها کوفتگی بدون خونریزی است. اما جرح، یعنی زدن­‌هایی که همراه با خونریزی یا شکستگی می­‌باشد. قانون­گذار هم برای ضرب و هم برای جرح در یک ماده قانونی، مجازات تعیین کرده است. هر چند این دو رفتار از نظر ماهوی متفاوت از یکدیگرند.  

مجازات ضرب و جرح

مجازات اصلی ضرب و جرح، طبق ماده 614 قانون مجازات اسلامی قصاص است. اما با توجه به این ­که به طور معمول امکان قصاص در موارد  ضرب و جرح وجود ندارد، مجازات جرایم اخیر حبس و دیه می‌­باشد.

بر طبق ماده مذکور، هر کس عمداً به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستن یا از کار افتادن عضوی از اعضا یا منتهی به مرض دایمی یا فقدان یا نقص یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی علیه (کسی که از وقوع این جرم آسیب می‌بیند) گردد، در مواردی که قصاص امکان نداشته باشد چنانچه اقدام وی موجب اخلال در نظم و صیانت و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران گردد به حبس درجه شش محکوم خواهد شد و در صورت درخواست مجنی علیه مرتکب به پرداخت دیه نیز محکوم می‌شود. منظور از حبس درجه 6، حبس بیش از شش ماه تا دو سال است.

قابل ذکر است که جرایم ضرب و جرح عمدی موضوع ماده 614 از جرایم قابل گذشت نیستند و غیر قابل گذشت محسوب می‌شوند. با این وجود جلب رضایت شاکی تأثیر زیادی در میزان مجازات دارد.

ضرب و جرح با چاقو

با توجه به این­که استفاده از چاقو سبب خونریری خواهد شد، در معنای دقیق حقوقی باید اصطلاح «جرح با چاقو» را بکار گرفت. با وجود این در متون حقوقی و دادگاه‌­ها، بدون تفکیک اخیر، اصطلاح «ضرب و جرح با جاقو» بکار می­‌رود.

در هر حال، قانونگذار برای پیش‌گیری از جرح با چاقو، مجازات این نوع جرح را حتی اگر نتایج مندرج در ماده 614 را به دنبال نداشته باشد، تشدید کرده است. چنان­که، در تبصره ماده 614 قانون مجازات اسلامی آمده است:

«در صورتی که جرح وارده منتهی به ضایعات فوق نشود و آلت جرح اسلحه یا چاقو و امثال آن باشد مرتکب به سه ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد».

قابل ذکر است که حتی برخی حقودانان بر این باورند که صدور قرار بازداشت موقت در جرم جرح عمدی با چاقو جایز است. زیرا وقتی قانونگذار در ماده 237 قانون آیین دادرسی کیفری برای قدرت‌نمایی با چاقو، قرار مذکور را اجازه داده است، به طریق اولی برای جرح با چاقو نیز قرار بازداشت موقت جایز است. با وجود این، با توجه منطوق قانون و همچنین تفسیر مضیق قانون کیفری باید گفت که صدور قرار بازداشت موقت برای جرح با چاقو جایز نیست. هم اکنون دادگاه‌­ها نیز در عمل چنین قراری را برای جرم اخیر به کار نمی‌­گیرند.

معاونت در ضرب و جرح

معاون به طوری کلی کسی است که به مرتکب جرم اصلی کمک کند. قانونگذار در ماده 126 قانون مجازات اسلامی آورده است که اشخاص زیر معاون جرم محسوب می‌شوند:

الف- هرکس دیگری را ترغیب، تهدید، تطمیع، یا تحریک به ارتکاب جرم کند یا با دسیسه یا فریب یا سوءاستفاده از قدرت، موجب وقوع جرم گردد؛

ب- هرکس وسایل ارتکاب جرم را بسازد یا تهیه کند یا طریق ارتکاب جرم را به مرتکب ارائه دهد؛

ج- هرکس وقوع جرم را تسهیل کند.

بنابراین، هر کس در وقوع این جرم به هر نحوی مرتکب اصلی را یاری رساند، به عنوان مثال برای او چاقو تهیه کند، مکان بزه­‌دیده را به وی نشان دهد، او را ترغیب به ضرب و جرح نماید و غیره، معاون در جرایم مذکور محسوب خواهد شد.

قابل ذکر است که مجازات معاون در جرائم موجب تعزیر، از جمله جرم موضوع این نوشتار که قابل قصاص نیست، یک تا دو درجه پایین‌­تر از مجازات جرم ارتکابی است. به عبارت دیگر، مجازات معاونت در ضرب و جرح، حبس درجه هفت یا حبس درجه هشت خواهد بود. حبس درجه هفت عبارت است از حبس از نود و یک روز تا شش ماه و حبس درجه هشت حبس تا سه ماه می‌باشد.

تعیین دیه در جرم ضرب و جرح

تعیین دیه به طور کلی با توجه به میزان جراحت و شکستگی تعیین می­‌شود. هم­ اکنون در رویه عملی، تعیین دیه ارتباط مستقیمی با میزان مشخص شده توسط سازمان پزشکی قانونی دارد. به عبارت دیگر، پس از وقوع ضرب و جرح و مراجعه بزه‌­دیده به پزشکی قانونی، این مرجع، با توجه با میزان ضرب و جرح و استفاده از نظر پزشکان متخصص، در نام‌ه­­ای که به دادگاه ارسال می­‌نماید، میزان دیه را تعیین می‌­کند.

برای دسترسی آسان و فوری به وکیل کیفری متخصص به سایت گروه حقوقی لاوین وارد شوید. لاوین بهترین وکلای کیفری را برای شما انتخاب می‌نماید و بر عملکرد آن‌ها نیز نظارت دارد.

پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین“