شکایت از فردی که خارج از کشور است
شکایت از فردی که خارج از کشور است، یکی از موضوعات حقوقی پیچیده است که به دلیل تفاوتهای قضایی بین کشورها و نیاز به هماهنگی بینالمللی، نیازمند دقت و آگاهی کامل از قوانین است. این موضوع میتواند شامل دعاوی حقوقی مانند اختلافات مالی، خانوادگی یا ملکی و دعاوی کیفری مانند کلاهبرداری یا خیانت در امانت باشد. بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ایران، صلاحیت دادگاهها برای رسیدگی به دعاوی علیه افراد مقیم خارج از کشور مشخص شده است.
برای موفقیت در فرآیند شکایت از فردی که خارج از کشور است، ابتدا میبایست نوع دعوا (حقوقی یا کیفری) و سپس صلاحیت دادگاه را تعیین کنید. همچنین، وجود یا عدم وجود معاهدات قضایی بین ایران و کشور محل اقامت فرد، تأثیر زیادی بر روند پیگیری شکایت دارد. استفاده از وکیل متخصص و جمعآوری مدارک معتبر از جمله اقدامات کلیدی برای پیشبرد بهتر پرونده است.
آیا امکان شکایت از کسی که خارج از کشور زندگی میکند وجود دارد؟
بله، شکایت از فردی که خارج از کشور است امکان دارد، اما این فرآیند به عوامل متعددی بستگی دارد. بر اساس ماده 11 قانون آیین دادرسی مدنی، برای شکایت از فردی که خارج از کشور است دعوا باید در دادگاهی اقامه شود که خوانده (شخصی که علیه او شکایت مطرح میشود) در حوزه قضایی آن اقامت دارد. چنانچه خوانده در ایران اقامت نداشته باشد، قانون موارد زیر را پیشبینی کرده است:
1– محل سکونت موقت: اگر خوانده در ایران محل سکونت موقت داشته باشد، دعوا در دادگاه همان محل اقامه میشود.
2– مال غیرمنقول: اگر خوانده اقامتگاه یا محل سکونت موقت در ایران نداشته باشد، اما مال غیرمنقول (مانند ملک) در ایران داشته باشد، دعوا در دادگاهی مطرح میشود که مال غیرمنقول در حوزه آن واقع است.
3– محل اقامت خواهان: اگر خوانده هیچ اقامتگاه، محل سکونت موقت یا مال غیرمنقولی در ایران نداشته باشد، خواهان میتواند در دادگاه محل اقامت خود دعوا را مطرح کند.
برای مثال، اگر فردی در خارج از کشور مرتکب کلاهبرداری شده و در ایران ملکی داشته باشد، دعوا در دادگاهی اقامه میشود که ملک در حوزه آن قرار دارد. همچنین، در دعاوی خانوادگی، اگر یکی از زوجین در ایران اقامت داشته باشد، دادگاه محل اقامت او صالح است. در غیر این صورت، دادگاه تهران صلاحیت رسیدگی دارد، مگر اینکه زوجین بر محل دیگری توافق کنند.
شکایت کیفری از فرد خارجنشین
اگر شکایت از فردی که خارج از کشور است از نوع کیفری باشد، معمولاً در مواردی مانند کلاهبرداری، سرقت، خیانت در امانت یا جرایم سایبری مطرح میشود. مراحل پیگیری شکایت کیفری از فرد خارجنشین شامل موارد زیر است:
الف– ثبت شکواییه: شکایت کیفری باید در دادسرای محل وقوع جرم ثبت شود. برای مثال، اگر جرم در تهران رخ داده، دادسرای تهران صلاحیت رسیدگی به شکایت طرح شده دارد.
ب– جمعآوری شواهد: ارائه مدارک معتبر مانند اسناد بانکی، پیامهای متنی، ایمیلها یا شهادت شهود برای اثبات جرم ضروری است.
ج– ارسال احضاریه بینالمللی: اگر فرد در کشوری باشد که ایران با آن معاهده قضایی دارد، احضاریه از طریق وزارت امور خارجه یا مراجع بینالمللی ارسال میشود.
د– همکاری با اینترپل: در جرایم سنگین، میتوانید از طریق پلیس بینالملل (اینترپل) برای صدور اعلان قرمز اقدام کنید. این ابزار برای یافتن و استرداد مجرمین استفاده میشود.
ه– استرداد مجرمین: اگر ایران با کشور محل اقامت فرد معاهده استرداد داشته باشد (مانند ترکیه یا عراق)، درخواست استرداد مجرم امکانپذیر است.
موفقیت در شکایت کیفری به عواملی مانند کیفیت شواهد، همکاری قضایی بینالمللی و نوع جرم بستگی دارد.
مدت زمان و هزینه شکایت از شخصی که خارج از ایران زندگی میکند چقدر است
مدت زمان و هزینههای شکایت از فردی که خارج از کشور است به عوامل زیر بستگی دارد:
الف– نوع دعوا: دعاوی حقوقی معمولاً زمانبرتر از دعاوی کیفری هستند، زیرا نیاز به بررسی دقیقتر و تبادل مدارک دارند.
ب– کشور محل اقامت: اگر کشور مقصد با ایران معاهده قضایی داشته باشد (مانند ترکیه)، فرآیند سریعتر است. در غیر این صورت، ممکن است سالها طول بکشد.
ج– هزینهها: هزینههای شکایت از فردی که خارج از کشور است شامل موارد زیر است:
1– هزینه دادرسی: بسته به نوع دعوا و ارزش مالی آن، طبق تعرفههای قانونی محاسبه میشود.
2– هزینه وکیل: استخدام وکیل بینالملل، بهویژه اگر نیاز به همکاری با وکیل محلی در کشور مقصد باشد، میتواند هزینهبر باشد.
3– هزینه ترجمه و ارسال مدارک: اسناد باید به زبان رسمی کشور مقصد ترجمه و از طریق مجاری قانونی ارسال شوند.
4– هزینههای اجرای حکم: اجرای حکم در کشور دیگر ممکن است هزینههای اضافی برای هماهنگی با مراجع قضایی ایجاد کند.
بهطور کلی، مدت زمان رسیدگی به پروندههای بینالمللی ممکن است بین 6 ماه تا چند سال طول بکشد، بسته به پیچیدگی پرونده و سطح همکاری قضایی.
اجرای حکم دادگاه ایران در خارج از کشور
اجرای احکام دادگاههای ایران در خارج از کشور یکی از چالشهای اصلی در دعاوی بینالمللی است. این فرآیند به عوامل زیر بستگی دارد:
الف– معاهدات قضایی: ایران با کشورهایی مانند ترکیه، عراق و برخی کشورهای همسایه معاهدات قضایی برای اجرای احکام دارد. در این موارد، هماهنگی از طریق وزارت امور خارجه انجام میشود.
ب– نوع حکم: احکام کیفری مانند حبس معمولاً از طریق استرداد مجرمین اجرا میشوند، در حالی که احکام حقوقی مانند پرداخت بدهی نیاز به تأیید دادگاههای محلی در کشور مقصد دارند.
ج– همکاری کشور مقصد: برخی کشورها، بهویژه کشورهای غربی، ممکن است به دلایل سیاسی یا قضایی از اجرای احکام ایران خودداری کنند.
د– نقش وکیل محلی: همکاری با وکیل در کشور مقصد برای پیگیری اجرای حکم ضروری است، زیرا قوانین محلی ممکن است با ایران تفاوت داشته باشد.
برای اجرای حکم، ابتدا باید حکم قطعی از دادگاه ایران دریافت شود. سپس، از طریق وزارت امور خارجه یا مراجع قضایی بینالمللی، درخواست اجرا به کشور مقصد ارسال میشود. این فرآیند ممکن است زمانبر باشد و نیاز به صبر و پیگیری مداوم دارد.
نقش وکیل بینالملل در شکایت از فرد خارج از کشور
وکیل بینالملل نقش کلیدی در موفقیت دعاوی علیه افراد مقیم خارج از کشور دارد. وظایف وکیل بینالملل شامل موارد زیر است:
1– مشاوره حقوقی: ارائه اطلاعات دقیق در مورد قوانین ایران و کشور مقصد.
2– جمعآوری و تنظیم مدارک: کمک به تهیه اسناد قانونی و ترجمه آنها به زبان کشور مقصد.
3– پیگیری قضایی: هماهنگی با مراجع قضایی داخلی و خارجی برای ارسال احضاریه یا اجرای حکم.
4– نمایندگی در کشور مقصد: همکاری با وکلای محلی برای پیشبرد پرونده در کشور محل اقامت خوانده.
ایرانیان مقیم خارج از کشور که امکان حضور در جلسات دادگاه را ندارند، میتوانند با اعطای وکالت به وکیل بینالملل، فرآیند را بهطور مؤثر پیش ببرند. وکیل متخصص با آگاهی از تفاوتهای قوانین بین کشورها، شانس موفقیت در دعوا را افزایش میدهد.
جمعبندی
شکایت از فردی که خارج از کشور است، با رعایت اصول قانون آیین دادرسی مدنی و بهرهگیری از معاهدات قضایی امکانپذیر است. تعیین صلاحیت دادگاه، جمعآوری مدارک معتبر، همکاری با وکیل بینالملل و پیگیری مداوم از عوامل کلیدی موفقیت هستند. اگرچه این فرآیند ممکن است زمان بر و گران باشد، اما با آگاهی از مراحل قانونی و استفاده از ابزارهای بینالمللی، میتوانید حقوق خود را مطالبه کنید.
پرسش و پاسخ مرتبط
اگر فردی در ایران اقامتگاه یا مال غیرمنقول نداشته باشد، در کدام دادگاه میتوان علیه او شکایت کرد؟
طبق ماده 11 قانون آیین دادرسی مدنی، اگر خوانده در ایران اقامتگاه، محل سکونت موقت یا مال غیرمنقول نداشته باشد، خواهان میتواند در دادگاه محل اقامت خود دعوا را مطرح کند.
آیا ایرانیان مقیم خارج از کشور میتوانند علیه دولت ایران شکایت کنند؟
بله، ایرانیان مقیم خارج میتوانند علیه دولت شکایت کنند، بهویژه در دعاوی مالیاتی یا خسارات ناشی از اقدامات دولتی. این دعاوی معمولاً در دیوان عدالت اداری مطرح میشوند و وکیل بینالملل میتواند بدون نیاز به حضور شاکی، پرونده را پیگیری کند.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سمانه جعفرپور”