شورای عالی ثبت: مرجع نهایی برای حل اختلافات ثبتی

شورای عالی ثبت، به عنوان عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری در امور ثبت اسناد و املاک در کشور است. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین، به معرفی جامع شورای عالی ثبت و وظایف مهم آن می‌پردازیم. از جمله موضوعاتی که در این نوشتار به آن‌ها خواهیم پرداخت، می‌توان به ساختار شورای عالی ثبت، صلاحیت‌ها و اختیارات آن و همچنین شیوه اعتراض به آرای این شورا اشاره کرد. با مطالعه این نوشتار، درک عمیق‌تری از نقش این نهاد مهم در نظام حقوقی کشور پیدا خواهید کرد.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

شورای عالی ثبت چیست؟

مطابق با ماده 25 مکرر قانون ثبت اسناد و املاک مرجع تجدید نظر نسبت به آرای هیأت نظارت اداره ثبت شورای عالی ثبت است. این شورا دارای دو شعبه است که هر یک از این شعب دارای سه عضو می‌باشند:

‌الف- شعبه مربوط به املاک: دو قاضی دیوان عالی کشور به انتخاب رئیس قوه قضاییه و مدیر کل ثبت املاک سازمان ثبت؛

ب- شعبه مربوط به اسناد: دو قاضی دیوان عالی کشور به انتخاب رئیس قوه قضاییه و مدیر کل امور اسناد سازمان ثبت.

محل تشکیل شورای عالی ثبت تهران است و جلسات آن حداقل هفته‌‌ای یک بار در محل سازمان ثبت تشکیل می‌شود. در نظر داشته باشید حوزه صلاحیت این شورا تمام ایران است و آرای هیأت های نظارت سراسر ایران در مواردی که قابل تجدیدنظرخواهی است به این شورا ارسال می‌شود.

وظایف شورای عالی ثبت

 مطابق با ماده 25 مکرر قانون ثبت اسناد و املاک شورای عالی ثبت به دو امر رسیدگی و مبادرت به صور رأی می‌نماید:

1- رسیدگی به درخواست تجدیدنظر از آرای غیر قطعی هیأت نظارت

مطابق با ماده 25 قانون ثبت اسناد و املاک آرای هیئت نظارت در موارد زیر قابل تجدیدنظرخواهی در شورای عالی ثبت است:

الف- هرگاه در اجراﻯ مقررات ماده یازده قانون ثبت از جهت پذیرفتن تقاضاﻯ ثبت اختلافی بین اشخاص و اداره ثبت واقع شود و یا اشتباهی تولید گردد و یا در تصرف اشخاص تزاحم و تعارض باشد رفع اختلاف و تعیین تکلیف و یا ابطال و یا اصلاح درخواست ثبت با هیأت نظارت است. رأی هیأت نظارت در این خصوص غیر قطعی و قابل تجدیدنظر در شورای عالی ثبت است؛

ب- رسیدگی به تعارض در اسناد مالکیت کلاً یا بعضاً خواه نسبت به اصل ملک خواه نسبت به حدود و حقوق ارتفاقی آن با هیأت نظارت است. تصمیم هیأت نظارت در این خصوص غیر قطعی و قابل تجدیدنظرخواهی در شورای عالی ثبت است؛

ج- هرگاه در طرز تنظیم اسناد و تطبیق مفاد آن‌ها با قوانین اشکال یا اشتباهی پیش آید رفع اشکال و اشتباه و صدور دستور لازم با هیأت نظارت خواهد ‌بود. رأی این هیأت در این مورد نیز غیر قطعی و قابل تجدیدنظر در شورای عالی ثبت است.

2- ایجاد وحدت رویه

یکی دیگر از وظایف این شورا ایجاد وحدت رویه است. مطابق با تبصره 4 ماده 25 قانون ثبت اسناد و املاک در دو مورد ممکن است از این شورا درخواست صدور رأی وحدت رویه شود:

الف- هنگامی که رأی هیأت نظارت مخالف قانون باشد. در این موارد اداره ثبت محل یا ادراه کل ثبت منطقه یا سایر واحدهای ذی‌نفع مراتب را به رئیس سازمان ثبت گزارش می‌دهند. چنانچه رئیس سازمان ثبت رأی را مخالف با قانون بداند یا در مواردی که وی رأساً از صدور رأی مخالف با قانون اطلاع حاصل نماید، جهت رسیدگی و ایجاد وحدت رویه آن را به شورای عالی ثبت ارجاع می‌دهد. در این خصوص می‌بایست این نکته را مدنظر قرار داد که در صورت صدور حتی یک رأی مخالف قانون از سوی هیئت نظارت، رئیس سازمان ثبت مکلف است موضوع را به شورای عالی ارجاع دهد.

ب- هنگامی که آرای هیئت‌های نظارت متناقص باشد. بنابراین در مواردی که یک هیئت نظارت در موضوع واحد، دو رأی مختلف و متناقص در دو زمان صادر کرده باشد و یا اینکه دو یا چند هیئت نظارت در استان‌های مختلف در موضوعات مشابه آرای متناقضی صادر نموده باشند، رئیس سازمان ثبت مکلف است موضوع را به شورای عالی ثبت ارجاع و درخواست رسیدگی و ایجاد رأی وحدت رویه نماید.

لازم به ذکر است برای اینکه رئیس سازمان ثبت بتواند این وظیفه قانونی خود را انجام دهد می‌بایست آرای هیأت های نظارت به دبیرخانه سازمان ثبت ارسال شود تا رئیس سازمان از آن‌ها مطلع گردد.

اجرای آرای شورای عالی ثبت

آرای این شورا که در نتیجه تجدیدنظرخواهی از آرای هیئت نظارت صادر می‌شود، در رابطه با پرونده مطروحه قابل اجرا است. بنابراین اداره ثبت باید در آن پرونده وفق رأی شورای عالی ثبت عمل نماید. اما این رأی برای هیأت‌های نظارت لازم‌الاتباع نیست. از این رو در موضوع مشابه هیأت های نظارت می‌توانند مخالف با نظر شورای عالی ثبت عمل نمایند.

در رابطه با آرای شورای عالی ثبت که در مقام رأی وحدت رویه صادر می‌شود، موضوع متفاوت است. این آرا برای هیأت‌های نظارت لازم‌الاتباع است و باید در موضوعات مشابه مطابق با رأی وحدت رویه صادره عمل نمایند. همچنین در صورتی که آرای هیئت‌های نظارت صادر شده اما اجرا نشده و مخالف با رأی وحدت رویه شورای عالی باشند، هیأت‌های نظارت باید مطابق با رأی وحدت رویه شورای عالی در آرای خود تجدیدنظر نمایند.

جمع‌بندی

در پیچیدگی‌های قوانین ثبتی، داشتن یک وکیل ملکی متخصص و باتجربه می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. گروه حقوقی لاوین با سال‌ها تجربه در حوزه حقوق املاک و ثبت آن‌ها، آماده است تا از حقوق شما دفاع کرده و به بهترین نحو ممکن به اعتراض شما رسیدگی کند. تیم حقوقی ما با تسلط کامل بر قوانین و رویه‌های قضایی، شما را در هر مرحله از فرآیند اعتراض همراهی خواهد کرد تا به نتیجه مطلوب دست یابید. برای مشاوره با وکلای ملکی متخصص ما تماس بگیرید.

پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”