جرایم رایانه ای

قانون جرایم رایانه ای بدون ارائه تعریفی از جرم رایانه‌ای، به بیان مصادیق آن پرداخته است. با این حال جرم رایانه ای را می‌توان اینگونه تعریف نمود: هر جرمی که ابزار یا هدف آن تأثیرگذاری بر عملکرد رایانه باشد. در این نوشتار  از سایت گروه حقوقی لاوین در رابطه با مصادیق جرایم رایانه ای به بحث و گفتگو می‌پردازیم.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

دسترسی غیرمجاز

دسترسی غیر مجاز به داده‌ها یا سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی محافظت شده‌اند، جرم است. مجازات این جرم حبس از 91 روز تا یک سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال می‌باشد.

شنود غیرمجاز

شنود غیر مجاز محتوای در حال انتقال ارتباطات غیر عمومی در سامانه‎‌های رایانه‎ ای یا مخابراتی یا امواج الکترومغناطیسی یا نوری جرم می‌باشد. مجازات این جرم حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از بیست‌و‌پنج میلیون ریال تا صد‌و‌پنجاه میلیون ریال است.

در این خصوص باید توجه داشته باشید که شنود محتوای در حال انتقال جرم شنود غیر مجاز است. اما شنود محتوایی که در حال انتقال نیست، جرم دسترسی غیر مجاز است. محتوای در حال انتقال می‌بایست در یک ارتباط خصوصی میان دو یا چند نفر انجام شود تا شرط انتقال ارتباطات غیر عمومی احراز شود. در غیر این صورت جرم شنود غیر مجاز به وقوع نمی‌پیوندد.

جاسوسی رایانه ای

انجام اعمال زیر نسبت به داده‌های سری در حال انتقال یا ذخیره شده یعنی داده‌هایی که افشای آن‌ها به امنیت کشور یا منافع ملی لطمه می‌‎زند، جرم جاسوسی رایانه ای است:

1- دسترسی به داده‌های سری؛

2- شنود محتوای سری در حال انتقال؛

مجازات موارد یک و دو عبارت است از حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی شصت میلیون ریال تا صد‌و‌هشتاد میلیون ریال.

3- در دسترس قرار دادن داد‌ه‌‎های سری برای اشخاص فاقد صلاحیت؛

مجازات مورد سه عبارت است از حبس از دو تا ده سال.

4- افشاء یا در دسترس قرار دادن داده‎‌های سری برای دولت، سازمان، شرکت یا گروه بیگانه یا عاملان آن‌ها؛

مجازات مورد چهار عبارت است از حبس از پنج تا پانزده سال.

شایان ذکر است اگر شخصی با هدف دسترسی به داده‌های سری در حال انتقال یا ذخیره شده، تدابیر امنیتی سامانه‎‌های رایانه ای یا مخابراتی را نقض کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از بیست‌و‌پنج میلیون ریال تا صد‌و‌پنجاه میلیون ریال محکوم خواهد شد.

جعل رایانه ای

جعل رایانه ای از جمله جرایم رایانه ای است. این نوع جعل با جعل سنتی تفاوت دارد. در واقع اعمال زیر جعل رایانه ای است:

۱- تغییر یا ایجاد داده‎‌های قابل استناد یا ایجاد یا وارد کردن متقلبانه داده به آن‌ها؛

۲- تغییر داده‌‌ها یا علایم موجود در کارت‌های حافظه یا قابل پردازش در سامانه‌های رایانه ای یا مخابراتی یا تراشه‌ها یا ایجاد یا وارد کردن متقلبانه داده‎‌ها یا علایم به آن‌ها.

شایان ذکر است که استفاده از داده‌ها یا کارت‌ها یا تراشه‌ها مجعول با علم به مجعول بودن آن‌ها نیز جرم است.

مجازات جعل رایانه‌ای یا استفاده از داده‌های مجعول عبارت است از حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از پنجاه میلیون ریال تا دویست و پنجاه میلیون ریال.

تخریب رایانه ای

تخریب و اخلال در داده ‎ها یا سامانه‎ های رایانه ‎ای و مخابراتی شامل اعمال زیر است:

1- حذف، تخریب، اختلال یا غیر قابل پردازش کردن داده‌های دیگری به صورت غیر مجاز جرم رایانه ای است. مجازات این جرم حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از بیست و پنج میلیون ریال تا صد میلیون ریال می‌باشد.

2- از کار انداختن یا مختل کردن داده‌ها یا امواج الکترومغناطیسی یا نوری، سامانه‌های رایانه ‎ای یا مخابراتی دیگری به صورت غیر مجاز از طریق انجام اعمالی مانند تخریب، وارد کردن، انتقال دادن، پخش، حذف کردن، متوقف کردن، دستکاری کردن و غیره جرم رایانه ای است. مجازات این جرم عبارت است از حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از بیست‌و‌پنج میلیون ریال تا صد میلیون ریال.

3- ممانعت از دسترسی اشخاص مجاز به داده‎ ها یا سامانه‌های رایانه‎ ای یا مخابراتی از طریق اعمالی چون مخفی کردن داده‌ها، تغییر گذرواژه یا رمزنگاری داده‌ها و غیره جرم رایانه ای است. مجازات این جرم حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال می‌باشد.

شایان ذکر است هر کس با هدف به خطر انداختن آسایش و امنیت عمومی اعمال مذکور در موارد یک تا سه فوق را علیه سامانه‌های رایانه ای و مخابراتی که برای ارائه خدمات ضروری عمومی به کار می‌روند، مرتکب شود به حبس از سه تا ده سال محکوم خواهد شد.

سرقت رایانه ای

ربودن داده‌های متعلق به دیگری به طور غیر مجاز سرقت رایانه ای است. در این صورت اگر داده‌ها در اختیار صاحب آن باشد، مرتکب به جزای نقدی از شش میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال محکوم می‌شود. در صورتی که داده‌ها در اختیار صاحب آن نباشد، مرتکب به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال محکوم می‌گردد.

کلاهبرداری رایانه ای

کلاهبرداری اینترنتی از جمله جرایم رایانه ای است. در واقع تحصیل وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی به طور غیر مجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی مانند وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده‌ها یا مختل کردن سامانه، برای خود یا دیگری جرم کلاهبرداری رایانه ای است.

مجازات جرم کلاهبرداری رایانه ای عبارت است از:

الف- رد مال به صاحب آن؛

ب- حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از پنجاه میلیون ریال تا دویست‌و‌پنجاه میلیون ریال.

جرایم رایانه ای علیه عفت عمومی

جرایم رایانه ای علیه عفت و اخلاق عمومی عبارت‌اند از:

1- انتشار، توزیع یا معامله محتویات مستهجن از طریق سامانه‌‎های رایانه ای یا مخابراتی. شایان ذکر است، محتوای مستهجن محتوایی است که شامل تصویر، صوت یا متن بیانگر برهنگی کامل زن یا مرد یا اندام تناسلی یا آمیزش یا عمل جنسی انسان باشد؛

2- تولید یا ذخیره یا نگهداری محتویات مستهجن به قصد تجارت یا افساد به وسیله سامانه‎های رایانه ای یا مخابراتی؛

3- ارتکاب اعمال مذکور در موارد یک و دو در خصوص محتویات و آثار مبتذل یعنی محتویات دارای صحنه‌ها و صور قبیحه؛

مجازات موارد فوق عبارت است از حبس از نود‌و‌یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پانزده میلیون ریال تا صد میلیون ریال.

4- آموزش، تحریک، ترغیب، تهدید، تطمیع، فریب یا تسهیل دستیابی به محتویات مستهجن یا محتویات مبتذل از طریق سامانه‌های رایانه ‎ای یا مخابراتی؛

مجازات مورد 4 در خصوص محتویات مستهجن حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال می‌باشد. این مجازات در رابطه با محتویات مبتذل عبارت است از جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال.

5- آموزش، تحریک، ترغیب، تهدید، دعوت، فریب یا تسهیل شیوه ارتکاب جرائم منافی عفت یا خودکشی یا انحرافات جنسی یا اعمال خشونت‎آمیز از طریق سامانه‌های رایانه ‎ای یا مخابراتی؛

6- آموزش، تحریک، ترغیب، تهدید، دعوت، فریب یا تسهیل شیوه استعمال مواد مخدر یا روان‎گردان از طریق سامانه‌های رایانه ‎ای یا مخابراتی؛

مجازات موارد پنج و شش عبارت است از حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال.

هتک حیثیت رایانه ای

1- تغییر یا تحریف یا انتشار با علم به تغییر یا تحریف فیلم یا صوت یا تصویر دیگری به‌ و‌سیله سامانه‌‌های رایانه‌ ای یا مخابراتی به‌ نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود جرم رایانه ای است. مجازات این جرم حبس از چهل‌و‌پنج روز و دوازده ساعت تا یک سال یا جزای نقدی از پانزده میلیون ریال تا صد میلیون ریال است. شایان ذکر است چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مذکور محکوم خواهد می‌شود.

2- انتشار یا در دسترس قراردادن صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری بدون رضایت او از طریق سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی به نحوی که منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، جرم است. مرتکب این جرم به حبس از نود‌و‌یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا صد‌و‌پنجاه میلیون ریال محکوم می‌شود.

نشر اکاذیب رایانه ای

جرم نشر اکاذیب رایانه ای عبارت است از انتشار یا در دسترس دیگران قراردادن اکاذیب یا نسبت دادن اعمالی به دیگری برخلاف حقیقت، رأساً یا به عنوان نقل قول، به طور صریح یا ضمنی از طریق سامانه رایانه‌ای یا مخابراتی با هدف اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی. در احراز این جرم ورود ضرر مادی و معنوی به دیگری دارای اهمیت نیست.

مجازات جرم نشر اکاذیب رایانه ای عبارت است از:

الف- اعاده حیثیت (در صورت امکان)؛

ب- حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا صد‌و‌پنجاه میلیون ریال.

برای دسترسی آسان و فوری به وکیل کیفری متخصص به سایت گروه حقوقی لاوین وارد شوید. لاوین بهترین وکلای کیفری را برای شما انتخاب می‌نماید و بر عملکرد آن‌ها نیز نظارت دارد. لاوین همچنین کیفیت خدمات ارائه شده را تضمین می‌نماید.

پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”