آیا می‌دانید که در برخی پرونده‌های قضایی، شاکی می‌تواند با یک درخواست ساده، روند رسیدگی را متوقف کند؟ تصور کنید درگیر یک اختلاف کیفری شده و شکایتی را مطرح نموده‌اید. اما پس از مدتی، به هر دلیلی، تصمیم می‌گیرید از پیگیری شکایت خود منصرف شوید. در چنین شرایطی، می‌توانید از طریق قانونی درخواست ترک تعقیب بدهید.
اما ترک تعقیب به چه معناست و چه شرایطی دارد؟
در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین، به زبان ساده و روان، به بررسی این مفهوم، شرایط صدور آن و پیامدهای حقوقی این تصمیم خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
ترک تعقیب چیست؟
مطابق با ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری «در جرایم قابل گذشت، شاکی می‌تواند تا قبل از صدور کیفرخواست درخواست ترک تعقیب کند. در این صورت، دادستان قرار ترک تعقیب صادر می‌کند.»
بنابراین شاکی در جرایم قابل گذشت مانند توهین، افترا و غیره می‌تواند تا قبل از صدور کیفرخواست درخواست ترک تعقیب نماید. در این صورت دادستان قرار لازم را صادر می‌نماید. در نظر داشته باشید در صورت گذشت شاکی قرار موقوفی تعقیب صادر خواهد شد.
مرجع صدور قرار ترک تعقیب
این قرار را دادستان صادر می‌کند. با توجه به این که صدور این قرار از اختیارات دادستان است، بنابراین مرجع دریافت این تقاضای شاکی، دادسرایی است که پرونده در آن جریان دارد. این تقاضا را باید به مقامی که پرونده نزد وی مطرح است تقدیم نمود. در صورتی که این تقاضا به بازپرس مربوطه ارائه شود لازم است که وی، تقاضا را اخذ و نزد دادستان یا جانشین وی جهت اتخاذ تصمیم مقتضی ارسال کند.
شایان ذکر است، به برخی از دعاوی کیفری مستقیماً در دادگاه صلح رسیدگی می‌شود. پرسشی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا دادگاه صلح می‌تواند مبادرت به صدور قرار ترک تعقیب نماید یا خیر؟
از آنجایی که در این خصوص ممنوعیتی در قوانین وجود ندارد، به نظر می‌رسد که قاضی این دادگاه نیز می‌تواند در صورت تقاضای شاکی و قابل گذشت بودن جرم ارتکابی مبادرت به صدور این قرار نماید.
اعتراض به قرار ترک تعقیب
یکی از نکات مهمی که در جریان رسیدگی به پرونده‌های کیفری باید به آن توجه نمود این است که آیا قرار صادره از سوی مقامات دادسرا قابل اعتراض است یا خیر. در رابطه با قرار ترک تعقیب می‌بایست ذکر نمود که این قرار قابل اعتراض نیست و متهم نمی‌تواند به این موضوع اعتراض نماید. از این رو است که این قرار نه به شاکی و نه به متهم ابلاغ نمی‌شود.
به جریان انداختن پرونده ترک تعقیب
آیا به جریان انداختن پرونده پس از صدور این قرار ممکن است؟
در پاسخ به این پرسش می‌بایست ذکر نمود که مطابق با ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری «شاکی می‌تواند تعقیب مجدد متهم را فقط برای یک بار تا یک سال از تاریخ صدور قرار ترک تعقیب درخواست کند.» بنابراین امکان تعقیب مجدد متهم صرفاً برای یک بار آن هم ظرف مدت یک سال از تاریخ صدور این قرار ممکن است.
آیا متهم در ترک تعقیب محکوم است؟
در رابطه با این موضوع که آیا متهم در ترک تعقیب محکوم است یا خیر باید توجه نمود، هنگامی که این قرار صادر می‌شود هنوز کیفرخواست صادر نشده است. بنابراین صدور این قرار الزاماً به معنی جلب به دادرسی یا محکومیت متهم نیست. در واقع این احتمال وجود دارد تا پس از تعقیب مجدد متهم بی‌گناهی او نزد مرجع قضایی اثبات شود.
جمع بندی
ترک تعقیب، ابزاری قانونی است که به شاکی در جرایم قابل گذشت اجازه می‌دهد تا قبل از صدور کیفرخواست، از ادامه رسیدگی به پرونده منصرف شود. این تصمیم، که اغلب به دلایل شخصی یا حقوقی گرفته می‌شود، می‌تواند پیامدهای مهمی برای طرفین دعوا داشته باشد. با توجه به پیچیدگی‌های قانونی مرتبط با ترک تعقیب، توصیه می‌شود که افراد در مواجهه با چنین مواردی، به جای اتخاذ تصمیمات مستقل، از مشاوره حقوقی وکیل کیفری متخصص بهره‌مند شوند. یک وکیل باتجربه می‌تواند با بررسی دقیق پرونده، ارائه راهکارهای مناسب و دفاع از حقوق موکل، به بهترین نتیجه ممکن دست یابد
به عبارت ساده‌تر، اگر درگیر یک پرونده قضایی شده‌اید و قصد دارید از ادامه پیگیری شکایت خود منصرف شوید، بهتر است قبل از هر اقدامی با یک وکیل کیفری مشورت کنید تا از عواقب حقوقی تصمیم خود آگاه شوید و بهترین تصمیم را اتخاذ کنید.
پرسش و پاسخ مرتبط
قرار ترک تعقیب چیست؟
در جرایم قابل گذشت، شاکی می‌تواند تا قبل از صدور کیفرخواست درخواست صدور این قرار را به مرجع قضایی مربوطه تقدیم نماید. در این صورت، دادستان یا قاضی این قرار را صادر می‌کند.
آیا پس از صدور قرار ترک تعقیب مجددا می‌توان پرونده را به جریان انداخت؟
بله این امکان وجود دارد. مطابق با ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری شاکی می‌تواند صرفاً برای یک بار آن هم ظرف مدت یک سال از تاریخ صدور این قرار، مجدداً پرونده را به جریان اندازد.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”
