تخلیه مستاجر ملک تجاری

تخلیه مستاجر ملک تجاری با توجه به این موضوع که ملک قبل از سال 1376 اجاره داده شده است یا بعد از آن، متفاوت می‌باشد. در واقع اگر ملک تجاری قبل از لازم‌الاجرا شدن قانون روابط موجر و مستاجر سال 1376 اجاره داده شده است، قانون روابط موجر و مستاجر سال 1356 بر آن حاکم است.

بنابراین تخلیه آن مطابق با مقررات این قانون انجام می‌شود. در خصوص املاک تجاری که پس از سال 1376 اجاره داده شده‌اند، قانون روابط موجر و مستاجر سال 1376 حاکم است و تخلیه مستاجر مطابق با مقررات این قانون انجام می‌گردد. شایان ذکر است که اگر ملکی قبل از سال 1376 برای تجارت اجاره داده شود، اما تمدید آن پس از سال 1376 انجام شود، تخلیه آن همچنان مطابق با قانون سال 1356 انجام می‌شود.

در این نوشتار از سایت حقوقی لاوین موضوع تخلیه مستاجر ملک تجاری را مورد واکاویی قرار می‌دهیم. اگر در این خصوص نیاز به مشاوره حقوقی یا پذیرش وکالت در دادگاه دارید می‌توانید از طریق سایت گروه حقوقی لاوین با وکیل ملکی در ارتباط باشید.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

 تخلیه مستاجر ملک تجاری مطابق با قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1356

 قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1356 بر املاکی حاکم است که به منظور تجارت و قبل از لازم‌الاجرا شدن قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1376 اجاره داده شده‌اند. مطابق با این قانون، هنگامی که مدت اجاره به پایان می‌رسد، موجر نمی‌تواند تخلیه مستاجر را درخواست نماید مگر در موارد زیر:

 الف- تعدی یا تفریط مستاجر:

 چنانچه مستاجر نسبت به ملک تجاری مرتکب تعدی یا تفریط شود. در این صورت موجر می‌تواند بدون پرداخت حق کسب یا پیشه به مستاجر، تخلیه ملک تجاری را درخواست نماید. شایان ذکر است، مطابق با قانون روابط موجر و مستاجر سال 1356، برای مستاجر ملک تجاری حقی به نام کسب یا پیشه یا تجارت ایجاد می‌شود که بر مبنای آن او به هنگام تخلیه مستحق دریافت مبلغی می‌گردد. حق کسب یا پیشه در واقع عبارت است از شهرت و رونقی که در ملک به واسطه فعالیت‌های مستاجر در ملک به وجود می‌آید. این حق دارای ویژگی‌هایی است. از جمله این ویژگی‌ها عبارت است از:

 1- حق کسب یا پیشه یا تجارت با توجه به عمل مستاجر و به تدریج به دست می‌آید؛

 2- این حق با توجه به این که مستاجر مالک منافع ملک مورد اجاره است، برای او ایجاد می‌شود؛

 3- حق کسب یا پیشه به صورت غیر ارادی ایجاد می‌شود و ربطی به اراده طرفین ندارد.

 ب- عدم پرداخت اجاره بها:

 اگر مستاجر از پرداخت اجاره بها امتناع ورزد، موجر می‌تواند بدون پرداخت حق کسب یا پیشه، تخلیه او را درخواست نماید.

 ج- تغییر شغل مستاجر:

 اگر مستاجر بدون رضایت موجر شغل خود را تغییر دهد، موجر می‌تواند بدون پرداخت حق کسب یا پیشه، تخلیه او را درخواست نماید. در واقع اگر موجر ملک مورد اجاره را برای شغلی غیر از آنچه که در قرارداد اجاره آمده است، استفاده نماید، موجر می‌تواند درخواست تخلیه بنماید.

 د- واگذاری مورد اجاره به دیگری:

 اگر مستاجر بدون رضایت موجر یا بدون اجازه دادگاه، ملک مورد اجاره را تحت هر عنوانی عملاً به دیگری واگذار نماید، موجر می‌تواند تقاضای تخلیه او را بنماید. در این صورت او می‌بایست نصف حق کسب یا پیشه را به مستاجر پرداخت کند.

 ه- نیاز شخصی موجر:

 در صورت نیاز موجر به ملک مورد اجاره برای تجارت خود یا سکونت خود یا سکونت فرزندان یا پدر و مادر یا همسر، او می‌تواند با پرداخت کامل حق کسب یا پیشه درخواست تخلیه مستاجر را بنماید.

 و- احداث ساختمان توسط موجر:

 اگر موجر قصد احداث ساختمان در محل ملک تجاری مورد اجاره را داشته باشد و مجوز مربوطه را نیز از شهرداری اخذ کند، می‌تواند با پرداخت کامل حق کسب یا پیشه درخواست تخلیه مستاجر را بنماید.

 ز- ماده واحده سال 1365:

 اگر ملکی در حد فاصل سال 1365 تا 1376 برای تجارت اجاره شود، مطابق با قانون الحاق یک ماده به قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1356، در صورت احراز دو شرط می‌توان با پایان مدت اجاره و بدون آن که به مستاجر حق کسب یا پیشه تعلق بگیرد، درخواست تخلیه مستاجر را به عمل آورد:

 1- اجاره مستند به سند رسمی باشد؛

 2- مستاجر مبلغی به عنوان سرقفلی به موجر نپرداخته باشد.

 تخلیه مستاجر ملک تجاری مطابق با قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1376

 تخلیه مستاجر املاک تجاری که بعد از تصویب قانون روابط موجر و مستاجر سال 1376 اجاره داده شده‌اند، مطابق با این قانون انجام می‌شود. در تخلیه این املاک دو حالت وجود دارد:

 الف- اگر مستاجر سرقفلی نپرداخته باشد:

در صورت عدم پرداخت سرقفلی، شیوه تخلیه مستاجر ملک تجاری و تخلیه مستاجر ملک مسکونی تفاوتی ندارد. شایان ذکر است، سرقفلی مالی است که به هنگام اجاره ملک تجاری به مالک پرداخت می‌شود. سرقفلی به محل ملک تجاری بستگی دارد و متضمن هیچ نوع شهرت تجاری یا جلب مشتری نیست. حق سرقفلی در واقع به موقعیت و مرغوبیت محلی، کیفیت بنا و تجهیزات به کار رفته در آن است. این حق به محض این که مبلغی تحت عنوان سرقفلی توسط مستاجر به موجر پرداخت می‌شود به وجود می‌آید.

 ب- اگر مستاجر سرقفلی بپردازد:

 در صورتی که مستاجر به هنگام اجاره ملک تجاری مالی تحت عنوان سرقفلی به موجر پرداخت نماید، تخلیه مستاجر موکول به پرداخت مبلغ سرقفلی توسط موجر است. در واقع مستاجر به هنگام تخلیه حق مطالبه سرقفلی را به قیمت روز دارد.

 درخواست تخلیه مستاجر ملک تجاری

جهت تقدیم درخواست تخلیه مستاجر ملک تجاری به مرجع قضایی صالح، ابتدا باید دادخواست تنظیم نمود. پس از تنظیم دادخواست باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرد و دادخواست خود را از طریق این دفاتر به مرجع قضایی صالح ارسال نمود. شایان ذکر است، پیش از مراجعه به دفاتر خدمات قضایی لازم است که در سامانه ثنا ثبت نام نمایید.

 در خصوص درخواست تخلیه مستاجر ملک تجاری باید توجه داشت که به هنگام تقدیم دادخواست می‌بایست دادخواست خود را خطاب به مرجع قضایی صالح تنظیم نمایید. در غیر این صورت به درخواست شما رسیدگی نمی‌شود. بنابراین:

 الف- در خصوص املاک تجاری مشمول قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1356: دادخواست خطاب به دادگاه حقوقی محل وقوع ملک تنظیم می‌شود؛

 ب- در خصوص املاک تجاری مشمول قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1376:

 1- اگر موجر به هنگام اجاره سرقفلی پرداخت ننماید، دادخواست خطاب به شورای حل اختلاف محل وقوع ملک تنظیم می‌شود؛

 2- اگر موجر به هنگام اجاره سرقفلی بپردازد، دادخواست خطاب به دادگاه حقوقی محل وقوع ملک تنظیم می‌شود.

 پرسش و پاسخ مرتبط

 “گروه تولید محتوای تخصصی لاوین – سجاد اسفندیاری”