ازدواج موقت یا نکاح منقطع یا نکاح مُتعه در مقابل نکاح دائم قرار دارد. این ازدواج، یکسری احکام و قواعد متفاوت از نکاح دائم را داراست. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین به بررسی این ازدواج و احکام و قواعد آن می‌‌پردازیم.
فهرست مطالب
تعیین مدت ازدواج موقت
طبق ماده 1076 قانون مدنی، مدت مشخص از شرایط صحت عقد ازدواج موقت است. بنابراین در صورتی که در ازدواج منقطع مدت تعیین نشود، ازدواج باطل است. لازم به ذکر است محدودیتی برای این مدت مشخص وجود ندارد و مدت این ازدواج می‌تواند کوتاه و یا خیلی طولانی باشد. در نتیجه در ازدواج موقت باید مدت مشخص باشد و تعیین نکردن مدت باعث بطلان عقد نکاح می‌شود.
مهریه در ازدواج موقت
طبق ماده 1095 قانون مدنی مهریه از شرایط صحت ازدواج موقت است. بنابراین اگر در ازدواج منقطع، مهریه مشخص نشود و شرط عدم مهریه درج شود یا مهریه مجهول یا باطل باشد، نکاح نیز باطل است. بنابراین:
الف- اگر مهریه مشخص نشود، ازدواج باطل است؛
ب- اگر مهریه مجهول باشد، ازدواج باطل است؛
ج- اگر شرط عدم مهریه شده باشد، ازدواج باطل است؛
د- باطل بودن مهریه به هر دلیل، باعث بطلان نکاح است.
مهریه در ازدواج منقطع نیز مانند ازدواج دائم باید دارای شرایطی باشد. این شرایط عبارت‌اند از:
الف- مهریه باید دارای ارزش مالی باشد. برای مثال یک عدد شکلات دارای ارزش مالی است و می‌تواند به عنوان مهریه تعیین شود. اما بال مگس دارای ارزش مالی نیست و نمی‌تواند به عنوان مهریه درج شود؛
ب- مهریه باید قابلیت تملک داشته باشد. برای مثال دست مرد نمی‌تواند به عنوان مهریه تعیین شود. زیرا قابل تملک نیست؛
ج- مهریه می‌بایست معلوم باشد. بنابراین نمی‌توان آپارتمانی که قرار است در آینه ساخته شود را به عنوان مهریه قرار داد.
طلاق در ازدواج موقت
طبق ماده ۱۱۳۹ قانون مدنی در ازدواج موقت طلاق وجود ندارد و بذل مدت وجود دارد. بذل مدت به این معناست که مرد می‌تواند از بقیه مدت ازدواج صرف نظر کند.
مورد دیگری که باعث پایان نکاح موقت می‌شود، انقضای مدت است. پس از پایان مدت نکاح غیر دائم، ازدواج به صورت خودبه‌خود منحل می‌شود. به عنوان مثال، اگر مدت ازدواج سه سال باشد، بعد از گذشت سه سال این ازدواج خودبه‌خود به پایان می‌رسد.
ارث در ازدواج موقت
طبق ماده ۹۴۰ قانون مدنی، در ازدواج موقت رابطه توارث بین زن و مرد ایجاد نمی‌شود و طرفین نمی‌توانند خلاف این مورد را شرط کنند. بنابراین زن و شوهر در این ازدواج از هم ارث نمی‌برند. حتی اگر این موضوع در سند ازدواج به عنوان شرط درج شود، دارای اثر قانونی نیست و زن و شوهر از یکدیگر تحت هیچ شرایطی ارث نخواهند برد.
پرسشی که در اینجا به ذهن خطور می‌کند این است که آیا فرزند حاصل از نکاح موقت از پدر و مادر خود ارث خواهد برد یا خیر؟
در این خصوص می‌بایست گفت که اگر از ازدواج منقطع، فرزندی حاصل شود، بین آن فرزند و والدین و اقربای آن‌ها رابطه توارث ایجاد می‌شود. بنابراین این فرزند از پدر و مادر خود و همچنین سایر اقوام خود مانند پدربزرگ و مادربزرگ و عمو و عمه و خاله و غیره مطابق با قانون ارث خواهد برد.
نفقه در ازدواج موقت
طبق ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی، در ازدواج موقت، به زوجه نفقه تعلق نمی‌گیرد مگر اینکه خلاف آن شرط شده باشد. بنابراین در این ازدواج زن از حق نفقه برخوردار نیست و مرد تکلیفی به پرداخت نفقه ندارد. مگر این که این موضوع شرط شود. در این صورت زن مانند نکاح دائم از حق نفقه برخوردار خواهد بود و مرد باید آن را پرداخت نماید.
ثبت ازدواج موقت
مطابق با قانون ایران، برخلاف نکاح دائم، الزامی در رابطه با ثبت ازدواج موقت وجود ندارد. بنابراین ثبت ازدواج منقطع اصولاً ضروری نیست مگر در موارد زیر:
1- باردار شدن زوجه؛
۲- توافق طرفین؛
3- شرط ضمن عقد.
بنابراین در صورتی که زن در ازدواج موقت باردار شود یا این موضوع شرط شود یا مورد توافق زن و شوهر قرار گیرد، این ازدواج می‌بایست ثبت شود.
وکیل خانواده لاوین
پرداختن به مسائل مربوط به حقوق خانواده به چیزی بیش از تخصص حقوقی نیاز دارد. بسیاری از مسائل حقوق خانواده نیاز به همدلی و دلسوزی دارند. وکیل خانواده لاوین، چالش‌های عاطفی شما را درک می‌کند، به نگرانی‌های شما گوش می‌دهد، به سؤالات حقوقی شما پاسخ می‌دهد و از منافع شما با دقت و دلسوزی حمایت می‌نماید.
وکلای خانواده لاوین در زمینه حقوق خانواده دارای تخصص هستند و سابقه موفقیت آمیزی در موارد مشابه با شما دارند. جهت ارتباط با وکلای ما به سایت گروه حقوقی لاوین وارد شوید و در کوتاه‌ترین زمان ممکن مشاوره حقوقی آنلاین دریافت نمایید. لاوین مشاور امین شما است.
پرسش و پاسخ مرتبط
آیا در ازدواج موقت همسران از یکدیگر ارث می‌برند؟
طبق ماده ۹۴۰ قانون مدنی، در این ازدواج رابطه توارث بین زن و مرد ایجاد نمی‌شود و طرفین از یکدیگر ارث نخواهند برد. حتی اگر این موضوع شرط شود.
آیا فرزند حاصل از ازدواج موقت از والدین خود ارث می‌برد؟
بله، فرزند حاصل از ازدواج منقطع از پدر و مادر خود ارث می‌برد.
آیا در ازدواج موقت طلاق وجود دارد؟
در این ازدواج طلاق وجود ندارد. در واقع این ازدواج با پایان رسیدن مدت آن و یا با بذل مدت توسط مرد به پایان می‌رسد.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– ملیکا میرزایی”
