اگر سند معامله املاک بدون رعایت شرایط قانونی تنظیم شود یا فاقد شرایط اساسی صحت معامله باشد، قابل ابطال است. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین در خصوص موضوع ابطال سند رسمی انتقال ملک اطلاعات مفید و کاربردی را در اختیار شما قرار میدهیم.
فهرست مطالب
تعریف سند رسمی انتقال
معاملات املاک به طور عموم بدواً به موجب سند عادی یا همان مبایعه نامه انجام می شود. در معاملات طرفین توافق می کنند تا در تاریخ مشخصی در دفترخانه حاضر شوند و نسبت به تشریفات سند رسمی انتقال اقدام نمایند. دفاتر اسناد رسمی پس از اخذ استعلامات قانونی نقل و انتقال نسبت به تنظیم سند رسمی انتقال اقدام می نمایند.
در این مرحله یک سند قطعی غیر منقول در دفترخانه تنظیم می شود که به امضاء طرفین می رسد. این سند را اصطلاحاً بنچاق معامله میگویند. در این سند شرایطی را که طرفین برای انجام معامله توافق دارند ذکر میگردد. این سند یا همان بنچاق که در دفترخانه ثبت میشود دارای شماره مختصات مربوط به خود است که با این شماره ثبت شناخته میشود. این سند اگر مطابق شرایط قانونی تنظیم نشده باشد یا معامله موضوع آن فاقد شرایط صحت معامله باشد، قابل ابطال است.
تفاوت سند مالکیت ملک و سند رسمی انتقال
پس از تصویب قانون ثبت، مالکین املاک ملزم شدند که برای ثبت ملک خود به ادارات ثبت محلی خود مراجعه کنند. پس از انجام تشریفات ثبت ملک در اداره ثبت، آن اداره سندی را تنظیم مینمود که در آن مشخصات کامل ملک و مشخصات مالک ذکر و به مالک تحویل داده میشد. این سند همان سند مالکیت است که صرفاً یک بار و آن هم پس از ثبت رسمی ملک در اداره ثبت صادر و تحویل مالک میگردد.
از آن پس هر گاه مالک بخواهد مالکیت خود را انتقال دهد و به عبارت دیگر ملک خود را بفروشد در دفترخانه اسناد رسمی سند انتقال تنظیم میگردد. این سند انتقال صرفاً بیانگر آخرین مالک ملک و همچنین شرایط معامله انجام شده بین خریدار و فروشنده است.
موارد طرح دعوای ابطال سند رسمی انتقال ملک
دعوی ابطال سند رسمی انتقال ممکن است به یکی از دو دلیل زیر مطرح شود:
1- مورد اول زمانی است که سند رسمی مطابق تشریفات قانونی مربوط به ثبت اسناد رسمی تنظیم و ثبت نشده باشد. در این صورت هر یک از طرفین میتوانند با اثبات این موضوع در دادگاه نسبت به ابطال سند رسمی انتقال ملک اقدام نمایند. ابطال سند رسمی انتقال هیچگونه خللی به سند رسمی ملک و مالکیت مالکین قبل از آن وارد نمیآورد و صرفاً موجب ابطال سند رسمی که موضوع آن معامله بین خریدار و فروشنده بوده است، میگردد.
2- مورد دوم زمانی است که اساس معامله موضوع سند به جهات قانونی باطل باشد. شرایط اساسی صحت معاملات در ماده 190 قانون مدنی شمرده شده است. این شرایط عبارت اند از: وجود قصد و رضا، اهلیت طرفین، مشروعیت جهت معامله و مشخص بودن مورد معامله.
بنابراین چنانچه فقدان یکی از شرایط مذکور اثبات شود معامله باطل است و با اثبات بطلان معامله میتوان تقاضای ابطال سند رسمی انتقال را در دادگاه مطرح نمود. دقت کنید در دادخواست باید شماره و تاریخ سند و دفترخانهای که سند انتقال در آن دفترخانه تنظیم شده را ذکر کنید و در صورتی که تصویری از سند در اختیار دارید ضمیمه دادخواست کنید و در غیر اینصورت تقاضای استعلام آن را از دفترخانه بنمایید.
دادگاه صالح برای رسیدگی به این دعوا
هنگامی که قصد طرح دعوای ابطال سند رسمی انتقال ملک را دارید میبایست قواعد مربوط به صلاحیت ذاتی و محلی (نسبی) دادگاه ها را رعایت نمایید. مطابق با این قواعد، دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای ابطال سند رسمی انتقال ملک، دادگاه حقوقی محل وقوع ملک میباشد. لازم به ذکر است پیش از مراجعه به دادگاه میبایست دادخواست مربوطه را تنظیم و به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نمایید.
دفاتر خدمات قضایی دادخواست شما را به دادگاه ارسال مینماییند. پس از ارسال دادخواست به دادگاه در صورتی که دادخواست دارای شرایط قانونی لازم باشد، وقت رسیدگی از طریق سامانه ثنا برای شما ارسال خواهد شد. در غیر این صورت ممکن است با قرار عدم استماع، ابطال دادخواست و غیره مواجه شوید. از این رو توصیه میشود پیش از طرح این دعوا در دادگاه به وکیل ملکی مراجعه نمایید.
پرسش و پاسخ مرتبط
آیا ابطال سند رسمی انتقال ملک ممکن است؟
در مواردی که در تنظیم سند رسمی انتقال شرایط قانونی مربوطه رعایت نگردد و همچنین در صورتی که معامله ی موضوع آن فاقد شرایط اساسی صحت معامله باشد، این سند قابل ابطال است.
میان سند مالکیت ملک و سند رسمی انتقال چه تفاوت هایی وجود دارد؟
سند مالکیت ملک صرفاً یک بار و آن هم پس از ثبت رسمی ملک در اداره ثبت محل وقوع ملک صادر میگردد. اما سند رسمی انتقال هر زمان که مالک قصد فروش ملک خود را داشته باشد توسط دفتر خانه اسناد رسمی صادر میشود.
ابطال سند رسمی انتقال ملک چه آثاری دارد؟
ابطال این سند فقط موجب ابطال سند رسمی که موضوع آن معامله بین خریدار و فروشنده بوده میگردد و تأثیری در سند مالکیت ملک ندارد.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین“