گرفتن مهریه یکی از موضوعات مهم و پرتکرار حقوق خانواده است که بسیاری از زوجها در پی یافتن راهحلهای مربوط به آن هستند. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین در رابطه با شیوههای گرفتن مهریه اطلاعات جامع و کاملی را در اختیار شما قرار میدهیم.
فهرست مطالب
گرفتن مهریه از طریق اجرای اسناد رسمی
برای گرفتن مهریه دو شیوه وجود دارد. نخستین شیوه جهت گرفتن مهریه، اقدام از طریق اداره اجرای ثبت است. ابتدا زوجه باید به دفتر ازدواج رسمی که در آن ازدواج نموده است، مراجعه نموده و درخواست صدور اجراییه برای مطالبه مهریه را نماید. زوجه با مدارک لازم به دفترخانه ای که عقد در آنجا ثبت شده می رود و پس از پرداخت هزینه اجراییه، مطالبه مهریه را به ثبت میرساند. اجراییه توسط دفاتر رسمی ازدواج که عقد در آن منعقد گردیده ابلاغ میشود و برای زوجین، ارسال میگردد. دفترخانه اظهاریهای برای زوج میفرستد تا ظرف ۱۰ روز به ادارهی اجرای ثبت مراجعه کرده و مالی برای پرداخت مهریه معرفی کند.
پس از مراجعه به دفاتر رسمی ازدواج و تشکیل پرونده اجرایی، پرونده به اجرای اسناد مربوطه ارجاع میشود و عملیات اجرایی ادامه یافته و اجرای ثبت در این راستا اقدام به اخذ استعلامات سه گانه مینماید. استعلامات سه گانه شامل استعلام از حساب های بانکی، استعلام از پلیس راهور برای خودرو، استعلام از سازمان ثبت اسناد و املاک برای شناسایی اموال غیرمنقول (املاک) هستند.
نکته مهم اینکه اقدام از طریق اجرای ثبت صرفا با هدف توقیف مال میباشد. یعنی اگر زوج مالی به نام خود نداشته باشد، از این طریق امکان جلب و بازداشت زوج وجود ندارد. البته همانطور که خواهیم گفت نیازی به رسیدگی قضایی نداشته و زودتر به نتیجه خواهد رسید.
گرفتن مهریه از طریق دادگاه
اقدام از طریق دادگاه دومین راه جهت گرفتن مهریه است. برای اقدام به مطالبه مهریه از طریق دادگاه می بایست به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنید و پس از تنظیم دادخواست آن را از طریق دفاتر خدمات قضایی به دادگاه خانواده ارسال کنید. کپی از صفحات اول و دوم عقد نامه، کپی از شناسنامه وکارت ملی زوجین باید ضمیمه دادخواست باشد. اگر به عقدنامه دسترسی ندارید می توانید با مراجعه به دفترخانه ازدواج مربوطه، رونوشتی از آن را تهیه نمایید.
اگر قصد دارید از معامله به قصد فرار از دین زوج جلوگیری کنید، حتما باید لیستی از اموال وی مانند شماره پلاک خودرویی که سندش به نام خودش است، یا شماره حساب بانکی که مبلغی در آن پس انداز نموده، یا شماره پلاک ثبتی خانه یا زمینی که به نام خودش را برای معرفی به دادگاه داشته باشید، تا در صورتی که نیاز به معرفی اموال زوج برای توقیف بود، مدارک کامل باشد. در این حالت و پس از تنظیم دادخواست برای مطالبه مهریه و ارایه آن به دادگاه پرونده و دادخواست توسط دفتر دادگاه بررسی می شود.
در صورتی که رییس دادگاه دستور تعیین وقت رسیدگی صادر کرد، دفتر دادگاه وقت رسیدگی صادر و به طرفین ابلاغ مینماید. حال باید منتظر ماند تا وقت رسیدگی به پرونده فرا برسد. با فرارسیدن وقت رسیدگی خواسته زوجه بررسی و حکم صادر میشود. این حکم از سوی طرفین قابل تجدید نظرخواهی میباشد. ضمن اینکه پس از قطعیت حکم، زوج میتواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه و تقسیط آن را به دادگاه تقدیم نماید.
تامین خواسته مهریه
چنانچه زوجه درخواست صدور قرار تامین خواسته داشته باشد باید مدارکی که در بالا ذکر کردیم را به دادگاه ارایه دهد و صدور قرار تامین خواسته را از دادگاه بخواهد. بدین واسطه پیش از صدور حکم نهایی و برای اینکه حقی از زوجه تضییع نگردد و زوج اموالش را برای فرار از پرداخت مهریه به دیگری منتقل نکند، به اندازه اصل مهریه یا معادل آن و یا حتی قسمتی از آن، از اموال زوج توقیف می شود. پس از معرفی اموال، دادگاه دستور توقیف اموال را می دهد و اجرای احکام اقدام به صدور نامه به مرجع مربوطه مانند پلیس راهور و ثبت املاک نموده و دستور توقیف مال را می دهد.
کدام روش بهتر است؟ دادگاه یا اجرای ثبت؟
هر یک از این دو روش برای گرفتن مهریه، نقاط قوت و ضعفی دارند و بهتر است با توجه به اموال قابل توقیف زوج و وضع مالی وی، قبل از هر اقدامی با وکیل خانواده مشورت کنید. به خاطر داشته باشید، در گرفتن مهریه این امکان وجود دارد که بخشی از مهریه را از طریق اجرای ثبت و بخشی دیگر را از طریق دادگاه مطالبه کنید.
در خصوص مقایسهی این دو روش میتوان گفت که سرعت فرآیند توقیف مال از طریق دادخواست تامین خواسته در دادگاه سریعتر است. اما نکتهی آن پرداخت ۳.۵ درصد هزینه دادرسی ثبت دادخواست مطالبه مهریه است. این مبلغ با توجه به میزان مقدار مهریهای که مطالبه میشود، مبلغ قابل توجهی است.
البته میتوان دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را همراه با دادخواست مطالبه مهریه، به دادگاه ارائه داد. اما اگر زوجه قصد ممنوع الخروج کردن شوهر را داشته باشد اقدام از طریق اجرای ثبت بسیار سریعتر از اقدام از طریق دادگاه خواهد بود. اگر هم زوج اموالی مانند املاک و ماشین برای توقیف دارد و این املاک جز مستثنیات دین نیست یا به طور خلاصه به کار و امرار معاش وی مربوط نمیشود، اقدام از طریق اداره اجرای ثبت، در کل سرعت بیشتری داشته و پیچیدگی و هزینهء کمتری خواهد داشت.
پرسش و پاسخ مرتبط
آیا زوج میتواند با وجود محکومیت، مهریه را نپردازد؟
پس از مطالبهی مهریه، زوج میتواند دادخواست اعسار بدهد و در صورت قبول درخواست وی پرداخت مهریه قسط بندی میشود.
بخشش مهریه قابل بازگشت است؟
غالبا بخشش مهریه قطعی است و در صورت بخشش، دیگر به هیچ وجه قابل مطالبه نمیباشد. البته در شرایطی رجوع از هبه ممکن است که باید با وکیل متخصص لاوین مشورت نمود.
هزینههای اجرایی مهریه در اجرای ثبت و دادگاه با چه کسی است؟
هزیـنههای دادرسی دادگاه را ابتدا زوجه میپردازد، اما در پایان میتواند از اموال زوج برداشت نماید. هزینههای اجرای ثبت نیز در پایان توسط اجرای ثبت از اموال زوج برداشت میشود. این هزینهها با توجه به خواستهی زوجه و میزان مهریهی معین در دادخواست محاسبه میگردد.
آیا بیش از 110 سکه را نمیتوان مطالبه کرد؟
اگر مهریه عندالمطالبه باشد و زوج اموالی برای توقیف نداشته باشد بهتر است دادخواست مطالبه مهریه تا ۱۱۰ سکه به دادگاه تقدیم شود. براساس قانون جدید مهریه، زوجه تنها میتواند برای مطالبه تا سقف ۱۱۰ سکه حکم جلب زوج را بگیرد. و زوج در صورت نداشتن مال مازاد بر 110 سکه و ناتوانی در پرداخت، حبس نمیشود.
تامین خواسته مهریه چیست؟
زوجه میتواند برای جلوگیری از نقل و انتقال مال و فرار زوج از پرداخت مهریه با معرفی مال به دادگاه درخواست تأمین خواسته نماید. چون این خواسته مستند به سند رسمی ازدواج است، برای صدور تامنی خواسته نیازی به پرداخت خسارت احتمالی ندارد.
برای مطالبه مهریه به کجا باید دادخواست بدهیم؟
اگر مهریه سکه یا وجه نقد باشد، زوجه اختیار دارد در شهر محل سکونت خود و یا زوج طرح دعوا نماید. اما در صورتی که مهریه مال غیرمنقول (خانه و زمین) باشد، دادگاه صالح دادگاه محل وقوع ملک است.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین- ملیکا میرزایی”