شروع به جرم

به طور معمول تمام کسانی که تصمیم به ارتکاب جرم می­‌گیرند، موفق به انجام آن نمی­‌شوند. با وجود این، افراد مذکور، از این لحاظ که قصد ارتکاب جرم داشته­‌اند، قابل سرزنش هستند. از منظر رویکردهای جرم­ شناختی نیز، افرادی که قصد ارتکاب جرم را دارند، فارغ از آن­که موفق به انجام آن شوند یا خیر، ضرورت دارد که مشمول پاسخ­‌های نظام رسمی قرار گیرند. در همین راستا، به طور معمول شروع به جرم، با وجود سایر شرایط در تمام نظام‌­های قانون­گذاری جرم تلقی می‌شود. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین این موضوع را مورد بررسی قرار خواهیم داد. پیشنهاد می‌شود این نوشتار را تا پایان مطالعه کنید.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

درخواست مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

شروع به جرم چیست؟

طبق ماده 122 قانون مجازات اسلامی، هر کس قصد ارتکاب جرمی کرده و شروع به اجرای آن نماید، لکن به واسطه عامل خارج از اراده او قصدش معلق بماند، مرتکب شروع به جرم شده است.

با توجه به تعریف بالا، شروع به جرایم شرایطی دارد:

1- قصد مجرمانه:

بنابراین، در جرایم غیرعمدی این موضوع محقق نخواهد شد.

2- مرتکب شروع به اجرا نماید:

 بنابراین اگر کسی فقط مقدمات جرم را فراهم کند و وارد حوزه اجرایی نشود، مرتکب شروع به جرم نشده است. چنان­که در ماده 123 قانون مجازات اسلامی تصریح شده است، مجرد قصد ارتکاب جرم و یا عملیات و اقداماتی که فقط مقدمه جرم است و ارتباط مستقیم با وقوع جرم ندارد، شروع به جرم نیست. بنابراین از این حیث قابل مجازات نمی‌باشد. برای مثال اگر شخصی طنابی را برای بالا رفتن از دیوار منزل دیگری و سرقت از منزل او خریداری نماید اما هیچ اقدامی را در راستای سرقت انجام ندهد، از این حیث قابل مجازات نیست.

3- به واسطه عامل خارج از اراده مرتکب قصدش معلق بماند:

به عبارت دیگر، اگر مرتکب خودش از شروع به انجام جنایت مورد نظر انصراف دهد، طبق ماده 124 قانون مجازات اسلامی، به اتهام شروع به آن جنایت تعقیب نمی‌شود. لکن اگر همان مقدار رفتاری که مرتکب شده است جرم باشد به مجازات آن محکوم می‌شود.

قابل ذکر است که طبق تبصره ماده 122 قانون مذکور، هرگاه رفتار ارتکابی، ارتباط مستقیم با ارتکاب جرم داشته، لکن به جهات مادی که مرتکب از آن‌ها بی اطلاع بوده وقوع جرم غیرممکن باشد، اقدام انجام شده در حکم شروع به جرم است.

مجازات شروع به جرم

مجازات این موضوع در مصادیق مختلف به شرح زیر می­‌باشد:

الف- در جرائمی که مجازات قانونی آن‌ها سلب حیات، حبس دائم یا حبس تعزیری درجه یک تا سه است:

 حبس تعزیری درجه چهار؛

ب- در جرائمی که مجازات قانونی آن‌ها قطع عضو یا حبس تعزیری درجه چهار است:

حبس تعزیری درجه پنج؛

ج- در جرائمی که مجازات قانونی آن‌ها شلاق حدی یا حبس تعزیری درجه پنج است:

حبس تعزیری یا شلاق یا جزای نقدی درجه شش.

با توجه به آن­چه آمد، غیر از جرایمی که در بالا ذکر شد، این موضوع در سایر جرایم مجازات ندارد. به عنوان مثال شروع به جرایم تعزیری درجه 6، 7 و 8 و همچنین شروع به جرایمی که مجازات آن شلاق تعزیری است، مجازات ندارد.

شروع به جرم در جرایم مطلق

در رابطه با این موضوع در جرم مطلق حقوق­دانان اختلاف نظر دارند. برخی بر این باورند که با توجه به این­که در جرایم مطلق صرف ارتکاب عنصر مادی سبب تحقق کامل جرم می­‌شود، بنابراین، نمی­‌توان تصور شروع به جرم در این موارد داشت. به عنوان مثال در جرم تهدید که جرمی مطلق است، صرف آغاز عملیات اجرایی سبب تحقق امکان کامل جرم می‌شود.

اما در مصادیقی دیگر از جرایم مطلق می­‌توان امکان این موضوع را متصور شد. به عنوان مثال در جرم رشا (رشوه دادن) زمانی که فرد در پی آن است که پولی را به کارمند بدهد اما در همین حین و قبل از کامل شدن عملیات اجرایی دستگیر شود، با وجود سایر شرایط می‌­توان گفت که مرتکب شروع به جرم شده است.

شروع به جرم با ترک فعل

مطابق با قانون مجازات اسلامی ترک فعل نیز می‌تواند منجر به وقوع جرم گردد. حال پرسشی که با آن مواجه می‌شویم این است که آیا شروع به جرم با ترک فعل محقق می­‌شود؟

به طور کلی باید به صورت مصداقی در هر پرونده موضوع را بررسی کرد اما امکان تحقق این موضوع با ترک فعل نیز وجود دارد. به عنوان مثال فردی که مسئول نگهداری از دیگری است، اگر به قصد ارتکاب جنایت، مسئولیت­های خود را رها کند، با وجود سایر شرایط می­‌تواند به شروع به جنایتی که قصد آن را دارد، محکوم شود.

در نظر داشته باشید، امکان ارتباط آسان و فوری با وکیل کیفری از طریق سایت گروه حقوقی لاوین فراهم شده است. به سایت گروه حقوقی لاوین وارد شوید و خدمات حقوقی را با کیفیتی متفاوت دریافت نمایید.

پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین“