معاونت در جرم

از منظر رویکردهای جنایی، علاوه بر مرتکبان اصلی جرم، افرادی که زمینه­‌های امکان ارتکاب جرم را فراهم می­‌کنند نیز باید مورد تعقیب قرار گیرند. زیرا این افراد، اگرچه به صورت مستقیم در وقوع جرم مشارکت نداشته­‌اند، اما از یک سو حالت خطرناک خود را نشان داده‌­اند و از سوی دیگر رفتارهای آن‌­ها سرزنش اجتماعی را نیز در پی دارد. در همین راستا، «معاونت در جرم» یکی از مصادیقی است که در تمام نظام­‌های حقوقی مورد توجه قرار گرفته است. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین ضمن ارائه تعریفی از معاونت در جرم، به ذکر مصادیق و همچنین شرایط تحقق و مجازات معاونت در جرایم خواهیم پرداخت. تا پایان این نوشتار با ما همراه باشید.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

ثبت نام وکلا

معاونت در جرم چیست؟

منظور از معاونت در جرم آن است که فردی بدون آن­ که خود مرتکب جرم شود، به نوعی امکان وقوع آن را فراهم کند. البته چگونگی فراهم کردن امکان تحقق جرم اهمیت دارد. زیرا مصادیق آن به صورت حصری در قانون مشخص شده­‌اند. برای مثال اگر شخصی اسلحه‌ای را خریداری نماید و آن را به برادر خود بدهد و او را تحریک نماید که مرتکب جرم قتل شود، در صورت ارتکاب قتل، وی به دلیل معاونت در قتل مجازات خواهد شد. در نظر داشته باشید که شرکت در جرم با معاونت در آن متفاوت است.

مصادیق معاونت در جرم

طبق ماده 126 اشخاص زیر معاون جرم محسوب می‌شوند:

الف- هرکس دیگری را ترغیب، تهدید، تطمیع، یا تحریک به ارتکاب جرم کند یا با دسیسه یا فریب یا سوءاستفاده از قدرت، موجب وقوع جرم گردد.

ب- هرکس وسایل ارتکاب جرم را بسازد یا تهیه کند یا طریق ارتکاب جرم را به مرتکب ارائه دهد.

ج- هرکس وقوع جرم را تسهیل کند.

باید به این نکته توجه داشت که بر اساس ماده 128 قانون مجازات اسلامی هرکس از فرد نابالغ برای ارتکاب جرم استفاده نماید، خود مرتکب جرم محسوب می‌شود نه معاون. همچنین وی به دلیل سواستفاده از فرد نابالغ به حداکثر مجازات قانونی همان جرم محکوم خواهد شد.

شرایط تحقق معاونت در جرم

برای تحقق معاونت در جرایم سه شرط می‌بایست احراز شود. این سه شرط عبارت‌اند از:

1- جرم اصلی واقع شود، یا حداقل شروع به آن محقق شود:

به عنوان مثال اگر فردی دیگری را ترغیب به ارتکاب جرم کلاهبرداری نماید، در صورتی معاون تلقی خواهد شد که یا کلاهبرداری به صورت تمام و کمال انجام شود یا این­که مرتکب وارد عملیات اجرایی شود و شروع به کلاهبرداری نماید. البته باید به این نکته توجه داشت که بر اساس ماده 129، هرگاه در ارتکاب رفتار مجرمانه، مرتکب به جهتی از جهات شخصی مانند صغیر یا مجنون بودن، قابل تعقیب نباشد یا تعقیب یا اجرای مجازات او به جهتی از این جهات، متوقف شود، تأثیری در تعقیب و مجازات معاون جرم ندارد.

2- وحدت قصد بین رفتار معاون و مرتکب جرم:

قابل ذکر است که طبق تبصره ماده 126 قانون مجازات اسلامی، چنانچه مرتکب جرم، جرمی شدیدتر از آنچه مقصود معاون بوده است مرتکب شود، معاون به مجازات معاونت در بزه خفیف‌­تر محکوم می‌شود. به عنوان مثال اگر کسی زمینه ارتکاب سرقت را فراهم کند، اما مرتکب حین سرقت، قتلی انجام دهد، معاون به معاونت در سرقت محکوم می‌شود نه معاونت در قتل.

3- تقدم یا تقارن (همزمانی) زمانی میان فعل مرتکب و عمل معاون.

شرط تحقق معاونت در وقوع جرایم، تقدم یا تقارن (همزمانی) زمانی میان فعل مرتکب و عمل معاون است. برای مثال اگر کسی پس از وقوع جرمی، آثار آن را از میان بردارد، معاونت در جرم محقق نمی‌شود. زیرا عمل او باید پیش از ارتکاب یا همزمان با ارتکاب جرم انجام شود.

مجازات معاونت در جرم

بر اساس ماده 127 قانون مجازات اسلامی در صورتی‌ که در شرع، مجازات دیگری برای معاون تعیین نشده باشد، مجازات وی به شرح زیر است:

الف- در جرایمی که مجازات قانونی آن‌ها سلب حیات یا حبس دائم است: حبس تعزیری درجه دو یا سه.

ب- در سرقت حدی و قطع عمدی عضو: حبس تعزیری درجه پنج یا شش.

ج- در جرایمی که مجازات قانونی آن‌ها شلاق حدی است: سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش

د- در جرایم موجب تعزیر: یک تا دو درجه پایینتر از مجازات جرم ارتکابی. در این خصوص می‌بایست توجه نمود که مجازات معاون از نوع مجازات قانونی جرم ارتکابی است مگر در مورد:

1- مصادره اموال که مجازات معاون جزای نقدی درجه چهار است.

2- انفصال دائم که مجازات معاون جزای نقدی درجه شش است.

3- انتشار حکم محکومیت که مجازات معاون جزای نقدی هفت است.

در نظر داشته باشید، امکان ارتباط آسان و فوری با وکیل کیفری از طریق سایت گروه حقوقی لاوین فراهم شده است. به سایت گروه حقوقی لاوین وارد شوید و خدمات حقوقی را با کیفیتی متفاوت دریافت نمایید.

پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین“