مطالبه مهریه با تقدیم دادخواست به دادگاه انجام میشود. بنابراین هنگامی که زوجه قصد مطالبه آن را دارد، میبایست دادخواست خود را تنظیم و آن را از طریق دفاتر خدمات قضایی به دادگاه ارائه نماید. در این نوشتار از سایت حقوقی لاوین در رابطه با موضوع مطالبه مهریه مطالب مفید و کاربردی را به شما ارائه خواهیم داد.
فهرست مطالب
مشخصات مهریه
برای آن که بتوان مالی را به عنوان مهریه تعیین نمود، آن مال باید دارای شرایطی باشد. در غیر این صورت، مهریه باطل و مهرالمثل جایگزین آن میشود. برای تعیین مهرالمثل، دادگاه وضعیت زن را از حیث شرافت خانوادگی، عرف و مهریه اقوام او، مد نظر قرار خواهد داد.
مشخصات مهریه عبارتاند از:
1– مالیت داشته باشد:
یعنی دراری ارزش مالی باشد. اگر مهریه مالیت نداشته باشد، مانند بال مگس یا بال پروانه، باطل است و دادگاه مهرالمثل تعیین خواهد کرد؛
2- قابل تملک باشد:
تعیین مواردی مانند دست و پای داماد برای مهریه به دیل اینکه قابل تملک نیست، باطل است و دادگاه مهرالمثل تعیین خواهد کرد؛
3- معلوم باشد:
مهریه باید معلوم باشد. بنابرین زوج نمیتواند آپارتمانی را که قرار است در آینده خریداری نماید را به عنوان مهریه تعیین کند. زیرا در این صورت مهریه معلوم نیست. در واقع اگر مهریه معلوم نباشد، باطل است و دادگاه مهرالمثل تعیین خواهد کرد؛
4- انجام دادن کاری که دارای منفعت عقلایی و مشروع باشد:
مهریه میتواند انجام کاری باشد که دارای منفعت عقلایی و مشروع است. از جمله از این کارها میتوان به حفظ قرآن، ساخت مدرسه، بردن زوجه به سفر زیازتی و غیره اشاره نمود.
5- مالکیت زوج بر مهریه:
مالی که برای مهریه تعیین میشود باید در مالکیت زوج باشد. اگر این مال در مالکیت شخص دیگری مانند پدر زوج است، رضایت او شرط صحیح بودن مهریه است.
میزان مهریه
در رابطه با این موضوع در قانون حداقل و حداکثری مشخص نشده است. در واقع میزان مهریه همان است که در عقدنامه ذکر شده است. لازم به ذکر است که میزان مهریه را نمیتوان پس از عقد افزایش داد اما زن میتواند تمام یا بخشی از آن را اصطلاحاً ببخشد. به عبارت دیگر زوجه میتواند ذمّه زوج را نسبت به تمام یا بخشی از مهریه ابراء کند.
زمان پرداخت مهریه
زمان پرداخت مهریه میتواند:
عندالمطالبه باشد: یعنی در اختیار زوجه باشد و هر گلاه او مطالبه کند، زوج باید پرداخت نماید.
عندالاستطاعه باشد: در این صورت زوج زمانی باید مهر را پرداخت نماید که زوجه تمکن مالی او را نزد دادگاه اثبات نماید.
حال باشد: در این صورت زوج باید به محض انعقاد عقد ازدواج، مهر را پرداخت نماید.
مؤجل باشد: منظور از مؤجل بودن این است که برای پرداخت مهر تاریخ مشخصی تعیین شود، برای مثال 1/1/1403. در این صورت زوج باید در این تاریخ مَهر را پرداخت کند.
حبس مرد برای گرفتن مهریه
امکان حبس مَرد برای گرفتن مهریه فقط تا میزان 110 سکه بهار آزادی یا معادل آن وجود دارد. برای مثال اگر میزان مهریه 1000 سکه بهار آزادی باشد، زوجه میتواند فقط برای دریافت 110 سکه از دادگاه تقاضای حبس همسر خود را نماید. البته دادگاه در صورتی حکم به حبس زوج را صادر میکند که زوجه تمکن مالی او را اثبات نماید؛ در غیر این صورت حتی بابت 110 سکه نیز دادگاه حکم به حبس زوج را صادر نخواهد کرد.
تأثیر طلاق بر مهریه
1- اگر طلاق قبل از مباشرت انجام شود:
در این صورت زوجه میتواند نصف مهریه را مطالبه کند و اگر مهریه تعیین نشده باشد، او میتواند مهرالمتعه را دریافت نماید. برای تعیین مهرالمتعه، وضعیت زوج از نظر ثروت و فقر مدنظر قرار خواهد گرفت.
2- اگر طلاق بعد از مباشرت صورت بپذیرد:
زوجه میتواند تمام مهریه را مطالبه کند و در صورتی که مهریه تعیین نشده باشد، زوجه میتواند مهرالمثل را مطالبه کند.
3- تأثیر فوت یکی از زوجین بر مهریه:
الف- اگر فوت قبل از مباشرت اتفاق بیفتد: زوجه میتواند تمام مهریه را دریافت کند و اگر مهر تعیین نشده باشد، به زوجه مهریه تعلق نخواهد گرفت.
ب- اگر فوت بعد از مباشرت اتفاق بیفتد: زوجه میتواند تمام مهریه را دریافت کند و اگر مهر تعیین نشده باشد، او میتواند مهرامثل را مطالبه کند.
دادگاه صالح جهت مطالبه
ماده 12 قانون حمایت از خانواده در خصوص دادگاه صالح جهت گرفتن مهریه است. این ماده بیان میدارد: «در دعاوی و امور خانوادگی مربوط به زوجین، زوجه میتواند در دادگاه محل اقامت خوانده یا محل سکونت خود اقامه دعوی کند مگر در موردی که خواسته، مطالبه مهریه غیرمنقول باشد». مطابق این ماده برای مطالبه مهریه دادگاههای زیر صالح به رسیدگی هستند:
– الف: دادگاه خانواده محل سکونت زوجه یا دادگاه خانواده محل اقامت زوج به انتخاب زوجه؛
-ب: اگر مهریه مال غیرمنقول مانند آپارتمان و ملک باشد، در این صورت دادگاه خانوادهای صالح به رسیدگی است که مال غیر منقول در حوزه آن است؛
-ج: اگر مهریه مال غیر منقولی باشد که توسط شخص ثالثی تعهد شده باشد، برای مثال اگر مهریه یک دستگاه آپارتمان باشد که پدر زوج متعهد به انتقال آن شده باشد، دادگاه صالح، دادگاه حقوقی محل وقوع مال غیر منقول است. این موضوع در رأی وحدت رویه شماره ۸۲۹ هیات عمومی دیوان عالی کشور آمده است. مطابق با این رأی، دعوای زوجه به طرفیت متعهد ثالث مبنی بر «الزام به تنظیم سند رسمی مال غیرمنقول موضوع مهریه» که زوج طرف دعوا نیست، از صلاحیت دادگاه خانواده به عنوان یک مرجع اختصاصی و دارای صلاحیت استثنایی، خارج است و مطابق اصل عام صلاحیت محاکم، در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی محل ملک میباشد.
در پایان توصیه میشود اگر در رابطه با موضوع مطالبه مهریه نیاز به مشاوره حقوقی آنلاین با وکیل خانواده دارید، به سایت گروه حقوقی لاوین وارد شوید. همچنین میتوانید جهت مشاوره حقوقی حضوری یا ارجاع پرونده به وکیل دادگستری با دفتر گروه حقوقی لاوین تماس بگیرید. وکلای متخصص ما در دپارتمان حقوق خانواده و امور حِسبی آماده ارائه خدمات حقوقی با کیفیتی متفاوت در این رابطه به شما میباشند.
پرسش و پاسخ مرتبط
دادگاه صالح برای تقدیم دادخواست مطالبه مهریه کدام دادگاه است؟
برای مطالبه مهریه زوجه میتواند در دادگاه خانواده محل سکونت خود یا دادگاه خانواده محل اقامت همسر خود طرح دعوا کند مگر آن که مهریه یک مال غیرمنقول مانند یک دستگاه آپارتمان باشد که در این صورت دادگاه صالح، دادگاه خانواده محل وقوع مال غیر منقول است. شیان ذکر است که اگر مهریه مال غیر منقول باشد و شخص ثالثی آن را تعهد نموده باشد، رسیدگی به این دعوا در صلاحیت دادگاه حقوقی محل وقوع مال غیر منقول است.
آیا برای دریافت مهریه امکان حبس زوج وجود دارد؟
اگر زوجه تمکن مالی زوج را اثبات نماید به میزان 110 سکه بهار آزادی یا معادل آن امکان حبس زوج وجود دارد اما به میزان بیش از آن در هیچ صورتی امکان حبس زوج وجود ندارد.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”