وکیل قراردادهای پیمانکاری میتواند از مرحله مذاکرات پیش قراردادی تا انعقاد قرارداد و همچنین نظارت بر اجرای صحیح مفاد قرارداد در کنار شما باشد.
دپارتمان حقوق انرژی (نفت، گاز و پتروشیمی) گروه حقوقی لاوین متشکل از وکلای متخصص در قراردادهای پیمانکاری، آماده ارائه خدمات تخصصی حقوقی میباشد. اگر نیاز به مشاوره حقوقی آنلاین با وکلای قراردادهای پیمانکاری دارید، به اپلیکیشن حقوقی لاوین وارد شوید. همچنین میتوانید جهت مشاوره حقوقی حضوری یا ارجاع پرونده به وکیل قراردادهای پیمانکاری با دفتر گروه حقوقی لاوین تماس بگیرید.
فهرست مطالب
وکیل قراردادهای پیمانکاری
یکی از عناوین بسیار پرکاربرد در حوزه قراردادها، قراردادهای پیمانکاری است. قراردادهای پیمانکاری با توجه به موضوع قرارداد از تنوع زیادی برخوردار میباشند. وکیل قراردادهای پیمانکاری در گام نخست باید تخصص کامل در خصوص شیوه نگارش قرارداد و اصول عمومی مربوط به قراردادها داشته باشد. در گام دوم وی باید آشنایی نسبتاً کاملی به حوزه فعالیت مربوط به موضوع قرارداد داشته باشد. برای مثال اگر قرارداد پیمانکاری مربوط به حوزه آب و فاضلاب است وکیل باید آشنایی کامل با روند کار در این حوزه و همچنین ریسکهایی که طرفین قرارداد را تهدید میکند داشته باشد تا بتواند قراردادی جامع و کامل تنظیم نماید.
برای تنظیم قراردادهای پیمانکاری ضرورت دارد با وکیل متخصص قراردادهای پیمانکاری مشورت نمایید. وکلای متخصص ما در گروه حقوقی لاوین آماده ارائه خدمات مورد نیاز شما در این خصوص میباشند.
انواع قرارداد های پیمانکاری
قراردادهای پیمانکاری از تنوع بسیار زیادی برخوردار هستند. در ادامه عناوین مهمترین آنها به اختصار شرح داده خواهد شد:
۱- قراردادهای پیمانکاری مبتنی بر فهرست بها
سازمان مدیریت و برنامهریزی فهرستی را تهیه و تدوین نموده است که در این فهرست ریز قیمت کارهای پیمانکاری در رشتههای مختلف مشخص شده است که با توجه به تورم هر ساله ضرایبی به این نرخ ها افزوده میشود. در قراردادهای پیمانکاری بر اساس فهرست بها، قیمتها مشخص نشده و به این فهرست ارجاع داده خواهد شد. بنابراین زمانی که کار انجام میشود، مقادیر کار مشخص و با توجه به نرخ فهرست بها قیمت کار تعیین میگردد.
نکته مهم در قراردادهای فهرست بها این است که قبل از انعقاد قرارداد ضرورت دارد پیمانکار آگاهی کامل از فهرست بها و نحوه محاسبه آن در مقادیر کار داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است متحمل ضرر و خسارت گردد. نکته دیگر این است که باید توجه نمود که در چه پروژههایی و با چه کیفیتی از این روش قراردادی استفاده کرد.
۲- قرارداد پیمان مدیریت
در این نوع قراردادها مبلغ قرارداد بر اساس درصدی از حجم کار مشخص میشود. پرداخت کلیه هزینهها به عهده کارفرماست و پیمانکار بر اساس هزینهها، صورت وضعیت را برای کارفرما صادر میکند و درصدی از مبلغ صورت وضعیت به عنوان حقالزحمه پیمانکار محاسبه میگردد. بنابراین در این نوع قرارداد برای پیمانکار چندان قیمت تمام شده و همچنین کیفیت کار مهم نیست و بالعکس کارفرماست که باید در این خصوص دقت کافی داشته باشد.
معمولاً از این روش در مواردی استفاده می شود که کارفرما با توجه به نقشهها جزئیات کامل کار را از حیث کمی و کیفی مشخص نموده است و پیمانکار امکان تخطی از آن را ندارد.
۳- قرارداد بر اساس قیمت ثابت (Lump Sum)
در این نوع قرارداد با توجه به حجم کار و کیفیت کار و خلاصه تمام جزئیاتی که برای انجام آن مشخص شده است یک قیمت ثابت و مشخصی برای اجرای کار مشخص میشود و پیمانکار مکلف است که کار را با قیمت مشخص شده در قرارداد به اتمام برساند.
نکته مهم در مورد این قراردادها این است که جزئیات کار اعم از نقشه ها و مصالح باید به طور دقیق مشخص باشد تا کاهش یا افزایش کار مشخص گردد و از طرفی بدون مشخص بودن کامل جزئیات کار برای پیمانکار امکان ارائه پیشنهاد قیمت ثابت وجود ندارد.
۴- قرارداد کلید در دست (Turn-Key)
به این نوع قرارداد، طراحی ساخت نیز گفته میشود. در این نوع قراردادها وظیفه پیمانکار شامل هر دو مرحله طراحی و ساخت است؛ به عبارت دیگر مسئولیت کامل طراحی و ساخت به عهده پیمانکار میباشد و در نتیجه کلیه مسئولیتهای مربوط به پروژه به عهده او است. از این رو اگر نقص یا عیبی در پروژه حادث شود، چه مربوط به مرحله طراحی باشد و چه مربوط به مرحله اجرا، به عهده پیمانکار میباشد.
در این نوع قراردادها نقش پیمانکار بسیار مهم است؛ بنابراین در انتخاب آن باید دقت بسیار زیادی به عمل آید. از این رو کارفرما در مرحله مناقصه دقت زیادی را معمول میدارد تا از قابلیتهای پیمانکار و کیفیت طرحها اطمینان حاصل نماید.
۵- قرارداد احداث، بهرهبرداری، انتقال (BOT)
این روش قراردادی بالاخص در سرمایهگذاریهای بینالمللی و در مورد تأسیسات زیربنایی امروزه بسیار کابرد دارد. در این روش شرکت پیمانکار ساخت پروژه را عهدهدار میشود و با هزینه خود نسبت به ساخت پروژه اقدام مینماید. در مقابل بهرهبرداری از پروژه برای مدت معینی به پیمانکار اختصاص پیدا میکند. به عبارت دیگر هزینههای پروژه از محل درآمد پروژه در مدت معین تأمین میگردد، در پایان دوره بهرهبرداری، پیمانکار پروژه را به کارفرما تحویل مینماید.
در این موارد معمولاً پیمانکار یک شرکت پروژه تأسیس مینماید؛ یعنی شرکتی که موضوع آن ساخت پروژه و بهرهبرداری از آن است. این شرکت پروژه میتواند از روشهای معمول برای تأمین مالی پروژه استفاده نماید. نهایتاً باید در پایان مدت بهرهبرداری کلیه منابع مالی استفاده شده تسویه و سهام شرکت به کارفرما منتقل و پروژه تحویل کارفرما گردد.
۶- قراردادهای پیمانکاری EP و EPC
بخش بزرگی از قراردادهای پیمانکاری را قراردادهای طراحی، تأمین تجهیزات یا EP و طراحی، تأمین تجهیزات، ساخت یا EPC شامل میشوند. در قراردادهای EP مسئولیت اجرای عملیات ساختمانی به عهده کارفرماست و پیمانکار صرفاً نسبت به طراحی و تأمین تجهیزات مورد نیاز اقدام مینماید؛ اما در قراردادهای EPC علاوه بر طراحی و تأمین تجهیزات مرحله ساخت نیز به عهده پیمانکار است.
امروزه یکی از روشهای بسیار متداول در قراردادهای پیمانکاری قراردادهای EPC میباشد؛ چرا که در این قراردادها مسئولیت کامل به پیمانکار منتقل میگردد و معمولاً سریعترین روش اجرای پروژه بوده و برای کارفرما صرفهجویی در هزینه و زمان را در پی دارد. شایان ذکر است در قراردادهای EPC پیمانکار از آزادی عمل مناسبی در خصوص انتخاب تجهیزات و شیوه های اجرای پروژه برخوردار میباشد.
انجام پروژه ها در روش مذکور شامل سه مرحله است که عبارتاند از:
الف: طراحی که در این مرحله نقشههای پروژه آماده شده و تجهیزات مورد نیاز به طور کامل مشخص خواهد شد؛
ب: این مرحله خرید تجهیزات است که کلیه اقلام مورد نیاز برای پروژه که در مرحله اول مشخص شده است، خریداری و آماده سازی میگردد؛
ج: این مرحله ساخت یا همان نصب تجهیزات است.
شرایط عمومی پیمان
زمانی که متن یک قرارداد تنظیم میشود، شروط مندرج در قرارداد شامل دو بخش است:
بخش اول شروط عمومی است که در همه قراردادها معمولاً یکسان است و ضرورت دارد پیش بینی شود؛
و بخش دوم شروطی که مختص به قرارداد حاضر یعنی همان قراردادی که تنظیم میشود، است.
شرایط عمومی پیمان همان شرایط عمومی مربوط به قراردادهای پیمانکاری است. این شرایط به عنوان یک پیش نویس از پیش آماده شده مورد استفاده در قراردادهای پیمانکاری، عمدتاً دولتی، قرار میگیرد. در این زمینه بدون اینکه طرفین وقت خود را به بحث در مورد چگونگی شرایط عمومی اختصاص دهند، به این نمونه از پیش تعیین شده ارجاع میدهند. برای مطالعه اخرین نمونه شرایط عمومی پیمان روی این لینک کلیک نمایید.
اصول مهم در قراردادهای پیمانکاری
برای تنظیم قراردادهای پیمانکاری ضرورت دارد به صورت موردی، موضوع توسط وکیل متخصص بررسی و تنظیم شود. با این وجود بعضی نکات در تنظیم این نوع قرارداد از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. این نکات عبارتاند از:
الف- انتخاب شکل قرارداد از بین انواع قراردادهای پیمانکاری
در بند دوم نوشته حاضر بخشی از انواع قرارداد پیمانکاری را توضیح دادیم. باید با توجه به ماهیت کار و شکل انجام آن بررسی نمود که کدام یک از اشکال قرارداد پیمانکاری برای کار مورد بحث ما مناسب است و آنگاه پس از انتخاب نوع قرارداد در تنظیم جزئیات و مفاد قرارداد دقت نمود؛
ب- برنامه زمانبندی قرارداد
از بزرگترین موضوعات در قراردادهای پیمانکاری جدول زمانبندی اجرای کار است. این جدول باید به درستی تنظیم شود و از طرفی ضمانت اجرای تأخیر در هر مورد نیز به طور وضوح مشخص گردد؛
ج- موضوع قرارداد
موضوع قرارداد پیمانکاری باید با جزئیات به طور کامل مشخص گردد. عدم دقت در این بخش میتواند باعث اختلاف و تغییر در حجم کارهای موضوع قرارداد گردد. معمولاً نقشهها و فهرست مصالح و تجهیزات طی اسناد جداگانه تهیه و ضمیمه قرارداد میگردد که این ضمائم باید به امضاء طرفین قرارداد برسد؛
د- ضمانت اجرای تعهدات و ضمانتنامه بانکی
از موضوعات بسیار مهم دیگر این است که ضمانت عدم اجرای تعهدات و همچنین ضمانت اجرای تأخیر در انجام تعهدات و همچنین حسن انجام تعهدات به طور کامل مشخص گردد. همچنین در مواردی که ضمانتنامه بانکی به کارفرما تحویل داده شده است، مواردی که کارفرما حق استفاده از ضمانتنامه بانکی را دارد به طور مشروح و دقیق در قرارداد مشخص شود؛
ه- مرجع حل اختلاف
از آنجا که موضوعات قراردادهای پیمانکاری عمدتاً تخصصی است، برای رسیدگی به اختلافات ضرورت دارد علل و عوامل بسیار متفاوتی مورد بررسی قرار گیرد. در این خصوص باید توجه داشت که چناچه شرط داوری در قرارداد پیشبینی شود، داور میبایست از بین افراد متخصص که علاوه بر اطلاعات و دانش فنی، از دانش حقوقی نیز بهره میبرند، انتخاب شود؛
و- فسخ و انحلال قرارداد
از موارد مهم دیگر شرایط فسخ و انحلال قرارداد است. در این خصوص مواردی چون:
کارفرما در چه شرایطی میتواند قرارداد را فسخ نماید؟ یا در چه شرایطی حق فسخ به پیمانکار داده می شود؟ باید در قرارداد به طور صریح و دقیق مشخص شود و همچنین شرایط و تعهدات هر یک از طرفین در صورت فسخ قرارداد از سوی یکی از طرفین قرارداد مشخص گردد.
در پایان توصیه میشود از آنجایی که تنظیم قراردادهای پیمانکاری مستلزم دانش و تجربه و تخصص ویژه در این خصوص میباشد به وکلای متخصص ما در گروه حقوقی لاوین مراجعه نمایید. وکلای متخصص ما در گروه حقوقی لاوین آمادگی دارد تا متناسب با شرایط و خواستههای شما در تمام مراحل مربوط به مناقصه، مذاکره و تنظیم قرارداد شما را همراهی نمایند.
پرسش و پاسخ مرتبط
وکیل قراردادهای پیمانکاری کیست؟
وکیل قراردادهای پیمانکاری وکیلی است که دارای تخصص کامل در شیوه نگارش قراردادهای پیمانکاری و اصول مربوط به آن است. همچنین وی آشنایی نسبتاً کاملی به حوزه فعالیت موضوع قرارداد پیمانکاری دارد.
انواع قراردادهای پیمانکاری کدام است؟
قراردادهای پیمانکاری انواع زیادی دارند که مهمترین آنها عبارتاند از:
الف- قراردادهای پیمانکاری مبتنی بر فهرست بها؛
ب- قرارداد پیمان مدیریت؛
ج- قرارداد بر اساس قیمت ثابت (Lump Sum)؛
د- قرارداد کلید در دست (Turn-Key)؛
ه- قرارداد احداث، بهرهبرداری، انتقال (BOT)؛
و- قراردادهای پیمانکاری EP و EPC.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین“