تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت

قراردادهای مشارکت در ساخت، بستر حقوقی و فنی حائز اهمیتی هستند که سرنوشت یک پروژه ساختمانی را تعیین می‌کنند. یکی از مهم‌ترین بخش‌های این قراردادها، درج مشخصات فنی و برند مصالح مصرفی است که می‌تواند کیفیت نهایی بنا و همچنین حقوق مالک یا مالکان را تضمین کند. با تعیین دقیق نوع و درجه کیفی مصالح در قالب پیوست‌های قرارداد، طرفین قادر خواهند بود از تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت پیشگیری کنند.

باید توجه داشت استفاده از مواد غیراستاندارد یا نامرغوب، علاوه بر تحمیل هزینه‌های اضافی برای اصلاح سازه، ممکن است منجر به کاهش ارزش ساختمان، مخاطرات ایمنی و حتی ضرورت فسخ قرارداد شود. در چنین شرایطی، ضمانت اجراهایی مانند الزام به اصلاح یا پرداخت خسارت می‌تواند برای مالک کمک‌کننده باشد. در کنار این موارد، نظارت مستمر در روند ساخت‌وساز و حضور ناظر فنی، امکان کنترل کیفیت مصالح را فراهم کرده و از تخلفات احتمالی سازنده می‌کاهد.

 اهمیت درج مشخصات مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت

درج مشخصات مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت از اهمیت فراوانی برخوردار است. از این رو در بخشی از قرارداد مشارکت در ساخت یا پیوست­ های آن که تحت عنوان «لیست مشخصات فنی و مصالح مصرفی» یا عناوین مشابه آن نام دارد، معمولاً جزئیات مربوط به برندها، درجه کیفی و استانداردها درج می‌شود. مشخصات مصالح، ضمیمه لاینفک قرارداد بوده و تخلف از آن مستوجب ضمانت اجراست. 

 آثار و پیامدهای تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت

تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت آثار و پیامدهای زیر را به دنبال دارد:

1- کاهش ارزش بنا: استفاده از مصالح نامرغوب می‌تواند در بلندمدت باعث فرسودگی سریع ساختمان شده و ارزش آن را در بازار ملک کاهش دهد. این امر نوعی زیان مادی برای مالک محسوب می‌شود. 

2- عدم ایمنی ساختمان: اگر سازنده در بخش‌های سازه‌ای مانند میلگرد، بتون یا اسکلت فلزی از مواد غیراستاندارد استفاده کند، امنیت ساکنان به خطر می‌افتد و حتی ممکن است خسارات جانی رخ دهد. 

3. حق فسخ مالک: اگر سازنده در اجرای تعهدات خود شامل مصالح توافقی تخلف کند، مالک می‌تواند از حق فسخ بهره بگیرد. البته پیش از اعمال فسخ، باید موضوع به ناظر یا داور ارجاع شود.

 ضمانت اجراهای قرارداد مشارکت در ساخت در صورت تخلف سازنده از مصالح

تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت می تواند دارای ضمانت اجراهای زیر باشد:

1- الزام سازنده به اصلاح و جایگزینی: مالک می‌تواند از سازنده بخواهد که مصالح نامناسب را جمع‌آوری کرده و مصالح استاندارد را جایگزین کند. این هزینه‌ها بر عهده سازنده است، مگر اینکه شرایط خاصی بر اساس قرارداد مطرح شود. 

2- دریافت خسارت: اگر به واسطه این تخلف زیانی به مالک وارد شود (مثلاً خرابی مجدد یک بخش از ساختمان)، مالک می‌تواند خسارت خود را مطالبه کند. 

3- فسخ قرارداد: چنانچه تخلف سازنده شدید باشد و اصلاح یا جبران امکان‌پذیر نباشد، مالک حق فسخ دارد. پس از فسخ، سازنده تنها بخش مشخصی از هزینه‌هایی که طبق فاکتورهای واقعی انجام داده را دریافت می‌کند و مالک می‌تواند از شخص دیگری دعوت به همکاری کند.

 نقش نظارت مستمر در کنترل کیفیت مصالح

جهت پیشگیری از تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت راهکارهای زیر می تواند موثر باشد:

1- بازدیدهای منظم مالک: مطابق قرارداد مشارکت در ساخت، مالک/مالکان می‌توانند هر چند وقت یک‌بار صورتجلسه پیشرفت کار را بررسی کنند. در همین بازرسی‌ها، نوع و کیفیت مصالح قابل پیگیری است. 

2- حضور ناظر فنی: اگر در قرارداد داور یا ناظر فنی تعیین شده باشد، وی باید گزارش‌های مرحله‌ای از مصالح را ارائه دهد. این گزارش‌ها در صورت بروز اختلاف، ملاک تشخیص در داوری خواهد بود.

وقتی سازنده از مصالح غیراستاندارد استفاده می‌کند، ممکن است اثبات این موضوع در مراجع قضایی یا در فرایند داوری پیچیده باشد. حضور یک وکیل ملکی با دانش فنی-حقوقی لازم، می‌تواند از طریق اخذ نظریه کارشناس رسمی دادگستری، تنظیم لوایح متقن و استناد به بندهای صریح قرارداد، امکان جبران خسارت یا فسخ پروژه را برای مالک تسهیل نماید. بدون مشاوره حقوقی حرفه‌ای، ممکن است مالک نتواند به‌موقع ادله کافی گردآوری کرده و در نهایت متضرر شود.

وکیل ملکی؛ کلید عبور از تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت

در بسیاری از موارد، تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت می‌تواند منجر به اختلافات جدی و حتی توقف پروژه شود. وکیل ملکی با آگاهی از مفاد دقیق قرارداد و قوانین مرتبط، می‌تواند تمامی جوانب این تخلف را شناسایی کرده و از حقوق موکل دفاع کند. در واقع، زمانی که تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت اتفاق می‌افتد، وکیل با بررسی بندهای مرتبط، امکان ارائه ادله قوی در مراجع قضایی یا داوری را فراهم می‌کند.

او می‌تواند با استناد به نظریه کارشناس رسمی دادگستری، مسئولیت‌های سازنده را در قبال استفاده از مصالح نامرغوب روشن سازد و از تضییع حقوق مالک جلوگیری نماید. همچنین، در صورتی که تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت شدت گرفته و منجر به زیان‌های قابل‌توجه شده باشد، وکیل روش‌های قانونی از جمله حق فسخ یا مطالبه خسارت را پیگیری می‌کند. در نهایت، با حضور وکیل ملکی، روند دعاوی مربوط به تخلف سازنده از مصالح در قرارداد مشارکت در ساخت سریع‌تر و مطمئن‌تر طی می‌شود و مالک می‌تواند با اطمینان خاطر بیشتری، از سرمایه و پروژه خود محافظت کند.

 پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– مهدی باقری وکیل پایه یک دادگستری”