8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک

قانون جدید الزام به ثبت معاملات اموال غیرمنقول، نقش دفاتر اسناد رسمی را به‌عنوان دروازه‌ای برای ورود به سامانه ثبت الکترونیک اسناد اموال غیرمنقول تعیین کرده است. این قانون، با هدف شفاف‌سازی معاملات، کاهش دعاوی و افزایش امنیت حقوقی مالکان، تحول چشمگیری در نظام ثبت املاک کشور ایجاد کرده است. دفاتر اسناد رسمی به‌عنوان یکی از ارکان اصلی اجرایی این قانون، نقش مهمی در ثبت و ضبط معاملات ایفا می‌کنند. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین 8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک را مورد بررسی قرار خواهیم داد. توصیه می‌شود این نوشتار را مطالعه کنید.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

تحول در بازار املاک؛ الزام ثبت رسمی معاملات

پیش از تصویب قانون قانون جدید الزام به ثبت معملات اموال غیرمنقول، معاملات املاک اغلب به‌صورت عادی و با تنظیم قراردادهای خصوصی انجام می‌شد. اما با اجرای این قانون، تمامی معاملات املاک باید به‌صورت رسمی و از طریق دفاتر اسناد رسمی ثبت شوند. این بدان معناست که دفاتر اسناد رسمی به‌عنوان دروازه‌ای برای ورود به سامانه ثبت الکترونیک اسناد عمل می‌کنند و تمام اطلاعات مرتبط با معامله، از جمله مشخصات طرفین، موضوع معامله، قیمت و شرایط آن، در این سامانه ثبت می‌شود.

8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک

بر اساس قانون ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول ۱۴۰۳، دفترخانه‌های اسناد رسمی وظایف متعددی دارند. در ادامه 8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

1- ثبت الکترونیک اسناد معاملات اموال غیرمنقول 

 ثبت الکترونیک اسناد معاملات اموال غیرمنقول نخستین تکلیف از 8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک است.

مطابق قانون مزبور، هر معامله‌ای که مالکیت یا حق انتفاع بیش از دو سال را در برگیرد، باید به‌صورت رسمی ثبت شود. دفاتر اسناد رسمی موظف‌اند اسناد مربوط به قولنامه، بیع‌نامه و سایر قراردادهای خصوصی اموال غیرمنقول را در سامانه ثبت کرده و اطلاعات دقیق درباره قیمت، زمان پرداخت، و شروط معامله را درج کنند. همچنین بر اساس قسمت آخر تبصره 2 ماده 3 قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، اگر طرفین قصد داشته باشند عملی حقوقی خارج از قالب‌های ذکر شده در قانون انجام دهند، باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند.

2- پرداخت مالیات و عوارض

پرداخت مالیات و عوارض دومین تکلیف از 8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک است. دفاتر اسناد رسمی موظف‌اند مالیات نقل و انتقال املاک و مالیات مرتبط با حق واگذاری محل را از طرفین دریافت و از طریق سامانه الکترونیک به حساب‌های مربوطه واریز کنند. همچنین مشخصات پرداخت‌ها و مبالغ نیز در سامانه ثبت می‌شود.

3- مسئولیت در قبال وصول بدهی‌های مالیاتی

مطابق ماده 5 قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، دفاتر اسناد رسمی باید قبل از تنظیم سند انتقال، از سازمان‌های مرتبط مانند تأمین اجتماعی میزان بدهی‌های مربوط به ملک را استعلام کنند و در صورت وجود بدهی، ترتیب پرداخت آن را بدهند. در غیر این صورت، تنظیم سند رسمی انتقال بلامانع است و دفترخانه مسئولیتی در قبال بدهی‌ها ندارد.

4- اعلام مالیات و هزینه‌های قانونی

مسئولیت در قبال وصول بدهی‌های مالیاتی سومین تکلیف از 8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون جدید الزام به ثبت معملات اموال غیرمنقول است. دفاتر اسناد رسمی موظف‌اند مالیات‌های نقل و انتقال، حق الثبت و سایر هزینه‌های قانونی را به طرفین معامله اعلام کنند. مأخذ مالیات بر اساس ارزش معاملاتی تعیین می‌شود.

5- ساعت کار و دسترسی عمومی

مطابق این قانون، دفاتر اسناد رسمی باید در ساعاتی که سازمان ثبت اسناد و املاک تعیین کرده، فعالیت کنند. این ساعات نباید کمتر از 44 ساعت در هفته باشد تا مراجعین به‌طور متعارف بتوانند از خدمات ثبت معاملات بهره‌مند شوند.

6- مسئولیت‌های مربوط به حق دلالی و تنظیم اسناد عادی 

مطابق ماده 11 قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، دلالان و مشاوران املاک نمی‌توانند در معاملات اموال غیرمنقول، سند عادی تنظیم کنند. دفاتر اسناد رسمی باید در صورت اطلاع از تخلف مشاوران املاک، از تنظیم سند رسمی خودداری و تخلف را گزارش دهند. بنابراین خودداری از تنظیم سند و گزارش تخلف در رابطه با تنظیم اسناد عادی توسط مشاورین املاک و دلالان ششمین تکلیف از 8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک است.

7- پرداخت آنلاین وجوه دولتی 

پرداخت آنلاین وجوه دولتی هفتمین تکلیف از 8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک است. دفاتر اسناد رسمی موظف‌اند وجوه مرتبط با مالیات‌ها و عوارض را به‌صورت آنلاین و آنی از طریق سامانه ثبت اسناد به حساب خزانه دولت واریز کنند. این الزام شامل تمامی مالیات‌های مربوط به معاملات و نقل و انتقال اموال غیرمنقول است.

8- لزوم ثبت رسمی قراردادهای مشارکت در ساخت و مدیریت پیمان 

ثبت رسمی قراردادهای مشارکت در ساخت و مدیریت پیمان هشتمین تکلیف از 8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک است. بر اساس ماده 15 قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول ناظر به ماده 3 قانون پیش فروش، هر قراردادی که مالک رسمی زمین با شخص دیگری به مشارکت در ساخت بپردازد یا قراردادی که به موجب آن شخصی متعهد به ساخت و تحویل واحد ساختمانی مشخصی شود، باید در دفاتر اسناد رسمی ثبت گردد.

لزوم مراجه به وکیل ملکی متخصص جهت ثبت معاملات اموال غیر منقول

همان‌طور که ملاحظه می‌شود، قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول تحولی چشمگیر در نظام ثبت املاک کشور ایجاد کرده است. 8 وظیفه دفاتر اسناد رسمی در قانون الزام به ثبت معاملات املاک بیانگر نقش مهم دفاتر اسناد رسمی به‌عنوان مجریان این قانون است. در واقع دفاتر اسناد رسمی با اجرای دقیق وظایف خود، می‌توانند به تحقق اهداف این قانون کمک کنند. آینده نظام ثبت املاک با استفاده از فناوری‌های نوین و افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت ثبت رسمی، روشن‌تر خواهد بود.

با توجه به تغییرات گسترده ایجاد شده در قوانین و مقررات مربوط به معاملات املاک، انجام معاملات به صورت صحیح و قانونی نیازمند دقت و توجه بسیاری است. پیچیدگی‌های قانونی و تکالیف جدیدی که این قانون برای اشخاص مختلف در رتبطه با ثبت معاملات اموال غیرمنقول در نظر گرفته است، ممکن است برای افراد جامعه قابل درک نباشد.

از این رو، توصیه می‌شود برای اطمینان از انجام صحیح معاملات و جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی، به یک گروه حقوقی متخصص در امور املاک مراجعه کنید. گروه حقوقی لاوین با بهره‌گیری از دانش و تجربه وکلا و مشاوران حقوقی خود، آماده ارائه خدمات مشاوره‌ای در زمینه‌های مختلف حقوقی املاک و تنظیم قراردادهای مطابق با آخرین قوانین و مقررات می‌باشد.

پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– مهدی باقری وکیل پایه یک دادگستری”