تصویر دعاوی علامت تجاری- گروه حقوقی لاوین

دعاوی علامت تجاری

ثبت علامت تجاری همانند ثبت اختراع، اهمیت بسیار داشته و به همین دلیل قوانین و مقرراتی به تصویب رسیده است تا از آن طریق، مالکیت معنوی ثبت کنندگان اختراعات، طرح های صنعتی و علامت تجاری، محفوظ و مورد حمایت باشد. اختلافات و دعاوی علامت تجاری اعم از دعاوی حقوقی و کیفری ممکن است بین اشخاص حادث شود؛ بنابراین شناخت مقررات و راه‌کارهای مربوط به این دعاوی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین با علامت تجاری و دعوای علامت تجاری مقررات مربوط به آن آشنا خواهیم شد؛ توصیه می‌شود در صورتی که در این خصوص به دریافت مشاوره حقوقی از وکیل مالکیت فکری یا پذیرش وکالت در دادگاه نیاز دارید، بر روی آیکون مناسب در زیر کلیک نمایید. لازم به ذکر است در گروه حقوقی لاوین کیفیت خدمات تضمین شده است.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین
شروع مشاوره حقوقی آنلاین
مشاوره تلفنی
مشاوره تلفنی
درخواست وکیل
درخواست وکیل

علامت تجاری چیست؟

مطابق ماده یک قانون ثبت علامت تجاری و اختراعات مصوب 1310، علامت تجاری عبارت از هر قسم علامتی است اعم از نقش، تصویر، رقم، حرف، عبارت، مهر، لفاف و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی، تجاری یا فلاحتی اختیار می‌شود. ممکن است یک علامت تجاری برای تشخیص محصول جماعتی از زارعین یا ارباب صنعتی یا تجار و یا محصول یک شهر و یا یک ناحیه از مملکت اختیار شود.

در واقع علامت تجاری، کالاها یا محصول یک تاجر یا تولیدکننده را مشخص و منحصر به فرد کرده و تمییز و تشخیص محصول یا عمل، از کالاها یا محصولات مشابه را ممکن می‌سازد. همچنین از جهت فعالیت اقتصادی، علامت تجاری اهمیت بسیار دارد. با توجه به خصوصیاتی مانند علامت تجاری است که خریداران و مصرف کنندگان کالای مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند.

دعاوی علامت تجاری چیست؟

دعاوی علامت تجاری دعاوی هستند که در زمان اختلاف افراد در خصوص یک علامت تجاری حادث می‌شود و به دو نوع دعاوی حقوقی و کیفری تقسیم می‌گردد:

الف- دعوای حقوقی علامت تجاری

دعاوی حقوقی علامت تجاری غالباً زمانی اقامه می‌شود که شخصی بدون اجازه مالک علامت تجاری، اقدام به استفاده از علامت تجاری ثبت شده کرده یا با انتخاب و ثبت علامتی مشابه علامت تجاری ثبت شده، موجبات گمراهی عموم را فراهم می‌آوردآ ؛ در این صورت قانون به مالک آن علامت اجازه داده است تا شخصاً یا از طریق وکیل دادگستری، در مراجع قضایی دعاوی حقوقی علامت تجاری را طرح نماید.

بر اساس ماده 31 قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علایم تجاری، شخصی که علامت تجاری را وفق مقررات قانونی به ثبت رسانده باشد، حق استفاده انحصاری از آن را خواهد داشت و هیچ‌کس نمی‌توانند بدون اجازه وی از علامت تجاری ثبت شده استفاده کرده یا علامت تجاری مشابه با آن را به ثبت برساند.

ب- دعاوی کیفری علامت تجاری

دعوای کیفری دعوایی است که پس از ارتکاب جرم طرح می‌شود. دعاوی کیفری در رابطه با علایم تجاری نیز، در قانون پیشبینی شده است. مطابق ماده 61 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علایم تجاری، اگر شخصی با علم و عمد اعمالی را انجام دهد به نحوی که استفاده غیر مجاز از علامت تجاری بدون رضایت مالک منجر به نقض حقوق وی شود، مجرم بوده و علاوه بر پرداخت خسارت، به پرداخت جزای نقدی از ده تا پنجاه میلیون ریال و یا مجازات حبس تعزیری از نود و یک روز تا شش ماه و یا هر دو مجازات ذکر شده، محکوم می‌شود.

همچنین مطابق ماده 529 قانون مجازات اسلامی، جرم جعل در خصوص علامت تجاری پیشبینی شده و چنانچه فردی علامت یکی از شرکت های تجاری را جعل کرده یا با علم به جعلی بودن، مورد استفاده قرار دهد،  علاوه بر جبران خسارت وارده، به مجازات حبس از سه ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.

به‌علاوه ماده530 قانون مذکور اشعار می‌‍‌دارد، چنانچه شخصی بدون داشتن مجوز، علامت تجاری، تجارتخانه یا شرکت تجاری را به دست آورده و از آن استفاده کند یا سبب استفاده سایرین شود، علاوه بر جبران خسارت به حبس از دو ماه تا دو سال، محکوم خواهد شد.

تصویر دعاوی علامت تجاری- گروه حقوقی لاوین

نمونه دعاوی حقوقی علامت تجاری

از جمله نمونه دعاوی حقوقی علامت تجاری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

الف- هر شخصی که در خصوص علامت تجاری، خود را ذی نفع بداند، می‌تواند ظرف سی روز از انتشار آگهی ثبت علامت تجاری، اقدام به طرح دعوی کند.

ب- پس از آنکه علامت تجاری به ثبت رسید، هر شخص ذی نفع که مدعی عدم رعایت مقررات مربور به ثبت باشد، می‌تواند دعوایی با خواسته ابطال ثبت علامت را مطرح کند.

ج- پس از ثبت علامت، مالک علامت تجاری نیز می‌تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت وی، از علامت ثبت شده استفاده کرده یا اقدامی منجر به نقض حقوق مالک علامت تجاری انجام داده، اقامه دعوی نماید و این دعوا  یک دعوای مالی حقوقی محسوب می‌شود.

اعتراض به علامت ثبت شده و تقاضای ابطال علامت تجاری

علامت تجارتی ثبت شده، از سوی هر ذینفع قابل اعتراض است و می‌توان ابطال آن را از دادگاه درخواست کرد. دادگاه صالح برای اعتراض به ثبت علامت تجاری، دادگاه عمومی تهران می‌باشد.

مطابق ماده 16 قانون ثبت علائم و اختراعات، اشخاص ذیل می‌توانند نسبت به علامتی که تقاضای ثبت آن شده یا به ثبت رسیده است اعتراض کنند:

1- کسانی که آن علامت را علامت تجاری خود می دانند؛

2- کسانی که آن علامت، با علامت آن ها تا اندازه‌ای شباهت دارد که مصرف کنندگان عادی را به اشتباه می‌اندازند.

دادگاه صالح دعاوی علامت تجاری

رعایت صلاحیت ذاتی و محلی در طرح دعوا الزامی است. مطابق ماده 59 قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علایم تجاری، رسیدگی به اختلافات ناشی از اجرای این قانون، در صلاحیت شعب خاصی از دادگاه های عمومی تهران است.

 بنابراین چنانچه اشخاص قصد ثبت دعوای علامت تجاری یا برند را دارند، باید از طریق شعب خاص دادگاه‌های عمومی تهران اقدام و طرح دعوا نمایند. مستفاد از ماده مذکور چنانچه دعوای علامت تجاری در شهرهای دیگر نیز اقامه شود، پرونده جهت رسیدگی به موضوع به دادگاه های حقوقی و کیفری تهران ارجاع  داده خواهد شد.

در نظر داشته باشید دادگاه کیفری صالح به منظور رسیدگی به دعاوی کیفری علایم تجاری، دادگاه کیفری 2 تهران می‌باشد، اعم از اینکه جرم در تهران ارتکاب یافته باشد یا درخارج از تهران. البته پرونده به منظور تحقیقات مقدماتی به دادسرا ارجاع شده و در صورتی که اسناد و مدارک موجود در پرونده مبنی بر وقوع جرم باشد، دادسرا با صدور کیفرخواست پرونده را برای رسیدگی و صدور حکم مقتضی به دادگاه تهران ارجاع می‌دهد.

لازم به ذکر است که مجتمع قضایی شهید بهشتی تهران، تنها دادگاه صالح رسیدگی کننده به اعتراضات در خصوص مالکیت فکری در ایران است.

تصویر دعاوی علامت تجاری- گروه حقوقی لاوین

آیین دادرسی و نحوه رسیدگی به دعاوی علامت تجاری

ثبت برند یا علایم تجاری، همچون ثبت طرح صنعتی و یا ثبت اختراع، حقوقی را برای شخص ایجاد می‌کند؛ از جمله این حقوق، حق استفاده انحصاری از علامت تجاری است. در صورت سوءاستفاده از علامت تجاری دیگری یا جعل یا تشابه با علامت ثبت شده، صاحب علامت این حق را دارد که حسب مورد یکی از دعاوی حقوقی یا کیفری علامت تجاری را در دادگاه صالح مطرح نماید.

متقاضی ابتدا باید به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه و حسب مورد دادخواست حقوقی یا شکواییه کیفری خود را ثبت و هزینه دادرسی دعوای علامت تجاری را نیز پرداخت کند. پس از تعیین وقت که شاکی یا خواهان در وقت رسیدگی در دادگاه حاضر شده و کلیه اسناد و مدارکی را که ضمیمه شکایت یا دادخواست خود کرده به به دادگاه ارائه می دهد. دادگاه پس از رسیدگی اقدام به صدور رای مقتضی خواهد کرد.

برای طرح دعوای حقوقی علامت تجاری، موضوع ابتدا در اداره کل مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اقامه شده و سپس می توان نسبت به آرای صادره توسط این مرجع، در دادگاه حقوقی اعتراض کرد. آیین دادرسی دعاوی حقوقی علایم تجاری، همان قواعد آیین دادرسی مدنی می‌باشد.

اما برای طرح دعوای کیفری علامت تجاری، پرونده به دادسرای ویژه رسیدگی به دعاوی علامت تجاری و برند (دادسرای ناحیه 26 تهران) ارجاع داده شده و پس از رسیدگی مقدماتی در صورت توجه اتهام به متهم و کفایت ادله، کیفرخواست صادر شده و پرونده جهت رسیدگی و صدور حکم به دادگاه کیفری دو تهران  ارسال خواهد شد. آیین دادرسی دعاوی کیفری علائم تجاری نیز همان قواعد آیین دادرسی کیفری می‌باشد.

 پرسش و پاسخ مرتبط

دادگاه صالح در خصوص طرح دعاوی علامت تجاری کدام دادگاه است؟

از آنجا که دعاوی علامت تجاری، دعاوی خاصی هستند که نیازمند تخصص در حقوق مالکیت معنوی است، طبق قانون، صرفاً دادگاه عمومی تهران، صلاحیت رسیدگی و صدور رای دارد.

چه کسانی حق دارند نسبت به علامتی که تقاضای ثبت آن شده یا به ثبت رسیده است اعتراض کنند؟

مطابق قانون اشخاص ذیل می توانند به علامتی که تقاضای ثبت آن شده یا به ثبت رسیده است اعتراض کنند:
1- کسانی که آن علامت را علامت تجاری خود می دانند؛
2- کسانی که آن علامت، با علامت آن ها تا اندازه ای شباهت دارد که مصرف کنندگان عادی را به اشتباه می اندازند.

گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– فروغ رضایی وکیل دادگستری”