عواقب عدم حضور در جلسه دادگاه

هنگامی که شما علیه شخص دیگری دعوای حقوقی اقامه می‌نمایید یا در دادگاه علیه شما دعوای حقوقی طرح می‌شود یا حتی هنگامی که شما به ارتکاب جرمی متهم می‌گردید، ممکن است این پرسش به ذهن شما خطور نماید که عواقب عدم حضور در جلسه دادگاه چیست؟ در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین به این پرسش پاسخ خواهیم داد.

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

درخواست وکیل

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

ثبت نام وکلا

عواقب عدم حضور در جلسه دادگاه در دعاوی حقوقی

1- دعوای حقوقی چیست؟

دعوای حقوقی، دعوایی است که در رابطه با جرم و مجازات نیست. دعاوی حقوقی برای جبران حق تضییع شده یا جبران خسارت یا تعیین و تکلیف موضوعی نزد دادگاه مطرح می‌شوند. دعاوی مانند دعوای طلاق، مهریه، افراز ملک مشاع، ارث، وصیت و تخلیه ملک، خلع ید، الزام به تنظیم سند رسمی و غیره دعوای حقوقی هستند.

2- عواقب عدم حضور خواهان در جلسه دادگاه

خواهان دعوا شخصی است که دعوای حقوقی را به نفع خود و به ضرر دیگری در دادگاه اقامه می‌نماید. خواهان دعوا می‌تواند در جلسه دادگاه حضور یابد یا لایحه ارسال کند و یا به جای خود وکیل به دادگاه معرفی نماید. در این خصوص شایان ذکر است که اگر قاضی حضور شخص خواهان را در جلسه دادرسی لازم بداند و این موضوع در اخطاریه ذکر شود، او مکلف به حضور در جلسه دادرسی دادگاه است.

نکته مهمی که در خصوص عواقب عدم حضور خواهان در جلسه دادگاه در دعاوی حقوقی باید به آن توجه داشته باشیم این است که مطابق با ماده 95 قانون آیین دادرسی مدنی عدم حضور خواهان یا وکیل دادگستری او مانع دادرسی و اتخاذ تصمیم از سوی دادگاه نیست. اما در مواردی ممکن است عدم حضور خواهان در جلسه دادرسی منجر به صدور قرار ابطال دادخواست شود. در واقع چنانچه:

الف- دادگاه به اخذ توضیح از خواهان نیاز داشته باشد؛

ب- خواهان در جلسه دادرسی حاضر نشود؛

ج- دادگاه با اخذ توضیح از خوانده‌ی دعوا هم نتواند رأی صادر کند؛

دادگاه قرار ابطال دادخواست را صادر می‌نماید.

بنابراین خواهان دعوا می‌تواند در جلسه دادگاه حضور نیابد. در واقع عدم حضور خواهان دعوا و یا وکیل او و یا عدم ارسال لایحه مانع از رسیدگی به دعوا و صدور رأی نیست. اما چنانچه دادگاه نتواند با توجه به توضیحات خوانده دعوا رأی بدهد، دادگاه قرار ابطال دادخواست را صادر می‌کند. از این رو توصیه می‌شود هرگاه دعوایی را در اقامه کردید، حتماً در جلسه دادگاه حاضر شوید یا از وکیل خود بخواهید که در این جلسه حضور پیدا کند.

3- عواقب عدم حضور خوانده در جلسه دادگاه

خوانده‌ی دعوا شخصی است که در دادگاه حقوقی دعوایی علیه او اقامه می‌شود و او را در جایگاه پاسخگویی قرار می‌دهد. هنگامی که علیه شما در دادگاه دعوایی طرح می‌شود شما می‌توانید در جلسه دادگاه حاضر شوید. همچنین می‌توانید لایحه ارسال کنید و یا به جای خود وکیل معرفی نمایید. البته، اگر قاضی حضور شما به عنوان خوانده را در جلسه دادرسی لازم بداند و این موضوع در اخطاریه نیز ذکر شود، شما مکلف به حضور در دادگاه می‌باشید.

نکته مهمی که در خصوص عواقب عدم حضور خوانده‌ی دعوا در جلسه دادرسی باید به آن توجه نمایید این است که مطابق با ماده 95 قانون آیین دادرسی مدنی عدم حضور خوانده‌ی دعوا یا وکیل او در جلسه دادرسی مانع از رسیدگی به دعوا و اتخاذ تصمیم توسط دادگاه نیست. بنابراین توصیه می‌شود حتماً در جلسه رسیدگی دادگاه حاضر شوید یا به جای خود وکیل معرفی نمایید.

شایان ذکر است، در صورت احراز موارد زیر رأی غیابی محسوب می‌شود و قابل واخواهی است:

الف- دادخواست به خوانده‌ی دعوا ابلاغ واقعی نشود؛

ب- خوانده‌ی دعوا یا وکیل او در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشوند؛

ج- خوانده ‌ی دعوا یا وکیل او لایحه (دفاع کتبی) به دادگاه ارسال نکنند.

عواقب عدم حضور در دادگاه در دعاوی کیفری

1- دعوای کیفری چیست؟

عواقب عدم حضور در جلسه دادگاه حقوقی با دادگاه کیفری متفاوت است. دلیل این موضوع تفاوت دعوای حقوقی و دعوای کیفری است. بر خلاف دعوای حقوقی، منظور از دعاوی کیفری دعاوی است که مربوط به جرم و مجازات است. دعاوی مانند دعوای سرقت، قتل، اختلاس، کلاهبرداری و غیره دعوای کیفری هستند.

2- عواقب عدم حضور متهم در جلسه دادگاه

عدم حضور متهم در جلسه دادگاه مانع از صدور حکم توسط قاضی نیست. برابر با ماده 406 قانون آیین دادرسی کیفری در تمام جرائم، به استثنای جرائمی که فقط جنبه حق اللهی دارند، هرگاه متهم یا وکیل او در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشود یا لایحه دفاعیه ارسال نکنند، دادگاه پس از رسیدگی، رأی غیابی صادر می‌کند. شایان ذکر است منظور از جرائمی که فقط جنبه حق اللهی دارند جرائمی است که نه جنبه حق الناس دارند و نه جنبه نظم عمومی. از جمله این جرایم می‌توان از مصرف مُسکِر (آنچه که سبب مستی می‌شود) نام برد.

شایان ذکر است اگر رأی مذکور که در غیاب متهم صادر می‌شود به وی به عنوان محکومٌ علیه ابلاغ واقعی شود، ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ واقعی قابل اعتراض (واخواهی) در همان دادگاه است. ابلاغ زمانی واقعی است که موضوع ابلاغ مطابق با تشریفات قانونی، توسط شخصی که قانوناً مسئول اجرای امر ابلاغ است، به شخص مخاطب در مورد اشخاص حقیقی و به شخصی که صلاحیت وصول برگ ابلاغ را دارد در مورد اشخاص حقوقی، تحویل گردد و رسید دریافت و مراتب گزارش شود.

همچنین در صورتی که ابلاغ قانونی باشد، محکومٌ علیه می‌تواند ظرف مهلت بیست روز از تاریخی که از مفاد حکم اطلاع پیدا می‌کند نسبت به آن اعتراض (واخواهی) نماید. ابلاغ زمانی قانونی است که مفاد آن مطابق با تشریفات قانونی به طریقی غیر از تحویل به مخاطب به آگاهی او برسد.

3- عواقب عدم حضور شاکی در جلسه دادگاه

برای آن که به جرمی در دادگاه رسیدگی شود، شکایت شاکی کافی است. شایان ذکر است، در جرایم غیر قابل گذشت، بدون شکایت شاکی هم به جرم رسیدگی می‌شود. اما در جرایم قابل گذشت، شکایت شاکی برای شروع به تعقیب و رسیدگی ضروری است.

عدم حضور شاکی در جلسه رسیدگی به جرایم مانع از رسیدگی و صدور حکم توسط دادگاه نیست. در این خصوص تفاوتی ندارد که جرم ارتکابی از جرایم قابل گذشت باشد یا جرایم غیر قابل گذشت. در واقع، از آنجایی که در رسیدگی به دعاوی کیفری شاکی طرف دعوا محسوب نمی‌شود و دادستان است که طرف دعوا می‌باشد، عدم حضور شاکی مانع از رسیدگی به دعوا توسط دادگاه نیست.

پرسش و پاسخ مرتبط

“تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”