از آن جا که ثبت سنتی ازدواج و صدور سند دفترچهای مشکلات و ایرادات بسیاری داشت لذا سازمان ثبت اسناد کشور در تاریخ 2 آبان 1402 طرح ثبت ازدواج الکترونیکی را به اجرا در آورد. این طرح موجب تسهیل در امور مردم و پیشگیری از وقوع بسیاری مشکلات و جعل در این گونه اسناد گردیده است. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین قصد داریم به بررسی سند ازدواج الکترونیک و تفاوت آن با سند ازدواج سنتی بپردازیم.
فهرست مطالب
ثبت ازدواج
مطابق با قوانین ثبت ازدواج الزامی میباشد و سند ازدواج دال بر ثبت این عقد و وجود رابطه زوجیت میان طرفین آن است. مطابق با ماده 993 قانون مدنی ثبت ازدواج و طلاق در دفاتر اسناد رسمی یکی از موارد الزامی میباشد که باید ظرف مدت معین و طریق معین شده در قانون انجام شود. این ماده بیان میدارد:
«امور ذیل باید در ظرف مدت و به طریقی که به موجب قوانین یا نظامات مخصوصه مقرر است به دایره سجل احوال اطلاع داده شود:
1- ولادت هر طفل و همچنین سقط هر جنین که بعد از ماه ششم از تاریخ حمل واقع شود.
2- ازدواج اعم از دائم و منقطع.
3- طلاق اعم از بائن و رجعی و همچنین بذل مدت».
همچنین مطابق با ماده 20 قانون حمایت از خانواده ثبت نکاح دائم، فسخ و انفساخ آن، طلاق، رجوع و اعلام بطلان نکاح یا طلاق الزامی است.
در ماده 49 قانون حمایت از خانواده نیز مقرر است که در صورتی که مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت ازدواج موقت الزامی است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه، به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم میشود. این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند نیز جاری میشود.
سند ازدواج
منظور از سند ازدواج، سندی است که دفاتر رسمی ازدواج و طلاق، در آن ازدواج را ثبت مینمایند. سند ازدواج نشان دهنده وقوع عقد نکاح و وجود رابطه زوجیت میان طرفین آن است. این سند در بردارنده اطلاعات هویتی و شروط توافق شده میان زوجین در زمان وقوع عقد میباشد.در هنگام وقوع اختلاف و طرح دعوا از طرف زوجین، سند ازدواج به عنوان یکی از ادله و مستندات میبایست وجود داشته باشد.
طرح سند ازدواج الکترونیکی
پیش از اجرای طرح سند ازدواج الکترونیکی، ثبت ازدواج به شیوهی سنتی صورت میپذیرفت. در این شیوه مشخصات و اطلاعات طرفین به صورت دست نویس در دفترچههای چاپی نوشته میشد. اجرایی شدن طرح سند ازدواج الکترونیک با الزام به ثبت مشخصات طرفین و ثبت عقد ازدواج یا طلاق در دفاتر الکترونیک و صدور سند ازدواج الکترونیکی فرآیند ثبت ازدواج را، از حالت سنتی به الکترونیکی تبدیل نموده است.
در این طرح سند ازدواج زوجین به صورت تک برگ و به همراه کد شناسه یکتا صادر میگردد. این سند ازدواج الکترونیک در سامانه ثبت من موجود میباشد. هر یک از زوجین از طریق این سامانه و با وارد نمودن کد ملی و کد شناسه یکتا به سند ازدواج دسترسی دارند.
لازم به ذکر است طرح سند ازدواج الکترونیکی صرفاً شیوهی ثبت فیزیکی سند ازدواج را متحول نموده است و تفاوتی در آثار و شرایط وقوع عقد ازدواج به وجود نیامده است.
مراحل صدور سند ازدواج الکترونیکی
مراحل صدور سند ازدواج الکترونیکی به شرح زیر است:
الف- زوجین لازم است به دفاتر رسمی ازدواج مراجعه نمایند؛
ب- سردفتر رسمی ازدواج موظف است با تنظیم سند ازدواج در سامانه ثبت شماره یکتا سند را اخذ و نسخه پشتیبان را چاپ نمایید؛
ج- سر دفتر امضای زوجین و شهود واقعه ازدواج را بر روی نسخه پشتیبان جهت ثبت در دفتر الکترونیک اخذ مینماید؛
د- سر دفتر اثر انگشت سبابه دست راست زوجین و شهود را جهت ثبت در دفتر الکترونیک ازدواج اخذ مینماید؛
ه- در صورتی که امکان اخذ اثر انگشت مذکور وجود نداشته باشد با ذکر علت، اثر انگشت یکی دیگر از انگشتان دو دست مطابق مقررات سامانه اخذ میگردد؛
و- در صورتی که امکان اخد اثر انگشت هیچ یک از دو دست فراهم نباشد اثر انگشت پای شخص را میتوان اخذ نمود؛
ز- چنانچه امکان اخذ اثر انگشت دست و پای شخص وجود نداشته باشد میبایست اطلاعات و اثر انگشت فرد معتمدی که از سوی شخص معرفی میشود اخذ و در دفتر الکترونیک ثبت گردد؛
ح- در صورت وجود نقص در ثبت اطلاعات مذکور در سامانه سردفتر میبایست شناسه آن سند را بی اثر نموده و شناسه یکتای جدید دریافت نماید؛
ط- با تکمیل ثبت سند ازدواج، سر دفتر سند تک برگی را به انضمام شناسه یکتا به زوجین تحویل میدهد که از طریق آن جزئیات سند قابل دسترسی و رویت میباشد.
پرسش و پاسخ مرتبط
نحوه استعلام ثبت ازدواج با کد ملی چگونه است؟
برای استعلام ثبت سند ازدواج لازم است ابتدا سامانه ثبت من به نشانی www,ssaa.ir را جست و جو نمایید و پس از وارد نمودن کد ملی و رمز پویای ارسال شده به تلفن همراه وارد سامانه ثبت من شوید، دسته بندی ازدواج و طلاق را انتخاب نمایید و در صفحه بعد بر روی گزینه تصدیق اصالت سند کلیک کنید. شناسه سند و رمز تصدیق را وارد نموده تا استعلام را دریافت نمایید.
چگونه سوابق ازدواج و طلاق افراد را استعلام کنیم؟
الف- به سامانه ثبت من به نشانی http://www.ssaa.ir/ وارد شوید؛
ب- بر روی گزینه ایجاد حساب کاربری کلیک و حساب کاربری خود را ایجاد کنید. در صورت داشتن حساب کاربری بر روی گزینه ورود به حساب کاربری کلیک و وارد حساب کاربری خود شوید؛
ج- گزینه ازدواج و طلاق را انتخاب کنید؛
د- گزینه وقایع ازدواج و طلاق را انتخاب کنید.
توجه نمایید استعلام سوابق ازدواج و طلاق توسط خود هر فرد یا وکیل او قابل انجام است.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین _ سمانه جعفرپور”