واژه دعوای حقوقی ممکن است برای اشخاص غیر حقوق‌دان واژه‌ای گنگ و مبهم باشد. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین ضمن ارائه تعریفی از دعوای حقوقی در رابطه با تفاوت این دعوا با دعوای کیفری، چگونگی طرح این دعوا و همچنین وکیل حقوقی اطلاعات جامع مفیدی را به شما ارائه خواهیم داد.
فهرست مطالب
دعوای حقوقی چیست؟
دعوایی است که در موارد تضییع یا انکار حقوقی که در قوانین و مقررات برای اشخاص تعیین شده است و همچنین جهت جبران خسارت یا تعیین و تکلیف موضوعی نزد دادگاه عمومی حقوقی اقامه می‌شود. این دعاوی در رابطه با جرم و مجازات نیستند. از جمله دعاوی حقوقی می‌توان به دعاوی زیر اشاره نمود:
دعوای طلاق، دعوای مهریه، دعوای الزام به تنظیم سند رسمی، دعوای نفقه، دعوای الزام به اخذ پایان کار، دعوای الزام به انجام تعهد و غیره.
تفاوت دعوای حقوقی با دعوای کیفری
همان‌طور که پیش از این اشاره شد، دعاوی حقوقی مربوط به جرم و مجازت نمی‌‌باشد و در موارد تضییع یا انکار حق و همچنین جهت جبران خسارت یا تعیین و تکلیف موضوعی در نزد دادگاه مطرح می‌شود. این در حالی است که دعوای کیفری در مواردی اقامه می‌شود که جرمی اتفاق می‌افتد. از جمله دعاوی کیفری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
دعوای قتل، دعوای کلاهبرداری، دعوای خیانت در امانت، دعوای سرقت، دعوای جعل و غیره.
لازم به ذکر است رسیدگی به دعاوی حقوقی مستقیماً در دادگاه حقوقی انجام می‌شود. اما رسیدگی به دعاوی کیفری در دادگاه کیفری. همچنین در رسیدگی به دعاوی کیفری، ابتدا تحقیقات مقدماتی در دادسرا انجام می‌شود و در صورتی که بازپرس و دادستان به این نتیجه برسند که جرمی رخ داده است، دادستان با صدور کیفرخواست پرونده را جهت رسیدگی به دادگاه کیفری ارسال می‌کند. البته باید به این نکته توجه نمود که به جرایم منافی عفت و همچنین جرایم تعزیری درجه هفت و هشت مستقیماً در دادگاه کیفری رسیدگی می‌شود.
از دیگر تفاوت‌های دعاوی حقوقی و کیفری می‌توان به شیوه طرح دعوا اشاره نمود. در واقع دعاوی حقوقی با تنظیم دادخواست و دعاوی کیفری با تنظیم شکواییه اقامه می‌شوند. همچنین طرفین دعوای کیفری را شاکی و مشتکی عنه می‌نامند و طرفین دعوای حقوقی را خواهان و خوانده.
طرح دعوای حقوقی
اولین گام در طرح این دعوا، تنظیم دادخواست است. لازم به ذکر است دادخواست را می‌بایست خطاب به دادگاه حقوقی صالح تنظیم نمود. بنابراین رعایت قواعد صلاحیت ذاتی و محلی (نسبی) دادگاه‌ها در طرح دعوای حقوقی الزامی است. البته دفاتر خدمات قضایی این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهند و دادخواست شما را به مرجع صالح ارسال می‌کنند.
پس از تنظیم دادخواست شما می‌بایست به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نمایید و دادخواست خود را ثبت کنید. شایان ذکر است، پیش از مراجعه به دفاتر خدمات قضایی ثبت نام در سامانه ثنا الزامی است. پس از ثبت دادخواست شما در سامانه ثنا، دفاتر خدمات قضایی دادخواست شما را جهت رسیدگی به دادگاه حقوقی صالح ارجاع می‌دهند.
طرح دعوای حقوقی در دادگاه کیفری
در مواردی امکان طرح دعوای حقوقی در دادگاه کیفری وجود دارد. ماده 15 قانون آیین دادرسی کیفری در این خصوص بیان می‌دارد:
«پس از آنکه متهم تحت تعقیب قرار گرفت، زیان دیده از جرم می‌تواند تصویر یا رونوشت مصدق تمام ادله و مدارک خود را جهت پیوست به پرونده به مرجع تعقیب تسلیم کند و تا قبل از اعلام ختم دادرسی، دادخواست ضرر و زیان خود را تسلیم دادگاه کند. مطالبه ضرر و زیان و رسیدگی به آن، مستلزم رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی است».
بنابراین زیان دیده از وقوع جرم می‌تواند پس از آن که متهم تحت تعقیب قرار گرفت، دعوای حقوقی ضرر و زیان خود را با تقدیم دادخواست در دادگاه کیفری طرح نماید. در این خصوص باید این نکته را مد نظر قرار دهید که طرح دعوای حقوقی در دادگاه کیفری تا زمانی ممکن است که ختم دادرسی اعلام نشده باشد. در واقع پس از پایان دادرسی شما نمی‌توانید دعوای ضرر و زیان ناشی از جرم را در دادگاه کیفری اقامه کنید و می‌بایست به دادگاه حقوقی مراجعه نمایید.
شایان ذکر است، چنانچه دعوای ضرر و زیان ناشی از جرم ابتدا در دادگاه حقوقی اقامه شود، دیگر قابل طرح در دادگاه کیفری نیست مگر در صورتی که زیان دیده از وقوع جرم پس از اقامه در دعوای حقوقی متوجه شود که موضوع دارای جنبه کیفری بوده و قابل طرح در دادگاه کیفری نیز می‌باشد.
وکیل حقوقی
وکیل دعاوی حقوقی، وکیل پایه یک دادگستری است که در پیگیری دعوای حقوقی از دانش، تجربه و مهارت لازم برخوردار است. انتخاب بهترین وکیل حقوقی همواره از مهم‌ترین دغدغه‌های اشخاصی است که قصد طرح دعوای حقوقی در دادگاه دارند. پیشنهاد ما به شما برای یافتن وکیل حقوقی مناسب، مراجعه به گروه حقوقی لاوین است. اما چرا لاوین؟
پاسخ ساده است. زیرا گروه حقوقی لاوین به ساده‌ترین شکل ممکن شما را به وکیل حقوقی مناسب ارتباط می‌دهد. در واقع شما می‌توانید با نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین به وکلای پایه یک دادگستری که پیش از این رزومه علمی و شغلی آن‌ها توسط هیئت مدیره گروه حقوقی لاوین بررسی شده است، دسترسی داشته باشید.
همچنین لاوین بر عملکرد وکلای مذکور نظارت می‌کند. بنابراین در صورتی که شما از خدمات وکیل خود ناراضی باشید، می‌توانید درخواست تغییر وکیل را ثبت نمایید. در این صورت هیئت مدیره لاوین ضمن بررسی عملکرد وکیل مذکور، وکیل دیگری را جایگزین وکیل پیشین شما می‌نماید.
پرسش و پاسخ مرتبط
دعوای حقوقی چیست؟
دعوایی است که در موارد تضییع یا انکار حق یا جهت جبران خسارت یا تعیین و تکلیف موضوعی نزد دادگاه حقوقی اقامه می‌شود.
اقامه دعوای حقوقی چگونه انجام می‌شود؟
برای طرح این دعاوی ابتدا می‌بایست دادخواست تنظیم نمود. پس از تنظیم دادخواست باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه و دادخواست مذکور را در سامانه ثنا ثبت نمایید. پس از ثبت دادخواست در سامانه ثنا، دفاتر خدمات قضایی دادخواست شما را به دادگاه حقوقی صالح ارسال می‌کنند.
وکیل حقوقی چیست؟
وکیل حقوقی، وکیل پایه یک دادگستری است که در طرح و پیگیری دعاوی حقوقی از دانش، تجربه و مهارت لازم برخوردار است.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”
