جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو فرایندی چند مرحلهای است که از تشخیص عامل اصلی حادثه تا احراز تقصیر نهاد یا شخص مسئول ادامه دارد. در صورت اثبات اینکه علت تامه به کوتاهی یا ترک فعل شهرداری برمیگردد، دادگاه حکم به پرداخت خسارت توسط این نهاد صادر میکند. در این میان، آگاهی از قوانین شهرداری و قانون مسئولیت مدنی، تهیه مستندات کافی و همراهی یک وکیل متخصص، درصد موفقیت در اخذ خسارت را بهمراتب افزایش میدهد. فراموش نکنید که جهت تسریع در روند دادرسی و جلوگیری از تضییع حقوقتان، باید با دقت و هوشمندی مدارک و شواهد لازم را جمعآوری کرده و در دادگاه ارائه دهید.
فهرست مطالب
جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو چیست و چرا اهمیت دارد؟
حوادث مربوط به سقوط درختان در معابر عمومی، بهویژه در فصولی که احتمال وقوع طوفان یا وزش بادهای شدید افزایش مییابد، بیش از پیش رخ میدهد. خودروهای پارک شده در کنار خیابانها یا در مجاورت فضای سبز شهرداری، از جمله قربانیان اصلی این اتفاق هستند. برای جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو، مراجع قضایی بر اساس مستندات قانونی، نظیر قانون مسئولیت مدنی و ماده ۳۳۳ قانون مدنی، تعیین میکنند که آیا قصور یا تقصیر نهاد یا فردی خاص باعث وقوع حادثه شده است یا خیر.
این موضوع از این رو اهمیت دارد که اگر شهرداری علت تامه وقوع حادثه باشد و در نگهداری و ایمنسازی درختان کوتاهی کرده باشد، ملزم به جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو میشود.
مسئولیت شهرداری در قبال سقوط درختان
شهرداری به عنوان سازمانی عمومی، مسئول اداره فضای سبز و معابر شهری است. بر اساس بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداریها و تبصره مربوطه، این نهاد مکلف است تدابیری بیاندیشد که درختان خشک، پوسیده یا خطرآفرین در معابر عمومی برای شهروندان مشکلساز نشوند. در صورت کوتاهی از انجام این وظیفه، شهرداری به عنوان مالک و مسئول نگهداری درخت، ممکن است ملزم به جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو گردد.
مطابق قانون مسئولیت مدنی، چنانچه اثبات شود نبود اقدام پیشگیرانه و مناسب توسط شهرداری موجب سقوط درخت و خسارت به خودروی شهروندی شده، باید زیانهای وارده جبران شود.
بررسی مفهوم «علت تامه» در وقوع خسارت
در پروندههای قضایی مربوط به جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو، بحث «علت تامه» نقش کلیدی ایفا میکند. علت تامه به این معناست که ریشه اصلی وقوع حادثه، ترک فعل یا اقدام اشتباهی باشد که اگر انجام یا اصلاح میشد، حادثه روی نمیداد. به عنوان مثال، اگر درختی پوسیده یا شکسته باشد و شهرداری با وجود هشدارهای قبلی، آن را اصلاح نکند، این کوتاهی میتواند علت تامه سقوط درخت محسوب شود. در چنین شرایطی، صرف وجود طوفان یا باد شدید عذر موجهی برای شهرداری نخواهد بود، زیرا وظیفه نظارت بر وضعیت درخت در معابر عمومی برعهده این نهاد است. بنابراین شهرداری مسئول جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو است.
روند طرح دعوا برای جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو
1- جمعآوری مدارک و مستندات
در گام اول، مالک خودرو باید تمام مدارک و شواهدی را که نشان میدهد خسارت ناشی از سقوط درخت بوده، جمعآوری کند. این شواهد میتواند شامل تصاویر خودرو پس از حادثه، شهادت شاهدان عینی، گزارش پلیس یا آتشنشانی و برآورد خسارت توسط کارشناس رسمی باشد. توصیه می شود در این راستا حتما از امکان قانونی تامین دلیل استفاده نمایید.
2- اثبات انتساب خسارت به شهرداری
مالک خودرو باید نشان دهد که درخت متعلق به شهرداری یا تحت نظارت آن بوده است. اگر درخت درون حریم خیابان یا فضای سبز شهری قرار داشته باشد، اثبات این مسئله اغلب آسانتر خواهد بود. همچنین باید ثابت شود که کوتاهی یا تقصیر شهرداری عامل اصلی آسیب به خودرو بوده است.
3- مراجعه به مراجع قضایی
پس از جمعآوری اسناد، زمان تنظیم دادخواست فرا میرسد. در این دادخواست، زیاندیده با تبیین ماجرا، به استناد قوانین مرتبط (مانند قانون مسئولیت مدنی، ماده ۳۳۳ قانون مدنی و تبصره ذیل بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداریها)، درخواست جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو را مطرح میکند.
4- کارشناسی و تعیین میزان خسارت
دادگاه معمولاً با ارجاع موضوع به کارشناس رسمی، میزان خسارت وارده را بررسی و تعیین میکند. در این مرحله، اگر علت تامه و نقش شهرداری در حادثه تأیید شود، مرجع قضایی حکم به جبران خسارت صادر خواهد کرد.5- ابلاغ رأی و 5- اجرای حکم
رأی دادگاه به شهرداری ابلاغ میشود و در صورت قطعی شدن، شهرداری مکلف به پرداخت میزان خسارت تعیینشده خواهد بود. در صورت اعتراض شهرداری، پرونده به دادگاه تجدیدنظر ارجاع میشود و پس از تأیید نهایی، حکم لازمالاجرا میشود.
چرا باید به وکیل مراجعه کنیم؟
در بسیاری از پروندههای مرتبط با جبران خسارت سقوط درخت بر روی خودرو، اثبات قصور شهرداری و احراز رابطه علیت میان حادثه و عدم انجام وظایف نگهداری درخت، نیازمند ارائه ادله قوی است. مراجعه به وکیل متخصص در حوزه مسئولیت مدنی و دعاوی شهری، نهتنها فرایند جمعآوری ادله را تسهیل میکند، بلکه با تنظیم حرفهای دادخواست و پیگیری اصولی در محاکم، شانس پیروزی در دعوا را افزایش میدهد. وکیل با تسلط بر قوانین شهرداری، قانون مسئولیت مدنی و رویههای جاری دادگاهها، میتواند با سرعت و دقت بیشتری روند رسیدگی را هدایت کند و در صورت نیاز به تجدیدنظرخواهی، از حقوق موکل خویش دفاع نماید.
پرسش و پاسخ مرتبط
آیا وقوع طوفان میتواند مسئولیت شهرداری را از بین ببرد؟
خیر. اگرچه طوفان و باد شدید از عوامل بیرونی هستند، اما شهرداری باید در محدوده صلاحیت خود اقدامات لازم را برای حفظ ایمنی درختان انجام دهد. اگر اثبات شود درخت در اثر پوسیدگی یا عدم هرس مناسب دچار شکست شده است، طوفان تنها عامل کمکی بوده و شهرداری همچنان مقصر شناخته میشود.
آیا برای دریافت خسارت ناشی از سقوط درخت حتماً باید نظریه کارشناس رسمی ارائه شود؟
در بیشتر مواقع، دادگاه جهت مشخص کردن میزان خسارت، موضوع را به کارشناس رسمی یا هیئت کارشناسی ارجاع میدهد. ارائه گزارش پلیس، آتشنشانی یا حتی کارشناسان غیر رسمی نیز میتواند به عنوان قرائن مطرح شود، اما برای صدور حکم قطعی و تعیین میزان دقیق خسارت، نظریه کارشناس رسمی معمولاً نقشی کلیدی دارد.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین- سمانه جعفرپور”