در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین به بیان تفاوت کارآموز وکالت با وکیل پایه یک دادگستری می‌پردازیم. در این راستا ابتدا توضیحاتی را در خصوص مباحث کارآموز وکالت و وکیل پایه یک ارائه داده و سپس تفاوت‌های میان آن‌ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
دپارتمان های تخصصی گروه حقوقی لاوین متشکل از وکلای متخصص، آماده‌ی ارائه خدمات تخصصی حقوقی به شما می‌باشند. اگر نیاز به مشاوره حقوقی آنلاین دارید، به اپلیکیشن حقوقی لاوین وارد شوید. همچنین می‌توانید جهت مشاوره حقوقی حضوری یا ارجاع پرونده به وکلای دادگستری با دفتر گروه حقوقی لاوین تماس بگیرید.
فهرست مطالب
کارآموز وکالت
کارآموز وکالت شخصی است که در آزمون ورودی کارآموزی وکالت کانون وکلای دادگستری یا مرکز وکلای قوه‌ی قضاییه پذیرفته شده و برای او پروانه کارآموزی صادر شده است.
ماده ۲ قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری در این خصوص بیان می‌دارد:
«برای اشخاصی پروانه کارآموزی وکالت صادر میشود که علاوه بر دارا بودن دانشنامه لیسانس یا بالاتر حقوق یا فقه و مبانی حقوق اسلامی یا معادل آن از دروس حوزوی و دانشگاهی دارای شرایط ذیل باشند:
الف – اعتقاد و التزام عملی به احکام و مبانی دین مقدس اسلام؛
ب – اعتقاد و تعهد به نظام جمهوری اسلامی ایران، ولایت فقیه، قانون اساسی؛
ج – نداشتن پیشینه محکومیت مؤثر کیفری؛
د – نداشتن سابقه عضویت و فعالیت در گروه‌‌های الحادی و فرق ضاله و معاند با اسلام و گروه‌هایی که مرامنامه آن‌ها مبتنی بر نفی ادیان الهی میباشد؛
ه – عدم وابستگی به رژیم منحوس پهلوی و تحکیم پایه‌‌های رژیم طاغوت؛
و – عدم عضویت و هواداری از گروهک‌‌های غیر‌قانونی و معاند با جمهوری اسلامی ایران؛
ز – عدم اعتیاد به مواد مخدر و استعمال مشروبات الکلی».
کارآموزان وکالت در صورتی که دوره کارآموزی خود را با موفقیت طی نمایند باید در آزمون اختبار شرکت کنند. در صورت کسب نمره قبولی در این آزمون، پروانه وکالت پایه یک دادگستری برای آن‌ها صادر میشود.
در این خصوص باید این نکته را مد نظر قرار داد که روند صدور پروانه مذکور برای کارآموزان کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه متفاوت است.
وکیل پایه یک دادگستری
وکیل پایه یک دادگستری شخصی است که پس از به پایان رساندن دوره کارآموزی تقاضای صدور پروانه وکالت خود را به دفتر کانون وکلای مربوطه تقدیم نموده و با درخواست او موافقت شده باشد. شایان ذکر است که کانون‌های وکلا موظف هستند حداکثر تا شش ماه در خصوص درخواست مذکور تصمیم‌گیری نماید.
اگر درخواست مزبور توسط کانون‌های وکلا رد شود، متقاضی می‌تواند در مهلت ده روز از تاریخ ابلاغ تصمیم هیئت مدیره کانون وکلای مربوطه، به دادگاه عالی انتظامی قضات شکایت نماید. در صورتی که دادگاه عالی انتظامی قضات نظری خلاف نظر هیئت‌مدیره کانون داشته باشد، حکم به صدور پروانه مورد تقاضا و تسلیم آن به متقاضی را صادر می‌نماید و در غیر این صورت تصمیم کانون وکلا را تأیید می‌کند.
در خصوص پایه وکلا باید به این موضوع توجه داشت که:
الف) وکلای پایه یک دادگستری وکلایی هستند که حق وکالت در دادگاه‌های عمومی، دادگاه تجدیدنظر استان و دیوان عالی کشور را دارا می‌باشند؛
ب) وکلای پایه دو دادگستری به وکلایی گفته میشود که حق وکالت در دادگاه‌های عمومی و دادگاه تجدیدنظر استان را دارند؛
ج) وکلای پایه سه وکلایی می‌باشند که صرفاً حق وکالت در دادگاه‌های عمومی را دارند.
البته در مورد پایه وکلا باید این نکته را مد نظر قرار داد که از سال ۱۳۳۳ دادن پروانه پایه دو و سه ممنوع گردید. بنابراین در حال حاضر وکلای پایه دو و سه اگر از سابق نمانده باشد، آن‌هایی هستند که در پی محکومیت انتظامی تنزل پایه یافته‌اند.
تفاوت کارآموز وکالت با وکیل پایه یک دادگستری
اصلی‌ترین تفاوت میان وکلای پایه یک دادگستری و کارآموزان وکالت به حدود اختیارات و صلاحیت آن‌ها در قبول وکالت در دادگاه مربوط میشود.
1- حدود صلاحیت کارآموزان کانون وکلای دادگستری
مطابق با تبصره ۲ ماده ۵۴ آيين نامه اجرايي لايحه قانوني استقلال كانون وكلاي دادگستري مصوب ۱۴۰۰:
«كارآموزان در دوره سوم مي‌‌توانند تحت نظر وكيل سرپرست، وكالت حداكثر تا پنج پرونده را در ماه قبول كنند. وكالت كارآموزان در پرونده‌هايي كه احكام آن‌ها قابل فرجام است يا مرجع تجديدنظر از احكام آن‌ها ديوان عالي كشور است و يا پذيرش اعاده دادرسي كيفري، منفرداً يا به همراه وكيل سرپرست و ساير وكلا ممنوع است».
2- حدود صلاحیت کارآموزان مرکز وکلا قوه قضاییه
همچنین مطابق با ماده ۴۳ دستورالعمل کارآموزی وکالت مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه:
«کارآموزان این مرکز در موارد زیر حق وکالت و یا توکیل به غیر ندارد:
الف- وکالت در دیوان عالی کشور؛
ب- دعاوی راجع به اصل نکاح و فسخ آن، اصل طلاق، نسب، حجر، ثلث، حبس، وصیت، تولیت و وقف؛
پ- دعاوی مالی با خواسته بیش از ۲۰ میلیارد ریال؛
ت- جرایم مستوجب حد یا مجازات تعزیری درجه ۵ و بالاتر؛
– تبصره‌های ماده:
1: وکالت توأمان وکیل پایه یک و کارآموز، موجبی برای معافیت از ممنوعیت های مندرج در این ماده نیست.
2: وکالت در دعاوی طلاق به درخواست زوج و زوجه یا طلاق توافقی در مراحل بدوی و تجدیدنظر و همچنین وکالت در کلیه مراحل دیوان عدالت اداری در صلاحیت کارآموز میباشد.
3: محدودیت‌های مندرج در ماده شامل مطالعه پرونده توسط کارآموزان نخواهد بود.
4: در صورتی که بعد از قبول وکالت و جریان دعوا به عللی چون اعتراض خوانده به تقویم خواسته یا مواردی که خواسته به طور علی الحساب تقویم شده، مشخص شود که دعوا خارج از صلاحیت کارآموز است، وی باید با اعلام موضوع به موکل و دادگاه، استعفا دهد. در غیر این صورت مشمول بند “ت” ماده ۶۲ میشود».
3- حدود صلاحیت وکلای دادگستری
وکلای پایه یک دادگستری در صورتی که در پی محکومیت انتظامی تنزل پایه نیافته باشند، محدودیتی در خصوص انتخاب پرونده جهت قبول امر وکالت ندارد.
پرسش و پاسخ مرتبط
تفاوت کارآموز وکالت با وکیل پایه یک دادگستری در چیست؟
مهم‌ترین تفاوت کارآموز وکالت با وکیل پایه یک دادگستری مربوط به حدود اختیارات و صلاحیت آن‌ها در پذیرش وکالت در دادگاه است.
آیا کارآموز وکالت در پذیرش وکالت دارای محدودیت است؟
بله، كارآموزان وکالت صرفاً در مرحله سوم کارآموزی خود می‌توانند تحت نظر وكيل سرپرست، وكالت حداكثر پنج پرونده را در ماه بپذیرند. همچنین وكالت آن‌ها در پرونده هایی كه حکم آن قابل فرجام است يا مرجع تجديدنظر از آن ديوان عالي كشور است و يا پذيرش اعاده دادرسي كيفري، ممنوع است.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”
