امکان اهدای جنین به زوجین نابارور وجود دارد. این موضوع در قانون نحوهی اهدای جنین به زوجین نابارور مصوب 1382 پیشبینی شده است. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین ضمن توضیح این موضوع در رابطه با شرایط زوجین پذیرندهی جنین، شرایط زوجین اهدا کننده جنین و شرایط جنین مورد اهدا اطلاعات مفید و کاربردی را در اختیار شما قرار خواهیم داد. توصیه میشود این متن را تا پایان مطالعه کنید.
فهرست مطالب
اهدای جنین به زوجین نابارور چیست؟
همانند امکان سرپرستی کودکان بی سرپرست، امکان اهدای جنین به زوجین نابارور وجود دارد. ماده یک قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور بیان میدارد:
«به موجب این قانون کلیه مراکز تخصصی درمان ناباروری ذیصلاح مجاز خواهند بود با رعایت ضوابط شرعی و شرایط مندرج در این قانون نسبت به انتقال جنینهای حاصله از تلقیح خارج از رحم زوجهای قانونی و شرعی پس از موافقت کتبی زوجین صاحب جنین به رحم زنانی که پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشکی ناباروری آنها (هر یک به تنهایی یا هر دو) به اثبات رسیده اقدام نمایند».
در واقع مطابق با این ماده، مراکز تخصصی که در زمینهی ناباروری فعالیت مینمایند میتوانند با رعایت ضوابط و مقررات شرعی و همچنین شرایط و مقرراتی قانون مذکور نسبت به انتقال جنین حاصل از تلقیح خارج از رحم زوجهایی که ازدواج آنها به صورت شرعی و قانونی به ثبت رسیده است، به رحم زنانی که پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشکی ناباروری آنها اثبات شده است، اقدام نمایند. لازم به ذکر است اخذ موافقت کتبی زوجین صاحب جنین ضروری میباشد.
شرایط زوجین پذیرنده جنین
زن و شوهری که تقاضا دارند که جنین به آنها اهدا شود باید دارای شرایطی باشند. مطابق با مادهی 2 قانون نحوهی اهدا جنین به زوجین نابارور، این شرایط عبارت است از:
1- تقاضای دریافت جنین از طرف زن و شوهر به دادگاه خانواده تسلیم شود؛
2- گواهی معتبر پزشکی مبنی بر بچه دار نشدن زوجین صادر شود؛
3- زن بنابر گواهی معتبر پزشکی توانایی دریافت جنین را داشته باشد؛
4- صلاحیت اخلاقی زوجین احراز شود؛
5- زوجین محجور نباشند: لازم به ذکر است شخصی محجور است که صغیر، مجنون یا غیر رشید باشد. غیر رشید کسی است که توانایی برای سنجش نفع و ضرر اقتصادی را ندارد.
6-زوجین به بیماریهای صعبالعلاج مبتلا نباشند؛
7- زوجین به مواد مخدر معتاد نباشند؛
8- زوجین تابعیت ایران را داشته باشند.
شرایط زوجین اهدا کننده جنین
مطابق با آییننامه اجارایی قانون مذکور، زوجینی که قصد دارند تا اهدا کنندهی جنین باشند میبایست از شرایط زیر برخوردار باشند:
1- وجود رابطه زوجیت قانونی و شرعی؛
2- سلامت متعارف جسمی و روانی؛
3- ضریب هوشی مناسب؛
4- نداشتن اعتیاد به مواد مخدر؛
5- نداشتن اعتیاد به مواد روانگردان؛
6- مبتلا نبودن به بیماریهای صعبالعلاج مانند ایدز، هپاتیت و غیره.
شرایط جنین مورد اهدا
مطابق با قانون نحوه اهدا جنین به زوجین نابارور جنینی که اهدا میشود نیز باید دارای شرایطی باشد. این شرایط عبارتاند از:
1- جنین حاصل از تلقیح خارج از رحم باشد؛
2- جنین اهدایی حاصل از تلقیح سلولهای جنسی زوجهای شرعی و قانونی باشد. بنابراین نمیتوان سلولهای جنسی مرد بیگانه را به رحم زنی که بچهدار نمیشود انتقال داد. در واقع در اهدای جنین به زوجین نابارور سلول جنسی زن و مردی که میان آنها رابطه زوجیت قانونی و شرعی برقرار است با هم ترکیب میشوند و نطفهی حاصل از این تلقیح به رحم زن متقاضی اهدای جنین که به دلیل ناتوانی خود یا همسرش یا هر دو آنها بچهدار نمیشوند، منتقل میگردد؛
3- زن و مرد صاحب جنین میبایست به صورت کتبی موافقت خود را نسبت به تلقیح و انتقال اعلام نمایند.
وظایف زوجین پذیرنده نسبت به جنین
پس از آن که جنین به دنیا آمد، رابطهی میان زوجین و طفل از لحاظ نگهداری و احترام نسبت به یکدیگر مانند رابطهی اولاد و پدر و مادر است. بنابراین:
1- والدین میبایست حضانت طفل را بر عهده بگیرند؛
2- والدین میبایست نفقه طفل را بپردازند.
با این وجود میان زوجین پذیرندهی جنین و طفل رابطه توارث برقرار نمیشود. به بیان دیگر این طفل از زوجین پذیرندهی جنین ارث نخواهد برد.
پرسش و پاسخ مرتبط
آیا امکان اهدای جنین به زوجین نابارور وجود دارد؟
بله، مطابق با مادهی یک قانون نحوهی اهدای جنین به زوجین نابارور، مراکز تخصصی که در زمینهی ناباروری فعالیت مینمایند میتوانند با رعایت ضوابط و مقررات شرعی و همچنین شرایط و مقرراتی قانون مذکور نسبت به انتقال جنین حاصل از تلقیح خارج از رحم زوجهایی که ازدواج آنها به صورت شرعی و قانونی به ثبت رسیده است، به رحم زنانی که پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشکی ناباروری آنها اثبات شده است، اقدام نمایند.
آیا جنین اهدایی از زوجین نابارور ارث میبرد؟
خیر میان جنین و زوجین نابارور رابطه توارث شکل نمیگیرد. بنابراین جنین از زوجین مذکور ارث نخواهد برد.
پرداخت نفقه طفل حاصل از اهدای جنین به زوجین نابارور بر عهده چه کسی است؟
پرداخت نفقه این طفل بر عهده زوجین نابارور میباشد که به این روش دارای فرزند شدهاند.
برای اهدای جنین باید به کدام دادگاه مراجع کرد؟
مطابق با مادهی 4 قانون حمایت از خانواده جهت اهدای جنین باید به دادگاه خانواده مراجعه نمود.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”