در تاریخ 30 اردیبهشت ماه 1403 رئیس جمهور ایران، جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج سید ابراهیم رئیسی جهت افتتاح سد مرزی قیز قلعه‌سی بر روی رود ارس به شمال شرقی آذربایجان شرقی سفر کرد. متأسفانه بالگرد حامل رئیس جمهور در مسیر بازگشت به تبریز به دلیل شرایط بد جوی و آب و هوایی دچار سانحه شد و مشخص شد که ایشان در این حادثه ناگوار رحلت نموده‌اند. درگذشت شهادت گونه رئیس جمهور ابهام هایی را در رابطه با رئیس جمهور بعدی ایران و پرسش‌هایی را در اذهان عمومی ایجاد نموده است:
الف- با توجه به این موضوع که هنوز یک سال از مدت زمان ریاست جمهوری وی باقی مانده است، چه کسی اداره امور مملکت را بر عهده خواهد داشت؟
ب- انتخابات جدید ریاست جمهوری چه زمانی برگزار خواهد شد؟
ج- رئیس جمهور بعدی ایران برای یک سال انتخاب می‌شود یا چهار سال؟
در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین به این پرسش‌ها پاسخ خواهیم داد.
فهرست مطالب
نقش معاون اول رئیس جمهور
مطابق با قانون اساسی در صورت فوت رئیس جمهور، وظایف او تا زمان انتخاب رئیس جمهور جدید بر عهده معاون اول وی خواهد بود. ماده 131 قانون اساسی در این خصوص بیان می‌دارد:
«در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیتهای وی را بر عهده می گیرد».
بنابراین، در شرایط فعلی در صورت موافقت رهبری، مسئولیت‌ها و اختیارات رئیس جمهور بر عهده معاون اول وی قرار می‌گیرد.
برگزاری انتخابات جدید ریاست جمهوری
از دیگر نکات مهمی که در اصل 131 قانون اساسی به آن اشاره نموده است برگزاری انتخابات زود هنگام است. این اصل قانون اساسی مقرر می‌نماید:
«شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضائیه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود. در صورت فوت معاون اول و یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می کند».
بنابراین برگزاری انتخابات جدید ریاست جمهوری بر عهده رئیس مجلس و رئیس قوه قضائیه و معاون اول رئیس جمهور است و این انتخابات باید به نحوی برگزار شود که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب گردد.
رئیس جمهور بعدی ایران برای یک سال انتخاب می‌شود یا چهار سال؟
ابهام دیگر گه در اذهان عمومی وجود دارد این است که رئیس جمهور جدید برای یک سال انتخاب می‌شود یا چهار سال؟
در پاسخ به این پرسش می‌بایست به این موضوع اشاره نمود که رئیس جمهور جدید طی فرایند برگزاری انتخابات، ماند دیگر انتخابات ریاست جمهوری و برای مدت زمان چهار سال انتخاب می‌گردد. در واقع برای مدت حداکثر 50 روز وظایف رئیس جمهور را معاون اول وی انجام می‌دهد و پس از آن رئیس جمهورجدید انتخاب می‌شود. رئیس جمهور جدید برای مدت 4 سال انتخاب خواهد شد.
پرسش و پاسخ مرتبط
رئیس جمهور بعدی ایران برای یک سال انتخاب می‌شود یا چهار سال؟
رئیس جمهور جدید برای مدت 4 سال انتخاب می‌شود.
تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری چه شخصی وظایف رئیس جمهور را انجام می‌دهد؟
تا زمان برگزاری انتخابات جدید ریاست جمهوری که حداکثر 50 روز است انجام وظایف ریاست جمهوری بر عهده معاون اول وی خواهد بود.
انتخابات جدید ریاست جمهوری چه زمانی برگزار می‌شود؟
انتخابات جدید ریاست جمهوری باید به نحوی برگزار شود که حداکثر ظرف مهلت 50 روز از درگذشت رئیس جمهور سابق، رئیس جمهور جدید انتخاب گردد. این انتخابات 8 تیر برگزار می‌شود.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”
