شیوه تنظیم دادخواست

طرح دعوای حقوقی علیه شخص دیگری با تقدیم دادخواست به دادگاه انجام می‌شود. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین شیوه تنظیم دادخواست را بررسی می‌نماییم.

درخواست تنظیم دادخواست

شروع مشاوره حقوقی آنلاین

مشاوره تلفنی

نصب اپلیکیشن حقوقی لاوین

کافه بازار

مایکت

وب اپلیکیشن

دانلود مستقیم

ثبت نام وکلا

دادخواست چیست؟

پیش از بررسی شیوه تنظیم دادخواست لازم است بدانیم که دادخواست چیست. در واقع طرح دعوای حقوقی در دادگاه‌­های ایران با تقدیم دادخواست به دفتر دادگاه آغاز می­‌شود. البته در حال حاضر دفاتر دادگاه‌ها دیگر دادخواست حضوری را نمی‌پذیرند و شما برای طرح دعوا می‌بایست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه بفرمایید. شایان ذکر است، پیش از مراجعه به دفاتر خدمات قضایی لازم است در سامانه ثنا ثبت نام نمایید.

بنابراین اگر شما قصد طرح دعوای حقوقی علیه شخص دیگری را دارید، در ابتدا باید دادخواست خود را تنظیم نمایید. در این راستا شما باید الزامات قانونی را رعایت کنید. در غیر این صورت ممکن است دادخواست شما رد شود یا با اخطار رفع نقص مواجه شوید که اتلاف زمان و سرمایه شما را در پی دارد.

ویژگی‌های دادخواست

در حال حاضر نخستین گام در هر دعوای حقوقی و کیفری، تنظیم دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. از این رو آشنایی با شیوه تنظیم دادخواست ضروری است. به موجب دادخواست، شرح مطالبات خواهان از خوانده به دادگاه اعلام می‌‌شود.

از آن‌ جایی‌ که مراجع قضایی موظف هستند در چارچوب قوانین و مقررات نسبت‌ به صدور حکم و یا صدور قرار اقدام نمایند، تنظیم دادخواست بسیار با اهمیت و مهم است. در واقع تنظیم دادخواست در صدور رأی دادگاه اثر مستقیمی دارد. در واقع تنظیم کردن این دادخواست به‌ منزله شناسنامه دعوی می‌‌باشد. چنانچه اطلاعات داخل آن دقیق و کامل نباشد، ممکن است دعوی به ضرر خواهان تمام شده و فرد نتواند حق و حقوق خود را کاملا از خوانده مطالبه کند.

شیوه تنظیم دادخواست

در شیوه تنظیم دادخواست مطابق با قانون آیین دادرسی مدنی رعایت نکات زیر لازم است:

1- تنظیم بر روی برگ چاپی مخصوص

اگر شما دادخواست خود را بر روی برگی غیر از برگ چاپی مخصوص تنظیم نمایید، دفتر دادگاه این برگ را جهت اقامه دعوا دریافت نخواهد کرد چرا‌که این موضوع برای دفتر تخلف محسوب می‌­شود. البته این الزام قانونی با توجه به الکترونیکی شدن ثبت اوراق قضایی دیگر موضوعیتی ندارد.

2- تنظیم به زبان فارسی

شما باید دادخواست خود را به زبان فارسی تنظیم نمایید؛ در غیر این صورت عمل شما قانونی نیست.

3- امضاء

شما باید تمامی اوراق قضایی را امضا کنید. اگر قادر به امضا نیستید، می ­توانید به‌جای امضا آن را انگشت نمایید. دادخواستی که امضا نداشته باشد توسط دفتر دادگاه دریافت نمی­‌شود چرا­که این امر برای دفتر تخلف به شمار می ­آید.

4- تاریخ

شما باید تاریخ تقدیم دادخواست خود را به دفتر دادگاه روی آن قید نمایید. نوشتن تاریخ بسیار مهم است زیرا تاریخ رسید دادخواست به دفتر، تاریخ اقامه دعوا قلمداد می­‌گردد. البته در حال حاضر سیستم الکترونیکی خود این تاریخ را درج می نماید.

5- نام و اقامتگاه خواهان

شما به‌عنوان خواهان باید نام، نام خانوادگی، سن، اقامتگاه و حتی‌­الامکان شغل خود را در آن ذکر نمایید. در واقع شما باید خود را به‌صورت کامل معرفی کنید. اگر شما نام و اقامتگاه خود را ذکر نکنید، دفتر دادگاه، قرار رد دادخواست را صادر می‌نماید. اقامتگاه محلی است که شخص در آنجا سکونت دارد و مرکز مهم امور او نیز در آن محل است. اگر محل سکونت شخصی، با مرکز مهم امور او متفاوت باشد، برای مثال محل سکونت و محل کار شخصی در دو شهر مختلف باشد، مرکز مهم امور او یعنی محل کار او اقامتگاه آن شخص محسوب می­‌شود. همچنین هیچ شخصی نمی­‌تواند بیش از یک اقامتگاه داشته باشد.

6- نام و مشخصات خوانده

شما باید نام، نام خانوادگی، اقامتگاه و شغل خوانده (شخصی که شما بر علیه او و به نفع خود دعوایی را طرح می­ نمایید) را ذکر کنید. عدم ذکر نام و مشخصات خوانده سبب می­‌شود تا دفتر دادگاه دادخواست شما را توقیف نماید. در این صورت مدیر دفتر برای شما اخطار رفع نقص صادر می‌کند که ظرف مهلت ده روز باید با مراجعه حضوری و یا ارسال لایحه در طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی این نقص را رفع نمایید. اگر ظرف این مدت مراجعه و نقایص را برطرف نکنید، دفتر دادگاه دادخواست شما را رد می­‌کند.

 اگر شما از اقامتگاه خوانده به هر دلیلی مطلع نباشید، باید این موضوع را به دفتر دادگاه اعلام نمایید. در این صورت با هزینه شما در روزنامه نشر آگهی انجام می‌شود.

7- تعیین خواسته

شما در هنگام تنظیم دادخواست باید خواسته ­خود را در قسمت مربوط به آن به صورت دقیق مشخص کنید؛ برای مثال الزام خوانده به تنظیم سند رسمی یا اعلام رابطه­ ی زوجیت یا محکومیت خوانده به پرداخت سیصد میلیون ریال. عدم تعیین خواسته نیز از موجبات توقیف دادخواست توسط دفتر دادگاه است. در این صورت، مدیر دفتر برای شما اخطار رفع نقص صادر می ­کند که باید ظرف مهلت ده روز با مراجعه به دادگاه و یا ارسال لایحه الکترونیکی این نقص را رفع نمایید؛ در غیر این صورت دفتر دادخواست شما را رد می­‌کند.

8- تعیین بهای خواسته در دعاوی مالی

به هنگام تنظیم دادخواست، علاوه بر تعیین خواسته، شما باید بهای آن را نیز ذکر نمایید یعنی ارزش ریالی خواسته را بنویسید. برای مثال مبلغ ۱۰ میلیون ریال جهت اجاره ­بها. البته تعیین بهای خواسته در مواردی که خواسته مال نیست مانند دعوای طلاق، تمکین و غیره یا در مواردی که تعیین بهای خواسته ممکن نیست، لازم نمی‌­باشد. عدم تعیین بهای خواسته در مواردی که امکان آن وجود دارد، نیز توقیف دادخواست را در پی دارد. در این صورت مدیر دفتر دادگاه برای شما اخطار رفع نقص صادر می‌­کند که باید ظرف مهلت ده روز با مراجعه با دادگاه این نقص را رفع نمایید؛ در غیر این صورت دفتر دادخواست شما را رد می‌کند.

9- تعهدات یا دلایل استحقاق خواهان

شما باید در قسمت شرح آن سبب یا جهاتی که خود را مستحق حقی می‌­دانید ذکر کنید. برای مثال شما باید تصریح نمایید که مبتنی بر قرارداد اجاره یا رهن یا خریدو فروش یا وکالت و غیره یا مبتنی بر اتلاف یا غصب و غیره خود را مستحق حقی می­‌دانید و به این علت طرح دعوا کرده‌­اید.

10- آنچه را که از دادگاه درخواست دارید

این مورد غیر از آنچه است که شما در قسمت تعیین خواسته و بهای آن تعیین می­‌کنید. در واقع شما علاوه بر تعیین خواسته و بهای آن، ممکن است درخواست­ دیگری از قبیل هزینه دادرسی، حق‌الوکاله وکیل، سایر خسارات دادرسی، خسارت تأخیر انجام تعهد و غیره نیز از دادگاه داشته باشید. شما باید این موارد ذکر کنید و تصریح نمایید که این موارد را از دادگاه درخواست دارید.

11- ادله و مدارک اثبات دعوا

شما به هنگام تنظیم دادخواست جهت طرح دعوا باید تمام ادله و مدارکی را که جهت اثبات ادعای خود در دست دارید، مانند سند، شاهد، مطلع و غیره را در آن بنویسید.

12- پیوست‌ها

اگر دادخواست شما پیوست داشته باشد، باید کپی برابر با اصل آن را نیز تقدیم دفتر دادگاه کنید. برای مثال اگر شما به سندی جهت اثبات ادعای خود اشاره کرده باشید، باید کپی برابر با اصل آن سند را نیز به دفتر دادگاه ارائه کنید. یا اگر به‌عنوان ولی یا طرح دعوا نموده­‌اید، باید کپی برابر با اصل سندی را که اثبات کننده سمت ولایت یا قیومیت شما است را نیز به دفتر تحویل دهید.

نکته مهم در خصوص پیوست‌ها این است که اگر موضوع دعوای شما آپارتمان، ملک و یا زمین است، باید فرم مخصوص ارزش منطقه‌ای ملک را پر کرده و ضمیمه نمایید. ارزش منطقه‌ای ملک معمولاً خیلی پایین‌تر از ارزش بازاری ملک بوده و از آن برای محاسبه هزینه دادرسی استفاده می‌شود.

13- تعداد نسخه­ های دادخواست و پیوست­‌های آن

شما باید به تعداد خواندگان، به­ علاوه یک نسخه، از دادخواست و پیوست‌های آن تهیه و به دفتر دادگاه تقدیم نمایید.

14- پرداخت هزینه دادرسی

اگر شما هزینه دادرسی را پرداخت نکنید، دادخواست شما توقیف خواهد شد.

در پایان توصیه می‌شود جهت تنظیم دادخواست به وکیل دادگستری متخصص در موضوع خود مراجعه نمایید و از او بخواهید تا دادخواستی را متناسب با موضوع شما، تدوین نماید.

پرسش و پاسخ مرتبط

“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”