نخستین گام جهت شکایت در دیوان عدالت اداری ثبت دادخواست است. بنابراین هنگامی که شما قصد طرح دعوا در دیوان عدالت اداری دارید، مطابق با قانون دیوان عدالت اداری ابتدا میبایست دادخواست و ضمایم (پیوستهای) آن را ثبت نمایید. جهت ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری پنج شیوه وجود دارد. برخی از این شیوها غیرحضوری و برخی حضوری میباشند. در این نوشتار از سایت گروه حقوقی لاوین ضمن ارائه تعریفی از دیوان عدالت اداری و صلاحیت و حدود اختیارات این دیوان، شیوههای ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
فهرست مطالب
دیوان عدالت اداری چیست؟
مطابق با اصل یکصد و هفتاد و سوم قانون اساسی دیوان عدالت اداری مرجع رسیدگی به شکایات و تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به مأمورین یا واحدها یا آییننامههای دولتی و احقاق حقوق آنها میباشد. این دیوان زیر نظر رئیس قوه قضاییه تشکیل میگردد. محل استقرار دیوان عدالت اداری تهران است و این دیوان متشکل از شعب بدوی، تجدیدنظر، هیئت عمومی و هیئتهای تخصصی میباشد.
صلاحیت دیوان عدالت اداری
مطابق با ماده 10 قانون دیوان عدالت اداری، صلاحیت و حدود اختیارات دیوان عبارت است از:
الف- رسیدگی به شکایات و تظلّمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی اعم از وزارتخانهها و سازمانها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها و سازمان تأمین اجتماعی و تشکیلات و نهادهای انقلابی و مؤسسات وابسته به آنها؛
ب- رسیدگی به شکایات و تظلّمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از تصمیمات و اقدامات مأموران واحدهای دولتی اعم از وزارتخانهها و سازمانها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها و سازمان تأمین اجتماعی و تشکیلات و نهادهای انقلابی و مؤسسات وابسته به آنها در امور راجع به وظایف آنها؛
ج- رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی هیئتهای رسیدگی به تخلفات اداری و کمیسیونهایی مانند کمیسیونهای مالیاتی، هیئت حل اختلاف کارگر و کارفرما، کمیسیون ماده 100 شهرداریها منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها؛
د- رسیدگی به شکایات قضات و مشمولان قانون مدیریت خدمات کشوری و سایر مستخدمان واحدها و مؤسسات دولتی اعم از وزارتخانهها و سازمانها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها و سازمان تأمین اجتماعی و تشکیلات و نهادهای انقلابی و مؤسسات وابسته به آنها و مستخدمان مؤسساتی که شمول این قانون نسبت به آنها محتاج ذکر نام است اعم از لشکری و کشوری از حیث تضییع حقوق استخدامی؛
ه- رسیدگی به شکایات و اعتراضات اشخاص حقیقی و حقوقی از وقوع تخلف و عدم رعایت قوانین و مقررات در مراحل انعقاد قرارداد توسط دستگاههای اجرایی.
روشهای ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری
جهت شکایت در دیوان عدالت اداری نخستین گام ثبت دادخواست است. برای ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری پنج روش وجود دارد. این روشها عبارتاند از:
1- دفاتر استانی دیوان عدالت اداری
یکی از شیوههای ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری مراجعه به دفاتر استانی این دیوان است. دفاتر نمایندگی دیوان عدالت اداری در مراکز استان مستقر میباشند و وظایف زیر را بر عهده دارند:
الف- راهنمایی و ارشاد مراجعان در جهت تکمیل فرم دادخواست، رفع نقص و پرداخت هزینه دادرسی؛
ب- دریافت دادخواست تنظیمی در برگههای مخصوص و پذیرش درخواستهای شاکیان؛
ج- ثبت اطلاعات دادخواست در سامانه نرم افزای cms؛
د- دریافت لایحه دفاعیه و سایر مدارک و مستندات از طرفین شکایت؛
ه- تصدیق تصویر یا رونوشت مدارک ارائه شده توسط شاکی؛
و- ارسال دادخواست، درخواست و تمامی مدارک و مستندات دریافتی به دیوان؛
ز- پاسخگویی به مراجعان جهت پیگیری روند رسیدگی به پرونده؛
ح- ابلاغ اوراق قضایی صادره از دیوان؛
ط- انجام دستورات مقام قضایی در جهت اجرای احکام دیوان و پیگیریهای لازم؛
ی- تهیه گزارش از علل عدم اجرای حکم و ارسال به دیوان.
2- دبیرخانه مرکزی دیوان عدالت اداری
قدیمیترین شیوه جهت ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری مراجعه به دبیرخانه مرکزی دیوان عدالت اداری در تهران است. این دبیرخانه همچنان فعال است و دادخواستهای تقدیمی به دیوان را دریافت مینماید. لازم به ذکر است وظیفه بررسی دادخواستهایی که به صورت الکترونیک ثبت میشوند نیز بر عهده دبیرخانه مرکزی میباشد.
3- ارسال دادخواست از طریق پست
یکی دیگر از شیوههای قدیمی ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری، ارسال دادخواست به این دیوان از طریق پست است. البته در این خصوص در برخی موارد ممکن است دادخواست مورد بررسی قرار نگیرد. بنابراین این شیوه پیشنهاد نمیشود.
4- دفاتر خدمات الکترونیک
مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نیز یکی دیگر از شیوههای ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری است. در این روش شما به دفاتر مذکور مراجعه و دادخواست تنظیمی خود را تقدیم مینمایید. دفاتر خدمات قضایی دادخواست مذکور را به دیوان عدالت اداری ارسال مینمایند.
5- خودکاربری سامانه خدمات قضایی الکترونیک
شیوه غیرحضوری ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری، ثبت دادخواست از طریق خودکاربری سامانه خدمات قضایی الکترونیک است. در این سامانه شما میبایست به قسمت «خدمات قضایی من» وارد شوید و سپس دادخواست مربوطه را ثبت نمایید.
تنظیم دادخواست دیوان عدالت اداری
مطابق با ماده 18 قانون دیوان عدالت اداری، دادخواست میبایست حاوی نکات زیر باشد:
1- مشخصات شاکی؛
2- مشخصات طرف شکایت؛
3- نام و نام خانوادگی و اقامتگاه وکیل در صورتی که دادخواست را وکیل ثبت نماید؛
4- موضوع شکایت و خواسته؛
5- مدارک و دلایل مورد استناد؛
6- مدارک اثبات کننده سمت برای اشخاص حقوقی و نمایندگان آنها.
لازم به ذکر است در برخی از موارد متقاضی ثبت شکایت در دیوان عدالت اداری میبایست پیش از تنظیم دادخواست، درخواستی را به دستگاه اجرایی مربوطه ارسال نمایید. در واقع مطابق با تبصره 4 ماده 16 قانون مذکور در صورتی که شخصی تقاضای انجام امر اداری یا خودداری از انجام امر اداری را دارد میبایست نخست درخواست خود را به دستگاه مربوطه ارائه دهد. این دستگاه اجرایی موظف است ضمن ثبت درخواست متقاضی حداکثر ظرف مدت 3 ماه به صورت کتبی پاسخ قطعی خود را به شخص متقاضی اعلام کند.
در صورتی که مهلت مذکور به پایان برسد و دستگاه مربوط پاسخی ارائه ننماید، متقاضی میتواند ظرف مدت 6 ماه از تاریخ ابلاغ تصمیم دستگاه اداری به ایشان، از آن دستگاه در دیوان عدالت اداری شکایت نماید. در صورتی که متقاضی مقیم خارج از کشور باشد، این مهلت یک سال از تاریخ ابلاغ میباشد.
توصیه میشود پیش از ثبت دادخواست در این دیوان از وکیل دیوان عدالت اداری مشاوره حقوقی دریافت نمایید.
پرسش و پاسخ مرتبط
دیوان عدالت اداری چیست؟
دیوان عدالت اداری مرجع رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به مأمورین، واحدها و آییننامههای دولتی خلاف قانون یا شرع یا خارج از حدود اختیارات مقام تصویب کننده میباشد. محل استقرار دیوان تهران است اما دیوان در مراکز استانها دارای دفاتر نمایندگی است.
ثبت شکایت در دیوان عدالت اداری چگونه است؟
جهت ثبت شکایت در دیوان میبایست دادخواست ثبت نمود. روشهای ثبت دادخواست در دیوان عبارتاند از:
الف- مراجعه به دفاتر استانی دیوان عدالت اداری؛
ب- مراجعه به دبیرخانه مرکزی دیوان عدالت اداری؛
ج- مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک؛
د- ارسال دادخواست از طریق پست؛
ه- ثبت دادخواست از طریق خودکاربری سامانه خدمات قضایی الکترونیک.
“گروه تولید محتوای تخصصی لاوین– سجاد اسفندیاری”